Crowdfunding: van SellaBand naar Voor de Kunst

De businessmodellen voor muziek staan onder druk. Mensen willen niet langer betalen voor iets dat ze overal gratis kunnen krijgen. Platenmaatschappijen verliezen inkomsten en beginnende bands zijn daar de dupe van. SellaBand biedt een oplossing en wil die samen met het Amsterdams Fonds voor de Kunst uitbreiden naar andere sectoren.

Tot tien jaar geleden had muziekindustrie een eenvoudig en lucratief business model: talent scouten, albums maken en die via de media aan de vrouw/man brengen. Met de inkomsten van de schaarse toppers werden de verliezen op de rest gedekt. De platenmaatschappij kreeg alle rechten van de muziek en de meeste bands bleven met lege handen achter. Nu consumenten massaal het internet hebben ontdekt als alternatieve en gratis outlet staan de marges zwaar onder druk. Geld om te investeren in nieuw talent is er daarom niet meer. Hoewel beginnende bands via communities snel een groot publiek kunnen bereiken zijn ze uiteindelijk de dupe omdat het steeds moeilijker wordt om het gedroomde contract bij een maatschappij te krijgen en daarmee eigen inkomsten te genereren.

SellaBand

Enter SellaBand. SellaBand is een marktplaats voor bands met een idee voor een muzikaal project. Dat maakt het mogelijk om zelf geld bij elkaar te vinden om een album te maken, te toeren of aan promotie te doen. Kopers – believers genoemd – kopen parts (iets als aandelen) van minimaal $10 totdat het benodigde bedrag is bereikt – ergens tussen de $10.000 en $100.000 . De pot wordt niet rechtstreeks aan de band uitgekeerd; SellaBand betaalt de rekeningen van de uitvoering om zicht te houden op de besteding en zekerheid te bieden aan de believers. Die krijgen, al naar gelang de opzet van het project, een cd of een optreden en soms een deel van de opbrengst. De bands behouden de rechten op de muziek en bepalen zelf hoe en met welke partijen ze verder willen.

SellaBand bestaat sinds 2006. Het won in 2007 de Media & entertainment Innovation Award en tot nu toe hebben 41 artiesten hun doel bereikt. 37 daarvan brachten een eigen album uit. Ook bekende artiesten als Public Enemy en Hind gebruiken de site nu om aan geld te komen. In het begin was SellaBand ook zelf een platenmaatschappij – het oorspronkelijke business model is erg mooi gevisualiseerd hier te vinden. Dat concept is in 2009 losgelaten waardoor nu met veel meer partijen kan worden samengewerkt. Het platform is een Nederlands initiatief en een internationaal succes: er is meer dan drie miljoen dollar binnengehaald en 70% daarvan komt uit het buitenland. Het gaat bij SellaBand om de relatie met je publiek – die moeten je een album ‘gunnen’. Er staan meer dan 3.000 artiesten op de site en al meer dan 65.000 believers gingen je voor.

Crowdfunding

Wat voor de muziek werkt kan ook elders werken. Ook in de beeldende kunst staan de verdienmodellen onder druk en is behoefte aan alternatieve bronnen van inkomsten. In Amerika bestaat een soortgelijk initiatief – Kickstarter – dat een platform biedt voor veel meer soorten creativiteit: boeken, documentaires, theaterstukken maar ook software. Daarom zet SellaBand in 2010 samen met het Amsterdams Fonds voor de Kunst een nieuw cultureel initiatief in de markt: ‘Voor de Kunst‘. Daar kan elke creatieveling met een goed idee geld inzamelen voor de realisatie in ruil voor een tegenprestatie, afhankelijk van het project. Crowdfunding levert harde euro’s voor projecten die anders moeilijk gefinancierd kunnen worden. Een alternatief dat voor velen in de cultuursector als geroepen kan komen. Het vult traditionele manieren van fondsenwerving aan met een laagdrempelige vorm die de band tussen de maker, het werk en het publiek versterkt.

Innovatie cultuuruitingen

SellaPlan is een projecten die gehonoreerd zijn uit de subsidieregeling Innovatie cultuuruitingen. Culturele partijen (musea, orkesten, individuele kunstenaars etc.) worden uitgedaagd om uit hun comfort zone te komen en nieuwe verbindingen aan te gaan. Doel is innovatie te bevorderen en een nieuwe legitimatie te scheppen voor kunst- en cultuur in de maatschappij. Het moet gaan om een nieuw idee, een bestaand idee dat in een nieuwe context wordt toegepast of een nieuwe manier van samenwerken.

Er zijn in de eerste ronde zes projecten gehonoreerd. Andere projecten gaan onder meer over de toepassing van Augmented Reality in musea, de relatie tussen wetenschap en kunst en Downloadable Design. Op 17 mei 2009 sluit de nieuwe ronde – goede ideeën zijn er welkom. Al maakt de subsidieregeling zich op termijn met Voor de kunst misschien overbodig… we zullen het zien.