Tijd is een Voornemen

Natuurlijk heeft de koningin helemaal gelijk. In haar kerstboodschap benadrukt zij het belang van het nabuurschap in een samenleving. Dat het mooi zou zijn als mensen interesse in elkaar tonen, waardoor er meer begrip komt voor elkaar en minder irritatie. En dat nabuurschap zou onder druk komen te staan omdat de onderdanen zich steeds meer beperken tot virtuele ontmoetingen waardoor de waarde van het contact verschraalt.

In haar hele toespraak gebruikt zij de woorden SMS, e-mail, MMS, Skype of Twitter niet, maar het lijkt er in alles op dat dit de grote boosdoeners zijn. De koningin had het wel over kleine schermpjes. De reacties zijn niet mals. De koningin is elitair, begrijpt helemaal niets van de moderne communicatie, haalt boodschap en medium door elkaar. De verwarring regeert.

Wat ik me nu afvraag is wie deze kerstboodschap schreef. De koningin zelf, zo wordt gezegd. Maar je maakt mij niet wijs dat dit niet langs de RVD is gegaan, die ook het copyright van de tekst claimt. De redactieklerk van de RVD had domweg moeten voelen dat er niets mis was met de intentie van de boodschap, maar dat het ‘een beetje dom’ was verwoord.

Als de RVD ergens niet in is geslaagd in het afgelopen jaar dan is het wel om te luisteren naar het volk en om de boodschap van de koninkljke familie te verwoorden in begrijpelijke en verstandige taal. Al het gehannes met de vakantiehuizen van onze kroonprins en de fiscale sluiproutes had voorkomen kunnen worden.

Journalist Joris Luyendijk mocht in november voor Libelle prinses Máxima interviewen maar zag er van af. De reden was dat de RVD als voorwaarde had gesteld dat zij het interview volledig mocht aanpassen naar eigen goeddunken. Niet alleen Máxima’s uitspraken maar ook de woorden van Luyendijk zelf mochten veranderd. Merkwaardige club toch, die RVD. Als ze moet ingrijpen doet ze het niet of verkeerd en als ze ergens van af moet blijven komt ze in actie.

Wat de koningin zegt is dat deze tijd meer dan ooit vraagt om zichzelf: om tijd dus. Tijd voor aandacht, betrokkenheid, geduld, begrip, nuance, overleg. De vraag is of het gebruik van al die schermpjes tijd opleveren of juist tijd kosten. Als je er een beetje handig en verstandig mee omgaat levert het je een zee van tijd op, majesteit.

De toekomst van de offline wereld wordt mede gemaakt door het online gedrag en beschaving, daar heeft u dan weer gelijk in. En het verrassende inzicht voor 2010 is misschien wel het volgende: tijd is een voornemen. Wij zijn niet de lijfeigenen van de klok, nee, de klepel is een horige van de mens. Met dank aan al die schermpjes.

Deze column is eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.