Playseats: marktleider door toeval?

Racespellen zoals Formule 1, WRC, Colin McCray en natuurlijk EA’s Need for Speed zijn zeer populair, en door het gebruik van racesturen en -pedalen is het realisme en het raceplezier een stuk groter. Toch ontbreekt er nog een onderdeel dat het plezier nog meer vergroot: een echte racestoel.  De Nederlandse firma Playseats is wereldwijd marktleider op het gebied van realistische racestoelen en haalt een miljoenenomzet in deze ‘niche’.

Frankwatching had een interview met Fernando Smit, eigenaar van het Doetinchemse bedrijf Playseats, dat op jaarbasis zo’n 50.000 stoelen verkoopt over de hele wereld. Dit doen ze niet alleen, maar ze werken samen met grote spelers als Sony Entertainment, Microsoft, Virgin, Electronic Arts en Logitech.

Hoe komt een viermansbedrijf uit Nederland in deze positie?

“De historie van Playseats begint zo’n 12 jaar geleden”, vertelt Fernando. “Ik had destijds een SuperNES met een stuurtje en pedalen erbij. Wat me frustreerde was dat het helemaal niet realistisch was om met een los stuur en pedalen te rijden. Ik heb vroeger veel aan wedstrijden meegedaan, onder andere Enduro, maar ook Karten. Ik weet dus hoe belangrijk de juiste positie is voor een coureur. Een juiste zitpositie maakt het verschil tussen winnen en verliezen. Met het stuurtje en de pedalen wordt het wel realistischer dan met een controller, maar zelfs als je het stuur op een tafel monteert, heb je eigenlijk nooit de juiste racepositie.”

“Op een dag heb ik een kuipstoel uit een Opel GSI genomen en deze op een frame gelast. Toen heb ik net zo lang met het stuurtje en de pedalen geëxperimenteerd totdat ik eindelijk de juiste zit had, met het stuur op de juiste hoogte en afstand en de pedalen op de juiste positie. Ik had de pedalen al doormidden gezaagd omdat deze (zeker op dat moment) veel te dicht bij elkaar zaten.”

“Ik heb er na het maken van mijn eerste prototype twaalf jaar eigenlijk niets mee gedaan. Ik werkte gewoon in het bedrijf van mijn vader. Een jaar of zes geleden kreeg mijn broer een attaque. Opeens veranderde er iets in mij. Alhoewel mijn broer er redelijk uit is gekomen, realiseerde ik me dat het leven eigenlijk zo kort is (of kan zijn), dat je gewoon moet gaan doen wat je leuk vindt en waar je hart ligt.”

“Ik heb toen gewoon een serie van de Playseats gemaakt. Toen ik de Playseats had, heb ik in de computerwinkel van een vriend hier in Doetinchem een Playseat neergezet. Kijken of het aansloeg. Toevallig kwam er een verkoper van Sony binnen en die zag de Playseat. Hij nam hem mee naar Sony Nederland en uit deze serie van toevalligheden ontstond het contact met Sony voor de PS2.”

“Het contact met Sony is altijd goed geweest. Playseats is een klein bedrijf vergeleken met het grote Sony, maar we hadden elkaar op een of andere manier gewoon nodig en er ontstond een relatie op basis van gelijkwaardigheid. Omdat retail en internet ons belangrijkste kanaal is, moest ik nog wel een doos hebben waarin de Playseat verpakt kon worden. Op een beurs kwam er een collega-standhouder naar me toe. Hij zei dat ik een mooi product had, maar dat ik nog wel een goede verpakking moest hebben. Ik keek de man aan en zag een paardenstaart en een paar sandalen. ‘Voor een Playseat en een stuurtje wil ik dat wel voor je ontwikkelen’, zei hij. Ik had een meteen gevoel van: doen we. Ik hoorde twee maanden niets en opeens kreeg ik een telefoontje uit België: de verpakking was klaar. Toen ik bij hem kwam zag ik allemaal ontwerpen voor grote bedrijven en merken. Ik begon al met ‘ik ben een startende ondernemer, ik kan dit vast niet betalen…’, maar hij zei, ‘ik help jou totdat het lekker loopt en je me kunt betalen’.”

Groei

“Sinds die tijd is er veel gebeurd. Ik wil het bedrijf klein wil houden en zoveel mogelijk outsourcen. Ontwerpen en prototypen doen we in Nederland, maar in China is 100 man 12 uur per dag bezig met het maken van de Playseats. De groei komt  ook door de kwaliteit van de Playseats. Een Playseat gaat niet kapot en ik heb in de meeste gevallen dan ook een ‘one time sell’ . Je kunt jarenlang plezier van een playseat hebben. De echte fans kopen wel regelmatig de nieuwste versies of de speciale versies zoals die van Nascar, World Rally Championship (WRC) of DTM.”

“Een tijd geleden hebben we met venture capital geprobeerd de groei te versnellen en te realiseren. Hierdoor zijn we ook in de A1GP gestapt (tegenhanger van de Formule 1, een race met zogenaamde landen teams). Wij verzorgden voor de A1GP de Playseats en spelcomputers, en zij gaven de mogelijkheid om tijdens de races reclame te maken. Een mooie deal die anders vanwege de kosten niet haalbaar zou zijn. Desalniettemin heeft de A1GP ons veel gekost, maar we hebben ook veel meegemaakt en contacten kunnen leggen door het meespelen in deze ‘eredivisie’.”

Internet is het belangrijkste kanaal

Als ik vraag naar de retailstrategie van Playseats is Fernando heel duidelijk: internet is voor hem het belangrijkste kanaal. De grote ketens zijn niet zo heel erg dol op ‘grote dozen’ op de vloer. Er zijn natuurlijk wel retailers in Nederland die de Playseats in hun winkels hebben staan, met name de kleinere zaken en speciaalzaken.

“We geven aan internetmarketing het meeste geld uit. Met name aan Google Adwords, waar we diverse relevante zoekcriteria hebben opgegeven. We willen gevonden worden als iemand op Playseats of racestoel zoekt. Omdat Playseats een trademark (TM) is, kunnen we ook concurrenten die onze naam gebruiken aanpakken. Wat grappig is: Google is niet in alle landen de beste search engine om op te adverteren. In Rusland bijvoorbeeld is Yandex.ru een search engine die veel betere resultaten oplevert.”

Samenwerking

“Op een gegeven moment zijn we van Sony overgestapt naar Logitech, omdat deze niet alleen aan de Playstation gekoppeld is. Ook voor de samenwerking met Logitech geldt dat we elkaar nodig hebben. Logitech ziet het racestuurtje als een belangrijke omzetcategorie, maar zeker niet als de belangrijkste. Wij krijgen van Logitech de prototypes  om onze producten (bijvoorbeeld gaten voor de montage van het stuur) aan te passen. Ook hebben we invloed op de ontwikkeling, we hebben bijvoorbeeld voorgesteld de ruimte tussen de pedalen te vergroten. We werken trouwens met alle grote spelers samen : Sony (Gran Turismo), Microsoft (Forza Motorsport), Codemasters (Colin Mcrea en F1 2010) en Electronic Arts (Need for Speed) samen.”

Innovatie bij Playseats

“We zijn vanaf het begin bij Playseats bezig met innovatie en ook met de bescherming van onze innovaties.  We hebben een aantal patenten op bijvoorbeeld de manier waarop de stoel inklapt. Dit stelt ons in staat onze investeringen veilig te stellen. Ook de naam Playseats en het logo is wereldwijd beschermd.  Door de jaren heen zijn de Playseats steeds beter geworden en zijn we aan het kijken hoe we ons productaanbod kunnen verbeteren.”

“Zo hebben we de Flightseat ontwikkeld die speciaal voor flightsimulaties wordt gebruikt. Ook hierbij is de positionering van pedalen en controls weer aangepast aan de realiteit.  Voor de kantoorsituatie hebben we een nieuwe stoel ontwikkeld. hij ziet er uit als een normale kantoorstoel, maar er kan binnen een paar minuten een Playseat van worden gemaakt voor race- of flightsimulators.”

“Momenteel we bezig met een Formule 1-stoel. Zoals je misschien weet liggen F1 coureurs in hun auto, in plaats van het meer rechtopzitten van bijvoorbeeld een rally rijder. Dat betekent dat je weer een heel ander type stoel krijgt. Naast de verbreding van de productlijn proberen we ook de beleving nog realistischer te maken. Zo hebben we in de VS een stoel met geïntegreerde speakers en forcefeedback. Als je over de curbstones rijdt dan voel je de stoel vibreren. Wat de toekomst brengen zal? Misschien het simuleren van g-krachten?”

Waarom is Playseats de marktleider?

Fernando denkt even na over deze vraag en zegt:  “Wij hebben een heel goed product, dat realistisch is. En we doen geen concessies aan kwaliteit. Playseats staat voor kwaliteit en realiteit. We hebben in de jaren veel geleerd met betrekking tot onze stoelen, verpakking en productie en hebben een naam opgebouwd in de markt, onder andere door sponsoring van de A1GP, maar ook door onze partnerships met hardware-(Logitech, Sony, Microsoft, Nintendo) en game developers (Sony, EA, Microsoft, Codemasters). Zonder arrogant te zijn, het komt heel vaak voor dat grote partijen ons opzoeken (zoals een F1 team onlangs), in plaats van andersom. Dat geeft aan dat je een positie in de markt hebt.”

“Er zijn diverse partijen geweest, grote partijen zelfs, die ook dit soort producten op de markt hebben gebracht. Ze zijn vrijwel allemaal verdwenen. Er zijn nog wel wat bedrijven die soortgelijke producten leveren, maar die zijn allemaal van mindere kwaliteit. En een beetje concurrentie is goed voor de markt.”

“We blijven de producten verbeteren, de realiteit van de simulatie vergroten en nieuwe producten ontwikkelen. Playseats is misschien door toeval en geluk in de markt gekomen, maar onze kwaliteit zorgt ervoor dat we marktleider blijven.”