Een webcontentspecialist aan de slag in India

In mei en juni 2009 ben ik door mijn werkgever naar India gestuurd als allround webcontentspecialist. Opdracht: websites ontwerpen en inrichten voor twee NGO’s. Lees hier mijn ‘lessons learned’ als webwerker in een ontwikkelingsland.

Een droom komt uit

Dat is nog eens een mooi bericht op het intranet van je detacheerder: welke medewerker heeft er zin om in 2009 een periode te werken in een ontwikkelingsland? “Ik!”, riep ik. En enkele maanden later zat ik in het vliegtuig op weg naar het verre Tiruchirappalli, in het zuiden van India. In die stad met die moeilijk uitspreekbare naam zou ik aan de slag gaan voor People’s Solidarity Association (PSA) en CREA School om ze wat internet betreft goed op de kaart te zetten. Zo gezegd, zo gedaan.

De voorbereiding

Om een project te selecteren had Romae de hulp ingeroepen van People4Change, een organisatie die specialisten matcht met opdrachten in de derde wereld. Verrassend snel rolden er twee Indiase kandidaten uit de bus die wel een webcontentspecialist konden gebruiken. In eerste instantie was ik nogal verbaasd. India? Daar wemelt het toch van de webspecialisten? Inderdaad. Die gaan naar Bangalore, Europa of de Verenigde Staten. De mentaliteit om als vrijwilliger of voor een klein honorarium goede doelenorganisaties te helpen is in India behoorlijk onderontwikkeld. Vandaar dat een webspecialist uit Nederland erg welkom was in India.

Het project in het Zuid-Indiase Tiruchirappalli sprak me het meeste aan. People4Change legde de contacten en na enige tijd lag er een projectplan op tafel voor mijn periode daar. Twee nieuwe websites bouwen… ga er maar aanstaan. Hoewel de organisaties aangaven dat het om ‘eenvoudige’ websites zou gaan, is het belang van een goede webpresence voor goede doelenorganisaties natuurlijk groot.

Dan blijkt maar weer de kracht van internet als grenzenslechter. India is op het gebied van informatietechnologie een goed ontwikkeld land. Domeinaanvragen regelen en hosting aanvragen voor twee nieuwe internetdomeinen was dan ook in korte tijd voor elkaar. Mijn idee was om sites te ontwikkelen die door de organisaties op locatie makkelijk bijgehouden kunnen worden. Daar moest een cms voor komen. Ik koos voor WordPress: simpel in het gebruik, makkelijk aan te passen.

De uitvoering

Toen was het tijd om de koffer te pakken en naar India te vertrekken. In Tiruchirappalli werd ik hartelijk ontvangen door de mensen van de organisaties waarvoor ik aan de slag zou gaan. Mijn werkplek was in het kantoor van PSA. En daar wachtte me een onaangename verrassing.

In het contact met de organisaties was afgestemd dat ik over een goede computer en een vaste internetverbinding kon beschikken. Maar ik kwam oog in oog te staan met een stokoude Windows ’98 computer, aan het internet verbonden met een 14K4-inbelmodem. Gelukkig kon ik een laptop lenen van de studerende dochter van de projectleider. In een belshop een USB-dongeltje gehaald, en ik kon aan de slag.

Een goede website bouwen begint met weten wat je wilt. Daarom organiseerde ik met de mensen in India eerst een aantal creatieve brainstormsessies. Indiërs zijn gewend aan een formele manier van communiceren. Dat is iets wat je niet moet doen met goede doelen. Daarom stelde ik voor om stevig in te zetten op emotionele communicatie. Het was niet moeilijk om de mensen van PSA en CREA School ervan te overtuigen dat dit een goede aanpak is. Bovendien zijn er op internet genoeg voorbeelden van andere goede doelen om te laten zien. Zo gezegd, zo gedaan.

Mijn tijd in Tiruchirappalli heb ik zo nuttig mogelijk besteed. Interviews afnemen met scholieren, alumni en leraren van CREA School bijvoorbeeld. Heel veel foto’s maken voor de illustratie van webpagina’s. En op kantoor in WordPress duiken en de structuur en vormgeving voor beide sites aanmaken. In de laatste anderhalve week kwam daar natuurlijk ook het “vullen” van beide sites bij, en het finetunen en bespreken met de mensen van CREA School en PSA. Daarom was ik best blij met de zesdaagse werkweek, want twee complete sites opleveren in deze tijd en onder deze omstandigheden was een behoorlijke uitdaging.

De resultaten en de dromen

Ik ben trots op het resultaat! De websites die ik heb gemaakt zijn:
• www.psatrichy.org
• www.creaschool.com

Van tevoren was mijn idee dat de mensen in India zelf het beheer in handen zouden nemen. Deze doelstelling van het project is jammer genoeg niet gelukt. Ik heb twee medewerkers weliswaar een korte training gegeven, maar de infrastructuur op hun kantoor maakt werken met een cms onmogelijk. We hebben afgesproken dat ik als webredacteur betrokken blijf bij de projecten. Maar nu ik weer een paar weken terug ben uit India, merk ik al dat de belangstelling afneemt om nieuwsberichten en andere gebeurtenissen aan mij door te mailen.

Toch zie ik dat men op een andere manier wel actief is met internet. We hebben namelijk ook gekeken naar ‘Web 2.0’ als lobbymiddel. De medewerkers van PSA en CREA School waren hier nog niet echt mee bezig, waardoor veel activiteiten blijven hangen op lokaal niveau. Maar natuurlijk kan je sites als Linkedin, Facebook en het in India immens populaire Orkut prima gebruiken om je goede doel op de kaart te zetten. Met Linkedin een kijkje nemen in de Gmail-contactenlijst was voor de voorzitter van PSA een ware eye-opener. En na een dag was hij ineens 50 Linkedin-contacten rijker. Met deze sociale netwerksites zijn ze nu nog steeds actief. Natuurlijk vertaalt aanwezigheid op sociale internetsites zich niet direct in harde rupees die je kunt inzetten voor je projecten. Maar Web 2.0 als lobby- en contactenbron is toch een belangrijk middel om te verkennen naast de ‘real-life contacten’ van de beide organisaties.

Encore?

Als je de kans krijgt om een periode te gaan werken bij een ontwikkelingsproject is mijn advies: doen! Ik heb het werken in India als een heel waardevolle periode ervaren, zowel op werkgebied als op persoonlijk vlak. Je vermogen om flexibel om te gaan met tegenslagen wordt behoorlijk op de proef gesteld en soms verlang je naar de anders zo saaie Nederlandse kantoormores waar alles is zoals je het gewend bent. Maar als je creatief nadenkt, je probeert in te leven in de cultuur én als je durft om de ambitieuze plannen die je in je hoofd had naar een wat bescheidener niveau bij te stellen, dan red je het wel.

Lessons learned

Ga je binnenkort aan de slag als webwerker in een ontwikkelingsland? Doe dan je voordeel met mijn ‘lessons learned’:

• Ga je, zoals ik, op locatie een website bouwen voor een ontwikkelingsproject, probeer dan zoveel mogelijk voorbereidend werk in Nederland te doen. Een domeinnaam en een hostingservice kun je bijvoorbeeld al (ver) van tevoren aanvragen. Dan heb je alle tijd om de technische voorbereidingen te treffen voor je website. Je tijd bij het project kun je optimaal gebruiken voor de werkzaamheden die je alleen daar kunt uitvoeren, zoals interviews houden, foto’s maken en training verzorgen;
• Kijk of het van tevoren mogelijk is om met het ontwikkelingsproject af te stemmen welke webarchitectuur je gaat toepassen voor de site. Dat raamwerk kun je dan in Nederland al bouwen;
• Oriënteer je goed op de ‘connectivity’ in het land waar je heen gaat. Als je een website gaat bouwen, moet je immers online. In veel ontwikkelingslanden is er mobiel internet. Koop een lokale SIM-kaart. Vaak kun je dan op een voordelige manier aan de slag met je laptop. Hier kun je bekijken wat de mogelijkheden zijn in het land waar je heen gaat. In veel gevallen kun je ook dekkingskaartjes bekijken voor mobiele providers. Ga je echt ‘de bush in’, dan is internet via de satelliet een optie. Kijk bijvoorbeeld eens op www.thuraya.com voor de mogelijkheden van internet via de satelliet.
• Neem eigen apparatuur mee met de software die je nodig hebt, tenzij het ontwikkelingsproject waar je heen gaat je verzekert dat het daarmee wel goed zit. Heb je tijdens je verblijf toch nog software nodig, dan biedt open source in veel gevallen een oplossing. Op www.osalt.com kun je controleren welke open source software je kunt inzetten voor de commerciële pakketten die je mist.
• Leef je in de cultuur in van het gebied waar je heen gaat en interview bijvoorbeeld internetgebruikers ter plekke. Op die manier vind je uit of je (veel) rekening moet houden met de eventuele cultuurverschillen in lokaal internetgebruik.
• Timmer je projectplan niet te dicht. Als je door de omstandigheden die je aantreft niet of niet zo snel vordert, is het handig als je flexibel bent en je werkzaamheden en verwachtingen kunt aanpassen.