IDFA

De Idfa, het Internationale Documentaire Festival Amsterdam is het grootste documentairefestival ter wereld. Dit jaar worden er een kleine 300 documentaires vertoond in de dertien zalen rond het Tuschinsky Theater in Amsterdam. Afgelopen maandag, de grote zaal is uitverkocht. Meer dan duizend mensen kijken naar The Yes Men Fix the World. Twee activisten, Andy Bichlbaum en Mike Bonanno, doen zich voor als top-executives van beursgenoteerde ondernemingen en vinden de podia van grote congressen of zenders als BBC en CNN.

We zien hoe Andy de Parijse studio van BBC World binnenloopt, zenuwachtig en strak in het pak. Hij is vandaag woordvoerder van Dow Chemical, wordt er geïnterviewd voor het grootste nieuwsprogramma ter wereld met een paar honderd miljoen kijkers. Hij gaat aankondigen dat Dow Chemical eindelijk heeft besloten om de slachtoffers van de giframp in Bhopal te compenseren (India, december 1984, Union Carbide dat later werd overgenomen door Dow laat tonnen gif wegstromen.

Het aantal doden wordt geschat op enkele tienduizenden, slachtoffers een veelvoud daarvan). Het is Breaking News. ‘Dow accepts full responsibility.’ De beurswaarde daalt meteen met $ 2mrd. Dow doet het enige goede wat het zou moeten doen en de markt reageert genadeloos. Het kapitalisme is geen charitatieve instelling, tenslotte.

Aan het eind van de film een interview in de zaal met Mike Bonanno. Middels een hakkelende Skype-verbinding is Andy Bichlbaum ook aanwezig.

Een paar uur later: de documentaire World Vote Now. WORLD VOTE NOW // Global Democracy

Wat er zou gebeuren als je morgen alle bewoners van de aarde het recht geeft om mee te stemmen in een referendum. Als het ooit kan is het nu. Internet maakt het mogelijk dat er wereldwijd een mobiel referendum gehouden zou kunnen worden. Bijvoorbeeld over de existentiële vraag of wapens moeten worden verboden. Bijna iedereen zou er vóór zijn, maar het zal nooit zover komen. Democratie is krachtig, maar gevestigde belangen winnen moeiteloos.

Ook gezien: IDFA | The Snowman | International Documentary Film Festival Amsterdam

The Snowman, over een man die tijdens een expeditie in Antartica dingen zag die hij niet had mogen zien. Een Amerikaanse nucleaire installatie zo is het vermoeden. Hij komt als een andere man terug. Gehersenspoeld? Werd hij door de CIA vergiftigd?

We zullen het nooit weten. En nu, twintig jaar later, gaat zijn dochter op zoek naar haar verknipte vader. Dit zijn andere tranen dan Komt een vrouw bij de dokter. De dochter staat op het toneel en beantwoordt vragen, na afloop.

De beschreven documentaires waren voor mij toevallige ervaringen, en allemaal het navertellen waard. Een avond Idfa maakt je rijker dan een maand nieuwsbrieven, Stijl, Geenstijl, sms, twitter en andere kortademige flarden bij elkaar. Hoe meer woorden op ons afkomen, hoe groter de behoefte aan een redactie. Die de Idfa-bezoeker vrijwillig opsluit in een offline bioscoopzaal bijvoorbeeld, anderhalf uur. Geen water, geen brood, maar prachtige verhalen, die je deelt met zaalgenoten. Dit jaar werd het ervaren door 170.000 bezoekers, een record voor het Idfa.

Er worden meer boeken besproken dan ooit en er komen meer bezoekers dan ooit naar het Idfa. Het gaat goed met de off-line media. Dankzij de on-line aandacht.

Deze colum is eveneens verschenen in Het Financieele Dagblad.