Drie krachtige statements: oorzaak en gevolg

Een. Illegale downloads maken ons kapot. Twee. De hoge hypotheekschulden in de Amerikaanse consumentenmarkt bleken de aanjagers te zijn voor de kredietcrisis. Drie. De makelaars maken het voetbal kapot. Het zijn alle drie krachtige statements, gedaan door hoogwaardigheidsbekleders in een beroep, bestuur of regering.

Illegale downloads

Het blijft een opmerkelijke mening, wat Hans Breukhoven zei in de NRC van vorige week. “Illegale downloads maken ons kapot”, sprak hij, ‘fulminerend’ zelfs, als je de verslaggever gelooft. De achteruitkijkspiegel van de platenbaas die zijn Amsterdamse vlaggenschip Fame begin volgend jaar zal sluiten vertoont barsten. Hij vergeet dat illegale downloads weer een reactie waren op iets anders: de veel te hoge prijzen die in de platenwinkels werden gevraagd voor de plaatjes, de hoge marges die bleven hangen, niet aan de strijkstok van de artiest maar aan die van de platenmaatschappij.

De idiote reactie van sommige labels om met gestoorde beveiligingen te komen. Berucht is de rootkit van Sony, een beveiliging die zich vanaf de gekochte cd als een teek invrat op je computer en die geniepig in de gaten hield hoeveel kopieën je maakte. Waren het er teveel dan was je alles kwijt. De domme regiocodes die verhinderden dat we overal onze muziek en films konden afspelen. En dan klagen dat er smokkelaars komen die illegaal downloaden.

Oorzaak kredietcrisis

De hoge hypotheekschulden waren niet de oorzaak van de kredietcrisis. Het waren de banken die “knibbel-knabbel-knuisje-wie-komt-er-in-mijn-lage-rentehuisje” speelden. Strooi geld uit op een A2 en het volk remt, stapt uit de auto en gaat als een aardbeienplukker over het asfalt, en zo gaat het ook als je geld bijna gratis te leen aanbiedt.

Voetbal en corruptie

“Het is een schande dat de voetbalmakelaars miljoenen overhouden aan een enkele transactie en er alleen maar gebaat bij zijn dat spelers zo dikwijls van club wisselen. Ze maken het voetbal kapot”. Fout. Het voetbal maakt het voetbal kapot. De corrupte FIFA die een WK verkoopt aan een oliestaat waar er net zoveel affiniteit is met voetbal als in een weeshuis met een ouderavond.

Torenhoge televisierechten worden betaald door de zenders om de sterren in beeld te mogen brengen, de abonnees betalen te veel en vervolgens kijkt iedereen raar op dat er ook in deze hoek structurele illegale downloads zullen komen. “Illegale downloads maakten ons kapot”, blaat Blatter straks, en hij reeg zijn met diamanten belegde manchetknopen nog eens door zijn zijden overhemd met 24-karaats goud gerande biezen. Cadeautje uit Rio.

Transparantie: cliché van de eeuw

De wereld is nog nooit zo verbonden geweest als nu. Alles hangt aan elkaar vast, de ene thread loopt moeiteloos over in de andere en verschillende netwerken worden trefzeker over elkaar gelegd. Zo doeltreffend dat Iraanse hackers op klaarlichte dag en door de voordeur (‘de sleutel ligt onder de mat’) de kluis konden kraken van DigiNotar, waar beveiliging op systemen werd gekoesterd als water in een wasmand. Er zijn zoveel verbindingen in het heden dat we met het grootste gemak de ongewenste verbindingen uit het verleden een rustplaats gunnen in de vergetelheid. En zo maakt iedereen zijn eigen werkelijkheid, en is het begrip ‘waarheid’ in lastig vaarwater terecht gekomen in een tijd dat het woord ‘transparantie’ haar betekenis heeft verloren omdat het nu al het cliché van de eeuw is.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.