Information Wants To Be Open

Aan de vooravond van de release van zijn nieuwe album 20TEN – zijn album wordt gratis verspreid via de krant The Mirror – liet popster Prince in een interview met hetzelfde dagblad weten dat het internet zijn langste tijd heeft gehad: “The internet’s completely over. I don’t see why I should give my new music to iTunes or anyone else. They won’t pay me an advance for it and then they get angry when they can’t get it. The internet’s like MTV. At one time MTV was hip and suddenly it became outdated.” Een uitspraak die volstrekt in lijn ligt met eerdere acties van de superster. Zo is zijn muziek niet langer terug te vinden op YouTube en iTunes. Ook zijn officiële website heeft hij reeds jaren geleden gesloten.

Is The Web Dead?

Maar gaat het hier om een uitspraak van een verbitterde artiest, die vele inkomsten heeft zien verdwijnen als gevolg van online piraterij, of hebben we te maken met de wijze woorden van een internetvisionair? De Webby Awards, de online variant van de Oscars, roemde Prince in mei 2006 nog voor de revolutionaire wijze waarop hij het internet gebruikt om met zijn fans in contact te treden: “Besides being a musical genius, Prince is a visionary who recognized early on that the web would completely change how we experience music. For more than a decade, he has tapped the power of the Web to forge a deeper connection with his fans and push the boundaries of technology and art.” Hoe serieus moeten wij de uitspraak van His Purple Royalness nemen?

In een recentelijk artikel “The Web is Dead. Long Live the Internet” van het populaire tijdschrift Wired betogen de auteurs Chris Anderson en Michael Wolff dat een verschuiving is waar te nemen in hoe het internet gebruikt wordt. Niet langer is de browser het belangrijkste medium om het web te ontsluiten. De iPhone met zijn enorme hoeveelheid aan applicaties maken brokjes informatie – afkomstig uit de cloud – toegankelijk via het simpelweg aanraken van een icoontje. Het feit dat het web op een andere wijze ontsloten wordt, zorgt ervoor dat een oud businessmodel zijn herintrede doet. Een model waarbij informatie niet langer gratis is. Eigenaren van content krijgen de controle terug. Voor informatie moet weer betaald worden.

The End Of The Age Of Free

Het is vreemd. Voor een schilderij aan de muur, een beeld in de tuin, een goede fles wijn of een oldtimer wordt grof geld neergelegd. Een foto, een muziekalbum, een film, een boek of een stuk software mag echter geen cent kosten. Het feit dat we in de online wereld met een simpele druk op de knop informatie kunnen kopiëren en naar iedere uithoek kunnen verspreiden, heeft de waarde van informatie drastisch doen verminderen. Informatie is er in overvloed en is dientengevolge nagenoeg niets waard. Terwijl er aan het begin van de waardeketen toch iemand bloed, zweet en tranen heeft geïnvesteerd in de productie van al die data.

Rupert Murdoch, één van ’s werelds invloedrijkste mediamagnaten, verzet zich met hand en tand tegen bovenstaande tendens. Zijn bedrijf, de News Corporation, eigenaar van onder andere The Times, The Sun, The Wallstreet Journal, 20th Century Fox en MySpace, heeft stappen aangekondigd tegen de filosofie van ‘Free’. Meer dan een jaar geleden liet Murdoch weten dat hij niet langer gelooft in een businessmodel waarbij kranten hun content gratis op het internet aanbieden. Zijn websites verdwijnen in de toekomst achter slot en grendel. Alleen betalende gebruikers krijgen voortaan toegang tot de gepubliceerde informatie. “The Philistine phase of the digital age is almost over. The aggregators and the plagiarists will soon have to pay a price for the co-opting of our content. But if we do not take advantage of the current movement toward paid-for content, it will be the content creators, the people in this hall, who will pay the ultimate price and the content kleptomaniacs will triumph.”

Information Wants To Be Free

De stap van Rupert Murdoch wordt door velen bekritiseerd. Het succes van het internet is immers grotendeels gebaseerd op de ideologie ‘Information wants to be free’. Vanuit die optiek is het initiatief van Murdoch bij voorbaat gedoemd om te mislukken. De algemene verwachting is dat gebruikers Rupert’s betaalmuur zullen vermijden en elders op het web op zoek gaan naar gratis content. Is deze voorspelling wel juist? Kunnen er geen vraagtekens bij gezet worden? Heeft Murdoch heel misschien toch gelijk?

Op de allereerste Hackers Conference in 1984 zei Stewart Brand, oprichter van een van de allereerste vrijplaatsen op het web ‘The Well’, voor het eerst dat informatie ‘vrij’ wil zijn. Dit aforisme is later totaal uit zijn verband gerukt en een compleet eigen leven gaan leiden. Brand zei namelijk nog veel meer. Informatie wil namelijk ook ‘duur’ zijn: “Information wants to be free. Information also wants to be expensive. Information wants to be free because it has become so cheap to distribute, copy, and recombine – too cheap to meter. It wants to be expensive because it can be immeasurably valuable to the recipient. That tension will not go away. It leads to endless wrenching debate about price, copyright, ‘intellectual property’, the moral rightness of casual distribution, because each round of new devices makes the tension worse, not better.”

Maar dit is natuurlijk een enorme open deur. Uiteindelijk wil informatie niets. Het is slechts data, nullen en enen, waarmee wij mensen iets mee moeten doen, alvorens er waarde aan gekoppeld kan worden. “Information doesn’t want anything. Truth, the facts, raw data, none of them want anything. They’re just sentences, numbers, claims, opinions, ideas. … But people often want information – want it to be free, or secure, or copyrighted, or burned, or locked away for the greater good. People want the latest news, the biased studies, the most accurate statistics. They want each other’s secrets, their inventions, their inspirations, their dirty laundry. They want to be the first in the know, the winner in the argument, the smartest in the class. They want to be told what to think, to make others think like themselves, and to be the first with a new idea. … Knowledge is power. Information doesn’t want to be anything. Information just is, which makes it an asset, which makes it vulnerable to the economic laws of supply and demand.”

Mobile Bigger Than Desktop

De dominantie van het ‘desktop’-web heeft zijn hoogste tijd gehad. In 5 jaar tijd zal het ‘mobiele’ web groter zijn dan zijn voorganger, voorspelt Mary Meeker van het analistenbureau Morgan Stanley in haar presentatie Internet Trends in april 2010. Met de introductie van allerlei apps op de smartphone lijkt tevens een einde te komen aan de ideologie dat informatie ‘vrij’ wil zijn. Voor de applicaties en de daarbij behorende informatie moet namelijk betaald worden. Het gaat weliswaar om kleine bedragen (micropayments), maar wanneer honderdduizenden gebruikers deze applicaties kopen, gaat het ineens om grote bedragen. Zo zet Apple met haar App Store reeds miljarden dollars per jaar om. En deze online shop bestaat pas sinds juli 2008! Blijkbaar zijn gebruikers wel bereid om te betalen voor informatie, mits ze maar in een bepaalde behoefte voorziet.

The System Is the Product

Steve Jobs heeft zich altijd sterk verzet tegen de vrijheid en de openheid van het web. Met Apple heeft hij een compleet ecosysteem gebouwd, waarbinnen nieuwe producten van idee tot consument, met de daarbij behorende software, gecontroleerd kunnen worden. Met als eindresultaat hoogwaardige kwaliteitsproducten die appelleren aan de behoeften van haar eindgebruikers.

In de jaren tachtig verloor Apple de heerschappij over de desktop aan Microsoft. Het Windows operating systeem vond zijn weg naar honderden miljoenen gebruikers, zowel zakelijk als privé. Iedereen kon applicaties ontwikkelen voor dit platform zonder rekening te hoeven houden met enige vorm van restricties.

Met de introductie van de de iPod, de iPhone en de iPad is het tij gekeerd. Wereldwijd staan mensen in lange wachtrijen voor de Apple Stores om maar een apparaat te kunnen bemachtigen. Waar ook ter wereld is er een hausse op de producten van Apple. Er is een cultus rondom het merk Apple ontstaan. Het merk is een religie op zich geworden met Steve Jobs als de brenger van het evangelie.

Search Is Broken

Tijdens de lancering van de iPhone4 en het eigen advertentieplatform iAds in april 2010 zei Steve Jobs het volgende over het zoeken op internet: “When you look at a mobile phone, it’s not like the desktop. On the desktop, Search is where it’s at. That’s where the money is. But on a mobile device Search hasn’t happened. Search is not where it’s at. People aren’t searching on a mobile device like they are on a desktop. What’s happening is that they’re spending all their time in apps. When people are looking for a place they want to go out to dinner they’re not searching. They’re going into Yelp. They’re using apps to get the data on the internet rather than a generalized search. And this is where the opportunity to deliver advertising is. Not as part of search but as part of apps.” Apple snijdt hiermee direct in het vlees van Google.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Google zich hevig verzet tegen de plannen van Apple. Met het open-source mobiele operating systeem Android proberen zij een bres te slaan in de ommuurde app economie van Apple. Tijdens de Google I/O Conference in Sydney in mei 2010 waarschuwde Google’s vice-president of engineering Vic Gundotra voor het gevaar dat Apple’s visie herbergt: “A draconian future; a future where one man, one company, one device would be our only choice.” De rhetoriek die hij gebruikte, was een knipoog naar de wereldberoemde Orwelliaanse 1984 advertentie van Apple.

In zijn presentatie gebruikte hij zelfs onderstaande sheet.

Who is in control?

Niet alleen Apple en Google begeven zich op dit nieuwe terein. Alle grote spelers rollen inmiddels met hun spierballen. Microsoft zet zwaar in met haar eigen zoekmachine Bing. Het succesvolle OS Windows 7 probeert zij aantrekkelijk te maken voor gebruik op de mobiele telefoon, en over de tablet pc zei Steve Ballmer recentelijk: “They’ll be shipping as soon as they are ready. It is job one urgency. No one is sleeping at the switch. … We’re coming. We’re coming full guns.”

En wat te denken van Facebook? Inmiddels hebben ze meer dan 500 miljoen geregistreerde mensen. Circa een derde van de wereldpopulatie dat aan het internet gekluisterd zit, struint door de ‘walled garden’ van Facebook. Een tuin waar slechts Microsoft toegang tot heeft. En dan hebben we het nog geen eens over Twitter en Foursquare. Twee bedrijven die er hard aan komen stormen.

Information Wants To Be Open

Het is een strijd om de toekomst van het web. Nemen we afscheid van een internet waarbij content per definitie gratis is, of gaan naar een tijdperk toe waarbij we weer moeten betalen voor unieke content? Openheid of controle?

Informatie is niet verplicht om ‘free’ te zijn. De tijd heeft ons geleerd dat dit businessmodel op de lange termijn niet levensvatbaar is voor vele producenten van media. Een model waarbij informatie ‘open’ is, waarbij betaald moet worden voor unieke content, biedt voor veel bedrijven een betere toekomst. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel mediabedrijven momenteel opteren voor het gesloten platform dat Apple biedt. Het geeft hen eindelijk de gelegenheid om online waar voor hun geld te krijgen.

Grote vraag is natuurlijk wat deze beweging betekent voor de consument. De afgelopen jaren hebben zij een duidelijke stem gekregen in de conversatie economie. Gaat deze stem niet verloren in een gecontroleerde omgeving? Wordt het publiek wederom monddood gemaakt? In tegenstelling tot het eerdere tijdperk van de massamedia, waarbij de mediaproducenten de stroom van informatie controleerden, hebben we nu wel een keus.