Mengteelt geeft kracht

Als je een artikel leest over bonobo’s en makaken dan kun je er donder op zeggen dat het gaat over homoseksualiteit. Bonobo’s en makaken zijn apensoorten waarbij mannetjes relaties èn seks hebben met elkaar, net zoals met vrouwtjes. Net zoals er pinguïnstellen kunnen zijn, of ooievaars die gericht zijn op intimiteit met geslachtsgenoten. Wat de auteur hiermee wil aantonen door naar de dieren te kijken, is dat homoseksualiteit iets natuurlijks is en niet een afwijking of een enge ziekte.

Je kunt ook naar de planten kijken, en dat is iets wat de Nijmeegse hoogleraar Hans de Kroon doet. Hij vertelde over zijn onderzoek in VPRO’s radioprogramma Noorderlicht. En wat blijkt? Plantenwortels gaan aantoonbaar harder groeien als er buren zijn van een andere soort. En omdat de plantenwortels in omvang toenemen, groeit de hele plant harder, zowel boven als onder de grond. Meer wortel, meer blad, meer bloemen. Het bijzondere is ook dat het niet ten koste van de buurman gaat, nee, de buurman wordt er ook beter van. Het verschijnsel is bewezen; naar de verklaring zijn de Nijmeegse wetenschappers echter nog op zoek. Maar ook Fleming vond eerst bij toeval een schimmel en pas later was daar de penicilline.

Interessant. Hoe zouden we dit kunnen duiden in onze maatschappij? We willen immers graag leren van de natuur, van zowel de dieren als van de planten. De voor de hand liggende conclusie luidt: hoe meer verschillende buren je hebt in je omgeving, hoe beter het is voor de ontwikkeling van iedereen. Het is een nieuw argument voor het pleidooi vóór integratie.

Turken naast Nederlanders naast Marokkanen naast Antillianen in dezelfde straat. De bakker komt uit Kenia, de groenteboer uit Sri Lanka en de slager is een Let. Het is uit met de segregatie, er bestaan alleen nog gemengde scholen en er komt een echt evenredige verdeling van allochtonen en autochtonen over de woonwijken. Integratie zoals integratie bedoeld is, en dat allemaal dankzij het wortelonderzoek van professor Hans de Kroon. Politici buigen nederig voor de wetenschapper.

Microsoft lijkt nog niet op de hoogte van het belang van de worteltheorie in Nederland. Denkend aan de oude Ford wordt geredeneerd dat een nieuwe computer verkocht mag worden met willekeurig ieder besturingssysteem als het maar Vista is. Het maakt niet uit of de gebruiker het nodig heeft of er om vraagt. Wij weten wel wat goed voor u is.

Het leidt niet alleen tot een heel voorzichtig protest in de consumentenmarkt, het leidt ook tot een zuurstofverarming voor Microsoft. En zo ontstaat – net zoals bij de planten overigens – het ideale klimaat voor (computer)virussen die zo veel uitzicht hebben op prooi dat ze zich met het grootste plezier ontwikkelen en voortplanten.

In de plantenwereld overigens, is het al lang bekend dat schimmels, mijten en vernietigende parasieten minder kansrijk zijn op die plaatsen waar de begroeiing van de grond divers en heterogeen is.

Dit is een pamflet tegen de monocultuur en een pleidooi voor de mengteelt. Zet het gerst naast de erwten, de soja naast de veldboon, de droge rijst naast de plakrijst, Vista naast Linux, Kramer naast Fabris, de allochtoon naast de autochtoon. Laat ze allen het beste van elkaar pakken, om te beginnen profiteert de wortel.

Eén probleem resteert, bij de landbouw. Hoe oogst je een veld waarin zonnebloemen, mais en gerst broederlijk naast elkaar staan? De oogstmachines kunnen het niet, het is een belemmering voor de mengteelt.

Daar heb je het weer, die vervloekte automatisering.

De maatschappij ontwikkelt een – naar later blijkt – verre van optimale manier van telen, automatiseert dit proces en kan vervolgens niet meer terug. Automatisering verhindert vooruitgang, is de conclusie.

Oké, soms dan.

Deze column is eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.