Alleenstaande vrouwen en de grenzen van internet

Het web is gratis, het web is open, het web is vrij. Maar de golven waarop je surft, vertegenwoordigen belangen. En belangen zorgen voor grenzen. Daarover ging de derde Jubileumclass van Romae internet & content, ‘De grenzen op internet: intellectueel eigendom en privacy’.

In een bomvolle zaal werd eerst het filmpje ‘ The Beast File: Google’ getoond, over Google als Darth Vader die alle informatie en daarmee de wereld beheerst. Ik zie Google zelf heus niet als zo’n gevaar, maar dit filmpje laat wel zien dat je aanwezigheid op het web, in the cloud, helemaal niet vrijblijvend is.

In de presentaties van Christiaan Alberdingh Thijm (advocaat van SOLV die onder andere KaZaA succesvol verdedigde) en Hajo Doorn (directeur van Worm, dat onder andere de Web 2.0 Suicide Machine ontwikkelde) kwam deze minder leuke kant van het web goed naar voren.

Alberdingk Thijm: e-books tussen uitgever, auteur en consument

“De videorecorder is voor de filmindustrie, wat de Boston Strangler is voor alleenstaande vrouwen.” Dat zei Jack Valenti in1982 nog in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Zo keek de industrie vorige eeuw naar nieuwe apparaten en media, in dit geval de VCR. De angst regeerde. Filmindustrie, muziekindustrie: ze staken hun kop in het zand of gingen in de aanval. Maar de boekenindustrie lijkt minder angstig. Deze industrie heeft in ieder geval kunnen leren van de ervaring van hun muziek- en filmcollega’s.

Voor de auteurs opent de digitale verspreiding van hun geschriften nieuwe mogelijkheden. Zo is Leon de Winter een digitaal platform aan het ontwikkelen om zelf zijn boeken (en die van collega’s) te verkopen:  www.c-shed.nl en Stephen Covey verkoopt zijn boeken zelf voor de Kindle van Amazon, zonder tussenkomst van een uitgever.

Voor de consument verandert er ook iets. Koop je een e-reader, dan meng je je daarmee in een belang. De e-books die je op je reader leest: Amazon kan ze zomaar terugtrekken. Dat is ook gebeurd, bij het boek 1984 van George Orwell (prachtige ironie: juist dit boek). Amazon had de rechten daarvan niet goed geregeld, en haalde het gewoon terug. Klanten die het e-book hadden aangeschaft, waren het ineens weer kwijt. Met andere woorden: er is nu dus een partij in het spel die bepaalt wat jij wel een niet kunt lezen. Vervelend voor jou, en wat zou George Orwell ervan vinden?

Hajo Doorn: Web 2.0 Suicide Machine

Darth vader, The Boston Strangler….Je hoeft echt niet bang te zijn. Maar uitkijken is altijd goed. Kunstenaarscollectief Worm doet dat: uitkijken. En maakt door middel van kunstprojecten duidelijk dat je niet zo veilig bent op het web als je misschien denkt.

Een wereldwijd succes van Worm is het project Web 2.0 Suicide Machine. Is het de moeite waard om altijd online te zijn, om contacten te onderhouden via social media als Twitter, Hyves en Facebook? Goede vraag, iedereen heeft een eigen antwoord. Maar mocht je besluiten om je account bij bijvoorbeeld Facebook te vernietigen, dan kom je erachter dat dat bijna onmogelijk is. De Suicide Machine heeft het makkelijk gemaakt: met ‘één druk op de knop’  ben je verwijderd en overal vanaf. Bijna de hele wereld schreef erover.

Maar dan komen die belangen dus om de hoek kijken. Facebook stuurde dikke, dreigende brieven naar Worm (via hetzelfde advocatenbureau als Obama, maar dat terzijde) om ervoor te zorgen dat de Suicide Machine de nek om werd gedraaid. Facebooks belang: de accounts van gebruikers vertegenwoordigen marketingwaarde, ook de accounts die allang niet meer worden gebruikt.

Gebruiksvoorwaarden

Kern van Facebooks argumentatie is dat in de gebruiksvoorwaarden staat dat je je gebruikersgegevens niet aan anderen mag doorgeven. Worms verweer: ‘Maar wij geven onze gegevens niet door, mensen geven juist hun gegevens aan ons. Als je iemand wil aanklagen, moet je die mensen hebben.’ Facebook weer: ‘Maar om je SuicideMachine te testen heb je  wel een Facebook-account aangemaakt en daarmee dus de gebruiksvoorwaarden ondertekend.’

Uiteindelijk betekende dit het einde van SuicideMachine (naast het feit dat de Machine de honderdduizenden wachtenden niet aankon). Een cd-versie is trouwens wel in aantocht.

Facebook, Google, Amazon, Suicide Machine, anonieme websurfers… Wie zijn de stranglers en wie de alleenstaande vrouwen?

Bekijk de Twitterfeed van de bijeenkomst.

Jubileumclasses

Romae viert haar tienjarig bestaan, met onder andere drie masterclasses voor webmanagers, -adviseurs en -redacteuren. Het jubileumjaar wordt op 10 juni afgesloten met een Final Grande. Meer informatie: www.romae.nl/finalgrande.