Televisie als social network

De ontwikkelingen op het gebied van interactieve televisie gaan snel. Sneller dan we beseffen. Ontwikkelingen als VOD en meestemmen, zijn alweer ingehaald door mogelijkheden als PlayToTV en communiceren met ‘grote’ groepen tijdens bepaalde programma’s. Televisiekijken wordt een steeds grotere ontdekkingstocht en avontuur.

Twitteren

Dankzij Twitter kunnen kijkers onderling teksten delen en commentaar geven op elkaar. De resultaten van dit onderlinge contact zijn direct te zien en vormt zo een platform voor televisiekijkers. De devices waarvan zij gebruik kunnen maken, zijn o.a. internet, smartphones en speciale set-up boxen. Programmamakers kunnen bovendien direct zien hoe er gedacht wordt over het programma dat ze maken en wat ze eventueel kunnen veranderen om de inhoud te verbeteren.

Niet alleen de commerciële zenders komen met deze opties voor de kijkers, ook de publieke omroepen zijn er mee gestart. Denk aan het programma ‘Boer zoekt vrouw’,  Blikvoer.tv van de VARA en de Nationale IQ test op BNN. Al gaat er af en toe nog wat mis met de techniek. Tijdens Boer zoekt vrouw werd er flink over en weer getwitterd bij de aflevering met de ‘vega-rel’. En kwamen de termen ‘Temptation weiland’ en SperMarcel’ in beeld voorbij.

Deze Twitter uitbarstingen/resultaten kunnen door de programmamakers zowel negatief als positief opgevat worden. Zij kunnen de meningen en uitingen van de kijkers gebruiken om de inhoud van de programma’s te verbeteren. Dit geldt natuurlijk ook voor andere programma’s die de mogelijkheid hebben om mee te Twitteren. Dit zet mij meteen aan het denken wie er dan eigenlijk het succes van een programma bepaalt. Hier kom ik later op terug.

PlayToTV

Een nieuwe ontwikkeling komt net als Live rating vanuit het bedrijf Ex Machina. PlayToTV verandert de manier waarop de kijkers nu met elkaar in contact staan. Televisie, evenementen, sociale netwerken en games worden op een meer ‘spannende’ manier gebracht. Het geeft televisiekijkers de kans mee te spelen met hun favoriete programma’s, sport of andere evenementen. De kijkers kunnen het opnemen tegen hun vrienden en andere deelnemers en daarnaast worden meningen en kennis gedeeld. Denk bijvoorbeeld aan polls, rates, stemmen, voorspellen en delen.

Meer mensen en grotere groepen kunnen tegelijk met elkaar communiceren via PlayToTV. Ze kunnen met elkaar concurreren en meer socialiseren waardoor het spannender wordt om televisie te kijken. Doordat de kijkers met elkaar in contact staan en meningen over bepaalde programma’s kunnen geven, lopen zij in principe vooruit op de programmamakers en bepalen zij in grote mate het succes van een programma. Ook Jeroen Elfferich van Ex Machina deelt deze bewering. Het bedrijf geeft op zijn website aan dat PlayToTV dé oplossing is voor producenten, uitgeverijen van games, mediabedrijven en adverteerders.

Reden? De interactiviteit en informatievoorziening wordt op een sociale, leuke en loyale manier overgebracht op een grote hoeveelheid mensen tegelijk.

The Voice of Holland

Een voorbeeld van deze ontwikkeling is het Live Rating-systeem dat is gebruikt bij de talentenjacht ‘The Voice of Holland’. Voor het eerst in de televisiegeschiedenis kunnen kijkers hun mening laten horen over een optreden en/of artiest. Dit is mogelijk via internet, smartphones of andere mobile devices. De mening van de kijker wordt gemeten door een lijngrafiek en live getoond. Ook bij deze ontwikkeling levert de kijker een groot aandeel aan de content van een programma. Door al deze nieuwe mogelijkheden zou je denken dat we in Nederland voorop lopen op het gebied van interactieve tv, maar toch is dit niet zo. Volgens Jeroen Elffrich van Ex Machina zijn Amerika en vooral Engeland landen die nog ver op ons voorlopen. “Met ‘The Voice of Holland’ hebben we een goede start gemaakt, maar de zenders in Nederland zijn nog erg terughoudend”, aldus Jeroen.

Onderling contact kijkers

Wat is toch het succes van deze manier van televisiekijken? Zoeken de kijkers elkaar op om ‘gezelschap’ te vinden? Komen mensen uit hun isolement tijdens deze manier van kijken? Om wat meer inzicht te krijgen vanuit verschillende hoeken, ben ik voor mezelf een klein onderzoek gestart. Mensen uit mijn omgeving die ‘live’ meedoen met programma’s geven inderdaad aan dat het een soort gezelligheid is; je bent niet ‘alleen’. Ook is het voor mensen belangrijk om hun mening te laten horen en te lezen hoe anderen ergens over denken. Ze zien het als aanvulling en mogelijkheid mee te denken, beslissen over de inhoud van een programma. Programma’s kunnen voor de kijker op deze manier ‘verbeterd’ worden en leuker om naar te kijken.

Joost Negenman van BNN geeft ook aan dat wanneer ‘Locatiediensten’ hun intrede doen en goed worden ontvangen, denk aan ‘Lingo’ of ‘Wie is de Mol’, meespelen met mensen uit je straat kan leiden tot extra sociale interactie. Jeroen Elffrich van Ex Machina geeft aan dat het interactieve tv kijken zoals op dit moment gebeurt ‘eenzaamheid’ bij de kijker kan wegnemen, “De tv leent zich goed voor social media”, aldus Jeroen. Wat het bedrijf doet is gaming toepassen om de kijker extra te prikkelen. Thuis actief meedoen met een spelprogramma is leuk en al helemaal als je dat kan doen met mensen in je omgeving.

Wie bepaalt het succes van een programma?

Door alle mogelijkheden kun je je afvragen wie dan eigenlijk het succes van een programma bepaalt? Een programma scoort door het aantal kijkers, hoe meer hoe beter. Indirect bepaalt de kijker door middel van de kijkcijfers hoe een programma scoort. Het is dus belangrijk wat zij van een programma vinden. Voor een programmamaker is het moeilijk om erachter te komen wat kijkers willen of interessant vinden en waarom zij naar een programma kijken. Door de interactiviteit hebben zij direct inzage in de mening van de kijker. Maar volgens Joost Negenman moet Twitter niet overdreven worden. De groep actieve Twitteraars is volgens hem beperkt en meestal kritischer dan gemiddeld. Zo merken ze bijvoorbeeld dat programma’s die goed liggen bij Twitteraars, niet goed bekeken worden en vice versa. Maar geeft hij ook aan dat het een ontwikkeling is die we niet moeten onderschatten en in de toekomst misschien wel een van de leidende factoren kan worden.

Hoe het ‘nieuwe’ televisiekijken zich zal gaan ontwikkelen – en in welk tijdsbestek – is dus nog onduidelijk. Wordt het een onderlinge competitie tussen programmamakers en broadcasters? Of is het toch de kijker die uiteindelijk bepaalt? Wat denken jullie?