Een vuist tegen struikrovers
Herinnert u het zich nog: ‘The person of the year is you’ was de veelbelovende cover van Time Magazine, eind vorig jaar. Het heft is in handen van de klanten. Des te interessanter is het om te zien hoe groot nu die vuist is die de klanten van ABN Amro daadwerkelijk maken. De aandeelhouders strijden gebundeld voor de waarde van hun aandelen, de raad van bestuur voor die van hun bonus, het personeel voor behoud van hun goed gelardeerde banen. En de klant? Die krijgt een susbrief (‘we blijven er voor u’, konden we lezen, en nog voor de haan drie keer had gekraaid maakte financieel topman Scott-Barrett zijn onverwachte vertrek bekend).
Het is makkelijker om van je vrouw af te komen dan van je bank, zo wordt wel eens gezegd. Daarom blijft het aantal vertrekkende klanten beperkt tot ‘enige tientallen’. Maar in werkelijkheid zouden het er wel eens veel meer kunnen zijn. De vertrekkende klant zegt namelijk niet dat hij vertrekt, maar hij opent een nieuwe rekening bij een andere bank en laat daar zijn salaris storten. Al de automaatjes en machtigingen worden langzaam maar zeker in de loop van het jaar overgezet naar de nieuwe rekening. Zo zou ik het doen, tenminste.
Maar waar nu is de macht van de klant waar iedereen het over heeft? Hoe geeft de klant de bank te kennen welk scenario het meest in zijn belang is? Hoe voorkomt de klant dat hij straks tot de krakkemikkige functionaliteiten van de Fortis-internetsite wordt veroordeeld?
Het volk overdrijft graag, ook dat is waar. Je hoort hem echter nauwelijks, de klant, ondanks dat prachtige medium internet dat zo indrukwekkend kan binden.
Frank Kalshoven lanceert in de Volkskrant van afgelopen zaterdag een ludiek plan. Laat de klanten stemmen, zo suggereert hij, door bepaalde bedragen naar zijn spaarrekening over te maken. Eén cent zou een stem zijn om aan te geven dat de bank zelfstandig blijft, maar ik blijf als dat niet mocht lukken. Twee cent: ik vertrek als je niet zelfstandig blijft. Drie cent: ga maar met Barclays. Enzovoorts.
Het is een aardige gedachte. Je maakt op een inventieve manier gebruik van het overboekingsstelsel. Correspondentieschakers deden dat vroeger ook: een overboeking van een stuiver naar de rekening van je tegenspeler met als vermelding ‘paard e5 slaat loper op f7’. Het was goedkoper dan een postzegel.
Maar het kan allemaal veel krachtiger.
We openen een derdenrekening (niet-ABN Amro) bij een landsnotaris. Daar brengen álle klanten die willen meepraten hun direct opneembare spaartegoeden en deposito’s naar over. Zij blijven eigenaar van hun geld, met minimaal dezelfde voorwaarden als ze genoten. Dat legt een enorme druk – zoals Kalshoven ook al constateerde – op de bank en als het daadwerkelijk enige omvang krijgt, zou er wel eens een noodprocedure op gang kunnen moeten worden gebracht. Dan komen Wellink en Bos tenminste serieus aan tafel te zitten. Door aan de kraan van de derdenrekening te draaien, kunnen de klanten serieus invloed uitoefenen op de onderhandelingen, zodat ook met hun belangen rekening wordt gehouden.
De derdenrekening als een middeleeuws wurgmiddel. Je moet weten hoe je struikrovers aanpakt.
Deze column is eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.