Het verschil tussen Web 2.0 & Social Media

Wat is nu precies het verschil tussen Web 2.0 en Social Media? Waar begint het een en houdt het ander op? Het antwoord is lastiger dan je op het eerste gezicht zou denken. Twee jaar geleden was vrijwel elk concept plotseling web 2.0 en nu is alles social media. Stop er een widget en een YouTube-filmpje in, en ook jouw nieuwe concept is plotseling social. Kort door de bocht, maar daar komt het vaak wel op neer. De ontstane hype rond deze begrippen maakt het er ook niet makkelijker op om deze begrippen los van elkaar te zien. In dit artikel zal ik daarom het kader rondom beide termen uiteenzetten.

Web 2.0 is de verandering van het internet als een verzameling losjes verbonden websites naar een volwaardig platform waarop webapplicaties gebouwd worden. Het wordt ook wel eens beschreven als de tweede generatie webdiensten of als de focus op usability, techniek en interactie. De term is afkomstig uit een brainstormsessie tussen Tim O’Reilly en Medialive en werd gebruikt om ontwikkelingen aan te duiden die er op wezen dat het internet na de dotcom bubbel helemaal niet gecrasht was, maar dat er juist een fundementele verandering in de aard van de dienstverlening is ontstaan.

Meest notoir aan web 2.0 is de hernieuwde aandacht voor enerzijds de bruikbaarheid en anderzijds de onderliggende techniek van webdiensten. Met het oog op bruikbaarheid staat web 2.0 vooral bekend om gradients, grote knoppen, 14 punts Verdana en natuurlijk ronde hoeken. Wanneer je de onderliggende techniek als uitgangspunt neemt, zag je vooral het opkomen van RSS als het ultieme syndicatiemiddel, het makkelijker worden van het uitwisselen van gegevens tussen diensten via API’s en de creatie en hergebruik van nieuwe applicaties via webinterfaces. Ik vind Open Social van Google een goed voorbeeld van dit soort ontwikkelingen.

Social Media is het delen van verhalen, kennis en ervaringen via online media. Je hebt het dan over conversaties tussen personen, ondersteund door online tooling. Denk bij tooling aan zaken als fora, blogs, widgets en sociale netwerken. Doordat social media strategen het vaak hebben over de mogelijkheden van deze platformen, is het als toehoorder nog wel eens lastig om het onderscheid tussen web 2.0 en social media te maken. Wanneer je het over web 2.0 hebt dan spreekt men immers vaak over dezelfde platformen. Hoe moet je dan het verschil tussen web 2.0 en social media zien?

Web 2.0 is een ontwikkeling die social media faciliteert. Het internet is van vroeg af aan een sociale omgeving geweest. Een simpel voorbeeld van dat feit is de introductie van zogeheten message boards nog voor internet buiten militaire en academische kringen werd gebruikt. Message boards zijn historisch gezien een voorloper van wat wij nu fora noemen en waren vaak sober en lastig in gebruik. Dat neemt echter niet weg dat conversaties ook toen al gevoerd werden via deze boards, en andere platformen zoals usenet!

Wat is veranderd?
Wat er veranderd is met Web 2.0 is dat het steeds makkelijker is geworden om deel te nemen aan conversaties. Al is het maar indirect door je waardering uit te spreken in de vorm van het stemmen op een YouTube video. De platformen waarop deze conversaties plaatsvinden zijn echter niet wezenlijk van functie veranderd. Wat er wel veranderd is:

• Door het ontstaan van een veelvoud aan platformen is de conversatie decentraler geworden.
• Gebruiksvriendelijke interfaces maken het deelnemen aan conversaties en het hergebruik van informatie gemakkelijker.
• De impact is door de groei van internet en het wegnemen van toegangsdrempels groter geworden.
• Meta-informatie is een nieuw, maar steeds belangrijker wordend aspect van deze conversaties.

Dit zijn maar een paar voorbeelden natuurlijk, maar ik hoop hiermee de verwarring rondom web 2.0 en social media enigzins te hebben weggenomen. Natuurlijk zijn er lezers die het niet helemaal of totaal niet eens zijn met de manier waarop ik deze begrippen omschrijf en tegenover elkaar afzet. Mocht dat zo zijn, dan wil ik jullie graag uitnodigen om mee te denken over het probleem wat ik in de inleiding schetste. Reacties zijn welkom via de comments, je eigen blog (wel een trackback graag), twitter, friendfeed, e-mail of welke andere online omgeving je ook wenst te gebruiken. Uiteindelijk leven we in een tijdperk van decentrale communicatie 😉

Joery Bruijntjes adviseert en ondersteunt met zijn bedrijf Sparkly Media bedrijven bij de inzet van online media.