Crowdsourcing laat cultureel erfgoed Noord-Holland oneindig groeien

In het artikel Erfgoed en crowdsourcing sprak Joost Willemsen over de combinatie van crowdsourcing en cultureel erfgoed. Een voorbeeld van een initiatief dat hier gebruik van maakt is Oneindig Noord-Holland, een platform voor cultureel erfgoed in Noord-Holland. Het platform zoekt naar verhalen die Noord-Hollands cultureel erfgoed tot leven brengen. Ook worden collecties van musea en archieven verrijkt door input van ‘de crowd’. Een groot deel van de geschiedenis en cultuur van Noord-Holland is immers verborgen in de mensen van nu.

Publiek helpt collectiestukken toegankelijker maken

Via een speciale crowdsourcingtool zal Oneindig Noord-Holland het publiek dit jaar vragen om te helpen bij het toegankelijker maken van collectiestukken. Zo is het Regionaal Archief Alkmaar in het bezit van zogenoemde polsstokbriefjes. Dit zijn briefjes die tijdens het Beleg van Alkmaar in 1573 in een polsstok werden verstopt om berichten over te brengen vanuit het bezette Alkmaar naar goedgezinden buiten de stad en vice versa. Ze zijn geschreven in oud-Hollands. Mensen worden via crowdsourcing uitgenodigd de teksten om te zetten in digitale tekst (transcriberen) en te ’vertalen’ naar hedendaags Nederlands. Ook kunnen mensen historische context toevoegen aan minimaal beschreven collectiestukken, bijvoorbeeld aan oude prentbriefkaarten. Content van archieven en collecties wordt zo dus verrijkt door het publiek.

Open dataverbinding voor gemakkelijk ontsluiten

Op de website van Oneindig Noord-Holland, het digitale hart van het platform, worden de digitale collecties van Noord-Hollandse musea en archieven ontsloten door een open dataverbinding. Bezoekers kunnen binnen één omgeving zoeken in alle databases van aangesloten instellingen, zonder de website te hoeven verlaten. Iedereen kan zijn of haar verhaal aan de website toevoegen. Niet alleen in tekst, maar ook in (bewegend) beeld of met een geluidsfragment. Bijvoorbeeld over een monument, plek in het landschap, persoon of collectiestuk van een museum of archief. Het publiek geeft zo context aan collectiestukken en kan digitale collecties aan elkaar knopen. Via een verhaal kan er bijvoorbeeld een link worden gelegd tussen een stuk van het Amsterdam Museum en een archiefbeeld van het Regionaal Archief Alkmaar.

Deelnemende musea en archieven

Nu, zo’n 2 maanden na de lancering, zijn op de website ruim 400 interessante, grappige en verrassende verhalen te vinden. En er worden dagelijks nieuwe verhalen toegevoegd. Door Noord-Hollanders én door de redactie en deelnemende instellingen. Op dit moment zijn er bijna 40 instellingen verbonden aan Oneindig Noord-Holland, waaronder het Amsterdam Museum (voorheen het Amsterdams Historisch Museum), het Instituut voor Beeld en Geluid uit Hilversum en het Noord-Hollands Archief. Elke week komen er nog weer nieuwe partijen bij, zoals historische verenigingen, archieven en musea. Bijvoorbeeld het Teylers Museum, Historisch Museum Ouder-Amstel en de Vereniging Historisch Purmerend. In totaal zijn er nu zo’n 350 gebruikers geregistreerd, instellingen én particulieren.

Social media, QR-codes en Layar

Om mensen aan te zetten Oneindig Noord-Holland te bezoeken en te verrijken, communiceert het platform onder andere via Facebook, LinkedIn en Twitter. Maar mensen bereiken en activeren is nog een hele communicatieve uitdaging. Het platform maakt hiervoor ook gebruik van andere nieuwe technologieën. Zo zijn er fiets- en wandelroutes met QR-codes en er is een Layar-applicatie die mensen vertelt waar zich in het landschap Oneindig Noord-Holland-items bevinden. Via de mobiele website kunnen mensen ter plekke de verhalen over de items lezen. Voor mensen die (nog) niet beschikken over een smartphone is er bij QR-routes een sms-service. Er zijn nu 4 routes uitgezet, in de loop van dit jaar komen er nog eens ruim tien routes bij.

TV-serie, krantenbijlage en publieksactiviteiten

Oneindig Noord-Holland is ook offline aanwezig om een breed publiek te bereiken. Zo is er een televisieserie die verborgen verhalen zichtbaar maakt en mensen betrekt op de regionale televisiezenders RTV N-H en AT5. En voor de lancering werd er in samenwerking met HDC Media een uitgebreide bijlage ontwikkeld. 2 dagen na de lancering organiseerden deelnemende instellingen speciale activiteiten voor het publiek. Menig instelling zag haar bezoekersaantal aanzienlijk stijgen die dag.

Initiatief van provincie Noord-Holland

Oneindig Noord-Holland is een initiatief van provincie Noord-Holland. De provincie is een van de grootste bezitters en beheerders van cultureel erfgoed in Noord-Holland en ziet het als een belangrijke taak het culturele erfgoed toegankelijk te maken en te ontsluiten. De realisatie gebeurde in samenwerking met Bex*communicatie, triptic en Beautiful Minds.

Dit artikel schreef ik samen met Annelies Vlap namens de redactie van Oneindig Noord-Holland.