Buitenlands nieuws. Vooral Amerika.

In de krantenmarkt van Denemarken, brak twee jaar geleden de pleuris uit. Dat gebeurde in de vorm van een heftige concurrentiestrijd. Er waren op een gegeven moment negen gratis kranten, inmiddels zijn  het er nog maar vier. In Amerika verschijnen kranten steeds minder of helemaal niet meer, maar maken een doorstart online. Met wisselend succes.

Huis-aan-huis in Denemarken
De Deense krantenoorlog begon in 2006. Er waren toen 2 gratis kranten: metroXpress en urban van Berlinske (uitgever van Berlinske Tidendeen tabloid BT). Berlinske zette urban in de kiosken om zijn titels te beschermen tegen Metro. De Telegraaf deed toenmaals een vergelijkbare zet met Sp!ts. MetroXpress maakt winst, urban niet.

Het IJslandse uitgeefconcern Dagsbrun probeerde in Denemarken huis-aan-huisbezorging met ‘Nyhedsavisen’, maar leed zware verliezen. Aan de marketing zal het niet hebben gelegen. De uitgever noemde ‘Nyhedsavisen’ een gratis variant van de Britse Guardian. Het Zweedse Metro, uitgever van de grootste gratis krant ter wereld, nam het gratis dagblad 24timer over van uitgever JP/Politiken; 24timer werd eerst gratis thuisbezorgd, maar is nu alleen nog maar verkrijgbaar in het openbaar vervoer. Waarom? Huis-aan-huis bezorgen van gratis kranten loont niet. De doorgeeffunctie stokt namelijk na pappa, mamma en de kids. In de trein of metro blijft de krant liggen voor de volgende reiziger. In het openbaar vervoer lezen meer mensen dus dezelfde krant.

In oktober 2006 worden dagelijks 1,2 miljoen gratis kranten bezorgd bij de Denen thuis en nog eens 800.000 gratis kranten worden verspreid in bus en trein. Door de enorme concurrentie stort daarna de advertentiemarkt in.

Amerikaanse uitdagingen
De Amerikaanse krantenindustrie staat voor gigantische uitdagingen. In 2007 verloren de Amerikaanse kranten 11 miljard, of 26% van hun waarde. De oplage is met meer dan 16% geslonken sinds 1990. Online edities en websites vullen het gat nog te weinig op.

Dinsdag verscheen de The New York Sun voor het laatst. Het idee voor de krant ontstond na de aanslagen van 11 september 2001. Het dagblad ging ten onder nadat geen bank hen nog een lening wilde verschaffen. De Sun had het ambitieuze plan om in redactioneel en idealistisch opzicht een alternatief te zijn voor The New York Times. De krant, die structureel aandacht besteedde aan kunst (en daarom mijn sympathie heeft), dreef op investeerders, en winst bleef uit. Door de economische teloorgang is er weinig geld voor advertenties en andere marketingprojecten.

De Sun had een oplage van 100.000 exemplaren. The New York Times heeft op werkdagen het tienvoudige… En dat zijn niet de enige New Yorkse kranten. The New York Post, The New York Daily en Wall Street Journal liggen broederlijk naast elkaar in de kiosken.

Krant aangeklaagd!
Een abonnee van het regionale Amerikaanse dagblad News&Observer heeft de krant aangeklaagd wegens inkrimping van de redactie en het verminderen van het aantal pagina’s. De 42-jarige jurist had juist zijn abonnement verlengd, toen de krant een maand later besloot om 70 redacteuren te ontslaan en het aantal nieuwspagina’s te verminderen.

Hempstead (de gedupeerde abonnee in kwestie) zegt dat hij zich genoodzaakt voelde een rechtzaak te beginnen om de aandacht te vestigen op de teloorgang van de kranten. De hoofdredacteur reageerde met een flauw ‘de inhoud van de krant is nog steeds een stuk kostbaarder dan de 36 cent abonnementsgeld’. Zo bind je mensen aan je!

Online-only trekt geen adverteerders
The Capital Times kondigde in april 2008 aan een online-only te worden (na 90 jaar trouwe print-diensten). Maar bezoekers van website leveren niet hetzelfde op als abonnees. Bovendien adverteren traditionele bedrijven nog liever in de krant dan ergens op een pagina op het wereldwijde web. Alle features die websitebezoekers tegenwoordig verwachten (RSS en mobiel nieuws), houden mensen bovendien weg van de site. Want: je hoeft niet perse door te klikken naar de pagina waar het nieuws staat. Wederom geen goed nieuws voor adverteerders.

‘Sociale technologie’ is niet alleen een kwaad, ook een uitdaging. Mensen wisselen onderling (online) hun restaurant reviews uit. Daarvoor hebben ze de krant niet meer nodig. Maar je kunt je lezers ook een platform bieden om op je website (of in de krant, hoe avant-garde) een blog te posten. En laat ze crossposten op Facebook en alle andere kanalen.

Er is een toekomst weggelegd voor kranten die een andere benadering kiezen van het nieuws. Iedereen ‘covert’ de kredietcrisis, de kracht ligt in eigen verhalen, eigen keuzes en eigen vertalingen.

Oplossingen, zoals geopperd op het web

Kenners, of opscheppers, vertellen redacties van kranten (online, alsof je ze dan bereikt…) dat ze een ‘audience business’ moeten worden. Combineer en organiseer content en functionaliteit zo dat je publiek jou het eerst ziet. Redacties moeten zich niet beperken tot wat ze aangeleverd krijgen van hun eigen mensen. Zet groots en breed in om datzelfde publiek te verrassen en uit te dagen (truttig cursuswoord, maar o zo waar), waar ze ook zitten. Dan kun je natuurlijk niet met een platte website aankomen. Bied RSS! Blogs (user generated)! Embedded video’s! Sluit een pact met een sociaal netwerk of twee en kijk naar de mogelijkheden voor mobiel nieuws (hierover later meer).

Floor Drees schrijft exclusief voor Frankwatching een serie over de toekomst van de dagbladen, onder de titel Dag blad. Op haar website kun je terecht voor meer beeldmateriaal en tussentijdse updates.