Banking 2.0: Web 2.0 bij de banken

[[image:geld.jpg::right:1]]Banken en andere financiële instellingen ontdekken steeds meer Web 2.0. Een branche waar je het niet als eerste aan denkt als het gaat om Web 2.0 in de praktijk. Maar desondanks speelt er toch het nodige, niet alleen bij de traditionele financiële instellingen maar ook bij nieuwe initiatiefnemers. Tijd om eens wat zaken op een rijtje te zetten. Vandaag op Frankwatching het complete Banking 2.0 dossier. See also the english version.

Als kapstok voor de indeling van dit artikel ben ik uitgegaan van de algemene Forrester-indeling van Web 2.0 toepassingen. Daar heb ik enkele bankspecifieke Web 2.0 thema’s aan toegevoegd.

1. Blogging

Banken zijn inmiddels steeds actiever op het vlak van benutting van blogs in het kader van het bereiken van hun doelgroepen. Vorig jaar schreef ik hier al over de weblog die de Postbank in het kader van de Sailcampagne gelanceerd had, inmiddels zijn er ook blogs die op een meer structurele basis worden ingezet. Van minstens twee banken (Postbank en Rabobank) is bekend dat er intern geblogd wordt, de Rabobank experimenteert ook met een externe weblog (Weblog agrarische bedrijfsovername). Zowel de Sailblog (die alleen tijdens de campagne ingezet werd) als de agrarische blog zijn nou niet bepaald erg geslaagde voorbeelden van hoe eigen company blogs in te zetten. De Amerikaanse bank Wells Fargo ging recent met The Student LoanDown van start, een blog waarin de finanials voor studenten uit de doeken worden gedaan. Eerder dit jaar startte men al een blog rondom natuurrampen (Guided by History, zie ook Naked Conversations). Een boeiend voorbeeld is ook MyUglyBlog, die onderdeel vormt van de promotie MyUglyRoom.com van de Amerikaanse UMB bank.

[[image:student.jpg::center:1]]

Banken en andere financiële instellingen maken verder volop gebruik van blogs in het kader van hun online advertentie- en wervingscampagnes. Uiteraard wordt er ook door banken volop geadverteerd op weblogs. Soms gaat men daarbij een stapje verder, bijvoorbeeld eind 2005 toen er in het kader van de lancering van iDeal door de gezamenlijke banken een interactieve advertorial (banner met de mogelijkheid om commentaar te geven) werd ingezet op de weblogs GeenStijl en Retecool. Op Marketingfacts is te zien hoe binnen de financiële branche inmiddels ook volop gebruik wordt gemaakt van advertorials (‘blogvertorials’) voor werving, zie bijvoorbeeld Proteq, SNS Bank en OHRA.

Sommige banken beheersen ook het spel van het beïnvloeden van de blogosfeer heel behoorlijk, waarbij de Mijn Postbankpas case van de Postbank inmiddels is uitgegroeid tot een echte klassieker (zie Blogosfeer: kans of bedreiging?). Al deze initiatieven laten zien dat financiële instellingen ook volop weblogs inzetten voor een meer persoonlijke en interactieve benadering.

Daarnaast zijn het in toenemende mate ook ‘gewone internetgebruikers’ die op blogs gaan schrijven over aan de bankbranche gerelateerde onderwepen. Voorbeelden hiervan zijn de weblog van Gerrit-Jan Doorneweerd, Blikopdebeurs.com, Insurance.web-log.nl, Financieel Actueel, Verzekeren.web-log.nl en Pensioen.web-log.nl. Op een erg individueel niveau heb je tot slot dan nog een groep bloggers die hun persoonlijke financiële situatie online zetten, we spreken dan over consuminderen en consuminderaars (via Marketingfacts).

[[image:kbc.jpg::center:0]]

Nog even terug naar het buitenland, naar enkele andere serieuze internationale blogs over banking. De Belgische KBC-bank koos er voor om zelf in dit gat te springen en begon haar eigen Analistenblog (onderdeel van het businessportal van de krantentitel De Standaard Online). In datzelfde portal ook vergelijkbare blogs van Dexia, Fortis en ING. In Canada kwam ik PaymentsNews tegen, een blog van consultancy- en researchbureau Glenbrook Payments Professionals. Interessant zijn ook Bankwatch, een persoonlijke blog van Colin Henderson, Director Channel optimisation van de Bank of Montreal, de blog Bankervision van James Gardner, Director for Retail Banking bij Getronics, Digital Money Blog van strategist Jane Adams voor IT-consultancybureau Consult Hyperion en The Better Banking Blog van de Australische Charis Palmer, zij is managing director van het Australische analistenbureau Online Banking Review. In Zwitserland vond ik tot slot nog ebanking.ch.

Update 21.38 uur:  Na enig extra speurwerk heb ik zojuist een echte CEO-blog van een grote Nederlandse financiële instelling gevonden. Het gaat om Jacques Kemp, CEO van ING Asia/Pacific die – samen met collega’s David (Regional Head of E-Business) en Grant (Regional Business Development Manager) – blogt op My Cup of Chá. Via deze blog kwam ik vervolgens weer uit op de nog maar net begonnen ING Microfinance blog waarop David Hatton (Director and Chief Retirement Officer bij ING Vysya Life Insurance Company Pvt. Ltd., Bangalore) en Candice (e-Business Project Manager).  En dan is er ook nog de Chinese ING blog Absolute Challenge van Nigel Liu.

2. Social networking & gaming

In de sterk groeiende social network omgevingen, virtuele werelden die inmiddels indrukwekkende hoeveelheden leden hebben, komen we ook steeds meer financiële instellingen tegen. Soms ontstaan er op initiatief van bezoekers groepen (vaak werknemers) rondom een organisatie, soms helpt de betreffende instelling daar een handje bij. In het grote Nederlandse social network Hyves zien we groepen als ABN AMRO (222 leden, zie ook Team ABN AMRO van de Volvo Ocean Race en ABN AMRO CCC voor werknemers), Rabobank (204 leden), Postbank (84 werknemers, zie ook Postbank Outbound en Postbank Cdc Zwolle) en SNS Fundcoach (65 leden). Even rondkijken in ‘s-wereld grootste social network MySpace.com levert al snel een protestgroep tegen bank Wells Fargo op.

[[image:hyvesabnamro.jpg::center:1]]

Dan een overstapje naar gaming. De Postbank is uitermate actief in game-omgevingen. Bekende voorbeelden hiervan zijn Habbo Hotel en sinds begin deze maand Eccky. Sinds begin september kunnen Eccky gebruikers met een Postbankpas hun virtuele producten afrekenen, credits verdienen en een (echte) persoonlijke Eccky Postbankpas maken (bron: Marketingfacts). Habbo Hotel wordt door de Postbank al vanaf eerder dit jaar ingezet, onder meer voor prijsvragen, het uiwisselen van tips voor zakendoen en het ontwerpen van billboards. In augustus werd er een speciale Postbank Bizznizz lounge op Habbo Hotel gelanceerd en bij de start op 15 augustus was er voor de Habbo bezoekers een speciale live chat met Zoop-ster Vivienne van den Assem en Postbank-directeur Bart Schlatmann.

[[image:habbopostbank.jpg::center:1]]

De eerder genoemde bank Wells Fargo laat zien hoe je als bank zelf actief social networks kunt opzoeken. Zij kochten een jaar geleden (!) een virtueel eiland in de virtuele wereld van Second Life.

3. Search engines & mapping

Net zoals elk onderwerp is er over de financiële dienstverleners natuurlijk veel te vinden via de zogenaamde social search engines. Via Technorati blijf je op de hoogte van het laatste nieuws in de social media over Postbank, Rabobank, ABN Amro, Fortis, SNS Bank en ga zo maar door. Een alternatief biedt Google Zoeken in blogs en het Nederlandse Feedo.

Een andere manier van zoeken is mogelijk met mapping, zeg maar kaartinformatie. De komende tijd zal ook voor banking het aantal toepassingen met (bijvoorbeeld0 Google Maps toe gaan nemen. In de VS kwam ik ATM Locator tegen, een Google Maps Mashup waarmee je geldautomaten op postcode en banknaam kunt vinden. De zoekresultaten schijnen stukken beter te zijn dan wat je via Yahoo! en Google Local Search vindt.

[[image:googlebroker.jpg::center:1]]

Google is ook aan het experimenteren met een presentatie van zoekresultaten waarbij de plattegrond prominent naast het zoekresultaat wordt gepresenteerd. Bijvoorbeeld bij een zoekopdracht in San Francisco naar een hypotheekadviseur.

4. User review portals & Comparison shopping sites

User reviews portals zijn webportals waar gebruikers kunnen zoeken op vergelijkingen en peer reviews (beoordelingen) van producten en services. Vergelijkingssites (comparison shopping sites) beperken zich tot het bieden van vergelijkingen. Ook hier zie je dat ook in de financiële wereld er steeds meer van dit soort portals opstaan.

Independer is een erg bekende vergelijkingssite voor zowel financieel advies (hypotheken, lenen, sparen etc) als voor gezondsheidszorg. Maar ook bij de grote vergelijkingsportals kom je financiële rubrieken tegen, zoals bijvoorbeeld bij Kieskeurig, ElCheapo.nl, Ciao!, Prijsvergelijk en Vergelijk.nl. In het buitenland heb jij bijvoorbeeld Reviewcentre.

Verder zijn er verschillende sites die zich specialiseren. Een van de pioniers (januari 2003) is Hypotheek.nl, een vergelijkingssite voor hypotheken. In augustus 2004 ging Verzekeringen-Online van start, een site die overigens vanaf november van dat jaar ook een eigen weblog heeft. Uit dezelfde tijd stammen de ING-initiatieven Directlijfrenteveiling en Internet Hypotheek Veiling. Andere hypotheeksites die ik tegenkwam zijn HypotheeQ.nl, Hypotheek-rentetarieven en Hypotheekrenteoverzicht.nl. [[image:progressive.jpg::right:1]]V.w.b. verzekeringen zijn er eveneens talloze vergelijkingssites, zoals Verzekeringen-Online, Verzekeringssite en Productvergelijk.nl. Uiteraard geldt hetzelfde voor sparen, dan kom je bijvoorbeeld uit bij Spaarhulp of fx.nl. In de VS heb je CreditCardHost.com, een vergelijker voor credit cards.

Maar ook financiële instellingen zelf kunnen heel wat met dit soort vergelijkingsinformatie. Zo is er het Amerikaanse voorbeeld van de verzekeraar Progressive die op de eigen site een productvergelijker (met informatie over alle concurrenten!) aanbood. Het gevolg was een toenemend vertrouwen bij bezoekers van de site en een stijging van de omzet (!).

Update 21.34 uur: Als toevoeging nog twee grote Britse vergelijkingssites: Moneysupermarket.com en uSwitch.com (met onder meer leningen en credit cards).

5. Video, TV & narrowcasting

Video, TV en narrowcasting mogen zich eveneens in een sterk toenemende belangstelling van de banken verheugen. De Rabobank scoorde met de online wervingscampagne Begrijp jij onze klanten? waarbij gebruik werd gemaakt van een per e-mail verspreid filmpje. De Rabobank loopt ook voorop met de inzet van spraak en biedt klanten sinds deze deze maand een service om webtekst voor te laten lezen.

De Postbank heeft vrijwel meteen YouTube ontdekt, waar bijvoorbeeld dit filmpje van een dansende leeuw te vinden is, verder deze Lion on a mission, maar ook de tv commercial van Jan Mulder en de blauwe leeuw in Rome te vinden zijn. Bij ABN Amro komen er vooral filmpje van de Volvo Ocean Race bovendrijven. Heel grappig is ook hun filmpje van een dansende leeuw met een oproep om je oude bank te dumpen. Bij zoeken op Rabobank blijken er vooral filmpjes van een personeelsbarbecue in São Paulo te verschijnen en daarnaast een pikante commercial uit Nieuw Zeeland.

[[image:leeuw_copy1.jpg::center:0]]

Actueel is de nieuwe viral marketing campagne die ING Direct twee dagen geleden gestart is (met dank aan Marcel de Ruiter van Shaping Thoughts) en waarbij eveneens gebruik wordt gemaakt van YouTube (zie Elevator Disaster en de oudere filmpjes Tea with Grandma, Boyfriend en Doggy at the Door, zie ook de actiesite MoveOutMoveUp.com).

De Rabobank maakte eind vorig jaar bekend te starten met TVbankieren via internet. Medio februari was het zover en kwam TVbankieren beschikbaar voor klanten van de bank die internetbankieren en de beschikking hebben over een Windows Media Center. Anderen kunnen op Rabobank TV eveneens een indruk krijgen, onder meer via het Rabo BeleggersJournaal dat op werkdagen dagelijks om 12.00 uur wordt uitgezonden. Op de Rabobank site staan nog meer webvideo’s. Onderdeel van dit initiatief is de samenwerking met Mediamall (een joint venture van KPN en Stream Group) bij OpTV. Het gaat hierbij mo user generated content via televisie waar gebruikers hun eigen tv-kanaal kunnen beginnen. Klanten kunnen via een touchscreen en/of webcam contact leggen met hun bank voor het afhandelen van bankzaken (bron: Marketingfacts en Emerce). Een voorbeeld van deze community TV is Ons Net TV in Nuenen.

[[image:rabotv.jpg::center:1]]

Veel banken zijn verder volop met narrowcasting bezig, zoals bijvoorbeeld SNS Bank, Rabobank, ABN Amro en Postbank (via Postkantoren).

6. Foto’s & tagging

Over verschillende banken is wat te vinden op photosharing sites. In de fotoservice Flickr zijn foto’s te vinden van de verkiezing van de winnende ontwerpen van Mijn Postbankpas. Via de tag Postbank zijn nog meer Postbank-foto’s te vinden, overigens niet alleen van de Nederlandse Postbank. Ook de Rabobank heeft een eigen tag, bij ABN Amro wordt het wat lastig omdat ABN en Amro elk een eigen tag blijken te hebben.

[[image:ing.jpg::center:1]]

Voor wat betreft tags is het zeker ook interessant om berichtentags als banks, banking, finance, money en currency bij Del.icio.us te volgen. Via deze bron blijf je snel en gemakkelijk op de hoogte van de laatste banking berichten. Dat geldt trouwens ook voor Furl, zie bijvoorbeeld hun latest headlines over banks en banking.

7. Instant messaging, chatting & VoIP

[[image:bill.jpg::right:1]]SNS Bank introduceerde in maart 2005 het online betaalsysteem Bill, speciaal ontwikkeld voor jongeren die gebruik maken van MSN Messenger. Afgelopen juni maakten er ongeveer 10.000 mensen (niet alleen jongeren) gebruik van Bill, dat inmiddels ook los van Messenger is te gebruiken. Bijzonder aan Bill is dat er niet alleen aan webwinkels maar ook aan buddies (vrienden en vriendinnen die ook op MSN zitten) betaald kan worden (‘buddybanking’) en dat een gebruiker geen rekening bij SNS Bank hoeft te hebben. In juni 2006 werd gestart met een flinke promotie van het betaalsysteem.

De Postbank startte al in september 2004 met een proef om saldo-informatie via MSN Messenger op te vragen. Hoewel de proef in eerste instantie slechts drie maanden zou duren, lijkt deze nog steeds te lopen. Ook was er begin dit jaar een drie weken durende proef om via Skype (VoIP) gratis te bellen met Postbank klantenservice. ABN Amro kent inmiddels ook een eigen Messenger Saldo service en experimenteert op YoungProfessionals met zowel Skype als chat. De Rabobank heeft voor haar jongerenplatform Raby Young Dynamic recent een MSN-bot gelanceerd (Yvette) en doet proeven waarbij het call center zowel via webchat (producten sparen en lenen) als via MSN ([email protected]l) te benaderen is. [updated 19 september 2005, 00.14 uur]

[[image:chat_copy1.jpg::center:1]]

FBTO was de eerste Nederlandse verzekeraar die in november 2005 begon met het aanbieden van een chatmogelijkheid aan de bezoekers van haar website (al schijnt Zwitserleven eind jaren 90 ook al experimenten te hebben uitgevoerd). SNS Bank begon in maart als eerste Nederlandse bank met het aanbieden van chatmogelijkheden (SNS Liveadvies: geswoon chatten of via webcam) aan haar klanten. ABN Amro dochter MoneYou is in juli 2006 begonnen adviseurs die via videochats adviezen aanbieden.

Ook Peer-To-Peer bank Zopa heeft ontdekt hoe belangrijk een stem via messaging en aan de telefoon is (beluister het interview met de oprichters van Zopa in deze podcast).

8. Wiki

In een verhaal over Banking 2.0 mag ook de wiki en in het bijzonder de Wikipedia niet ontbreken. Uiteraard ook in deze uiterst populaire online encyclopedie informatie over het begrip bank (financiële instelling). Van vrijwel alle banken is een eigen wikipedia pagina beschikbaar, kijk hier bijvoorbeeld naar ABN Amro, Fortis, ING, Van Lanschot, Postbank, Rabobank en SNS Bank.

Opvallend detail: op de Wikipedia pagina van ABN Amro wordt zowel de positieve als de negatieve bekendheid beschreven, dat gebeurt bij de andere banken niet.

[[image:abnamrowikipedia.jpg::center:1]]

Verder stuitte ik op deze gespecialiseerde wikis over banken: Bankwatch wiki, al krijg ik de indruk dat het activiteitenniveau hier laag is. De Bankwatch wiki is verbonden aan de weblog Bankwatch.

Update 19 september 2006: Niet in de laatste plaats is het interessant om te volgen hoe banken intern met wikis omgaan. Wikis zijn uitermate geschikt om kennis van medewerkers beter vast te houden en te verspreiden. Rond de intranet ING Wiki (begin 2006 als pilot van start gegaan) is binnen ING een discussie ontstaan over hoe de wiki zich verhoudt tot zaken als compliance, security en governance.

9. C2C eCommerce

Begin 2005 was het Duitse Sparschwein plotseling nieuws toen men consumenten opriep om hun huis te doorzoeken op niet gebruikte spullen en deze vervolgens op veilingsites als eBay aan te bieden. Het verkoopproces werd hierbij uitgevoerd door mensen van Sparschwein en het geld (minus een kleine vergoeding) gestort op een spaarrekening bij Deutsche Kreditbank. Ruim een jaar later blijkt deze aanpak erg succesvol te zijn geweest en is er veel spaargeld binnengehaald. Maar inmiddels is ook (lokale) TV als nieuw verkoopkanaal toegevoegd en heeft men zich ook gestort op het afkopen van verzekeringspolissen (zie update bij Springwise).

[[image:sparschwein.jpg::center:1]]

Een weer heel andere benadering koos FBTO eind 2005 toen men via de veilingsite eBay autoverzekeringen ging verkopen (bron: VB-net via Marketingfacts). Momenteel is er geen object van FBTO te vinden, maar OnlinePolis.nl biedt wel allerlei vormen van webverzekeringen aan.

En dan is er nog het idee van eBay als investeringsbank en handelsplaats voor overname’s van (web-)bedrijven.

10. RSS / Webfeeds

Een andere Web 2.0 vorm die ik hier wil bespreken is RSS (webfeeds). Banken doen hier nog relatief weinig mee, al heeft de Rabobank vanaf de vernieuwing van haar site sinds februari van dit jaar RSS-feeds (voor bedrijven en particulieren).

[[image:kbc400.jpg::center:1]]

De Belgische KBC bank is verder en biedt al langere tijd voor verschillende onderwerpen RSS-feeds aan: sparen en beleggen, wonen, betalen, rijden en reizen (zie deze overzichtspagina).

11. Betaling & facturering

Op het vlak van betalen en factureren gaan de veranderingen momenteel ook in een hoog tempo. Bedrijven kunnen al enkele jaren hun nota’s digitaal bij klanten laten bezorgen. Maar sinds kort groeit het aantal bedrijven dat dit doet hard. Tot voor kort was TPG Post de enige partij die via de De Digitale Brievenbus digitale nota’s van bedrijven verzamelde. Inmiddels is Bluem de tweede partij in die markt. Sinds januari 2006 kunnen klanten van de Rabobank digitale nota’s en acceptgiro’s ontvangen via internetbankieren. Dat betekent dat klanten zonder invoer van extra gegevens al na enkele muisklikken kunnen betalen. De Rabobank is tot nu toe de enige bank die deze dienst levert. ABN Amro gaat aan het einde van dit jaar de dienst aanbieden, de Postbank begin volgend jaar (bron: Emerce).

Internetbankieren kan bij sommige banken ook vanaf een PDA of Pocket PC Phone. Een test die ik uitvoerde vanaf mijn T-Mobile MDA Pro gaf als resultaat er via Rabobank oplossing inderdaad een betaling kon worden verricht. Bij het Postbank internetbankieren vanaf deze telefoon werd de user interface echter zo slecht opgebouwd dat er geen transacties bekeken of uitgevoerd konden worden.

[[image:mda_copy1.jpg::center:1]]

Het groeiend aantal aankopen op internet heeft ook het direct online betalen (via bijvoorbeeld MiniTix en Click&Buy) een flinke impuls gegeven. Tegelijk lijkt er een einde te komen aan betalingen via de mobiele telefoon. Meer hierover vind je in het artikel Markt voor betalingen in ontwikkeling op In feite (zie ook afbeelding op Marketingfacts). De lancering van iDeal door de gezamenlijke banken in oktober 2005 gaf een neiuwe impuls aan het online betalen. Nederlandse consumenten kunnen hiermee via de vertrouwde omgeving van de eigen bank realtime en online aan webwinkeliers betalen. In februari van dit jaar had iDeal al een penetratiegraad van 40 % t.o.v. de andere online betaalsystemen (of 10 % t.o.v. het totaal). De banken beconcurreren elkaar inmiddels flink op de markt van startende webwinkeliers (zie Rabobank, ABN Amro). Ook is het Amsterdamse sms- en 0900-bedrijf Mollie met een laagdrempelige versie van iDeal begonnen.

[[image:checkout.jpg::center:1]]

Maar er is ook concurrentie van buiten de branche nu ook Google van zich horen laat op de markt van online betalen. Zij introduceerden in juni Google Checkout, gebaseerd op creditcardbetalingen en nauw verweven met hun diensten AdWords en Analytics. Een belangrijk voordeel van Checkout moet volgens Google worden dat consumenten niet meer op tal van sites accounts hoeven aan te maken om te winkelen en betalen (voor velen een grote frustratie). Eén Google-account volstaat en fungeert als het ware als generiek pasje voor tal van aangesloten webwinkels (bron: Emerce). Wat dit punt betreft dus vergelijkbaar met DigiD, de elektronische authentificatiedienst van de Nederlandse overheid. Daarnaast is er in deze categorie uiteraard eBay’s PayPal waarbij consumenten ook onderling betalingen kunnen uitvoeren.

12. Personalized banking

Consumenten houden ervan om aan producten een eigen persoonlijk tintje mee te geven. De Nederlandse Mijn Postbank Pas is natuurlijk een soort ultiem voorbeeld hiervan, in Nederland eind december 2005 geïntroduceerd en gevolgd door SNS Wereldpas en Visa’s Maak je eigen creditcard. Banking in je eigen lifestyle dus, maar sommige banken gaan nog verder. Bij de Turkse GarantiBank (ook in Nederland actief) kunnen klanten niet alleen een persoonlijke FlexiCard, maar ook hun eigen bankproduct ontwerpen.

[[image:flexi.jpg::right:0]]FlexiCards zijn creditcards (Visa) waarbij de kaarthouder zelf een aantal variabelen kan instellen als hij een kaart aanvraagt. Denk hierbij aan zaken als kaartprijs, rentepercentage en beloningstypen en -tarieven (contant en punten). De prijs van de kaart kan laag gehouden worden door het maandelijks te besteden bedrag laag te houden, een lager rentepercentage leidt tot een lager bonustarief etc.

Voor de klant een ideale manier om ‘in control’ te zijn en een product op maat te maken, voor de bank een waardevolle manier om te ontdekken wat klanten uit verschilllende doelgroepsegementen voor voorkeuren hebben. Springwise noemde het eerder “Self-segmentation through ultra-personalization”.

13. Peer-To-Peer banking

Concurrentie uit onverwachte hoek komt er van dezogenaamde Peer-To-Peer (P2P) banking initiatieven. P2P is een begrip dat afkomstig is uit de wereld van de (illegale) muziekdownloads. KaZaA, BitTorrent e.d. oftewel netwerken waar mensen direct met elkaar mp3’s, video’s, films, games etc met elkaar uitwisselen zonder dat daar uitgevers of andere bedrijven aan te pas komen. P2P bij banking draait om mensen die elkaar geld lenen via internet.

[[image:zopa.jpg::center:1]]

De Britse site Zopa en de Amerikaanse site Prosper claimen dat ze een nieuw model hebben dat het voor particulieren mogelijk maakt om op een volledig andere manier geld te sparen en geld te lenen. Zopa (zie artikel op Springwise), opgericht door een groep uiterst ervaren financiële professionals, bestaat nu anderhalf jaar en heeft inmiddels meer dan 75.000 leden. Het idee erachter is om de bankwereld die nu druk is met het het reguleren van het sparen en lenen uit de keten te halen en te vervangen door een IT-systeem dat dit automatisch doet. De transactiekosten kunnen op deze manier tot (vrijwel) 0 worden teruggebracht: Zopa vervult een makelaarsrol en vraagt van beide partijen 0,5 % van het te lenen bedrag, terwijl traditionele banken al gauw 5 à 6 % vragen.

[[image:prosper.jpg::center:0]]

Prosper (zie ook artikel op Springwise) voegt daar – helemaal in de huidige tijdsgeest – nog het idee van specieke groepen van mensen met vergelijkbare behoeftes of interesses aan toe. Prosper heeft in feite een soort Marktplaats model, leners staan er met naam en soms foto op de site, geven aan wat ze zouden willen lenen en waarvoor. De mensen die geld willen uitlenen kunnen na een spel van loven en bieden beslissen met wie ze in zee gaan. Neem bijvoorbeeld de alleenstaande ouders, de Professors and University Graduates, de Christenen en de Second Change club (mensen die een tegenvaller achter de rug hebben). Dat is een heel andere manier om naar mensen (klanten) te kijken, helemaal Web 2.0 omdat het van iemands persoonlijke voorkeuren uitgaat en ook de gelegenheid biedt om met geestverwanten iets samen te financieren.

Een wat jonger initiatief is Ripple (zie de projectpagina) dat op zoek is naar een P2P benadering om zelfstandige betalingen tussen internetgebruikers mogelijk te maken. Ook hier ligt de nadruk op de community- en efficiencyvoordelen, maar het verschil is dat het systeem gebaseerd is op een vertrouwensrelatie die al bestaat tussen mensen in het ‘normale leven’ (real-world social networks). Op Ripplepay.com vind je de betaversie van Ripple (meer achtergronden bij Robin Good en Catallarchy). Tot slot is er Kiva dat zich richt op initiatieven in ontwikkelingslanden (zie Springwise).

[[image:kiva.jpg::center:1]]

P2P banking minimaliseert de kosten van banking en is daarmee, net als de netwerken die zorgen voor uitwisseling van multimediabestanden dat waren voor de creatieve industrie, potentieel een grote concurrent voor traditionele bankinstellingen. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) kijkt daar heel anders tegenaan (bron: Trouw, 2 september 2006 en InformationWeek, 16 mei 2006) en vraagt zich af hoe zaken als kredietwaardigheid en risico-inschatting zijn geregeld. “Vertrouwen is een hoog goed in de bankwereld, en dat bouw je niet in een achternamiddag op. Maar als ze aan de regels voldoen, laat maar komen.” De woordvoerder van de NVB beschouwt de komst van Zopa en Prosper niet als een bommetje onder de bankwereld, “Daarvoor zijn ze toch te bescheiden.” De geschiedenis van de platenindustrie kennen we inmiddels allemaal. De verkopen in de winkels liepen fors terug en het internetkanaal werd in no-time marktleider. In eerste instantie alleen op een illegale basis, inmiddels ook met volledig nieuwe spelers als iTunes dat in korte tijd de nieuwe marktleider werd. Zou de geschiedenis zich hier dan weer gaan herhalen?

Update 21.26 uur: Eind augustus 2006 verscheen er een erg interessant artikel over Zopa op de Britse Telegraph site. Hierin veel cijfers over Zopa: 88.000 leden, 5.000 nieuwe leden per maand, de laagste tarieven etc. Dit verhaal (We can all be bankers now) is beslist de moeite van het lezen waard (met dank aan Menno van Doorn).

14. Social & collaborative fundraising, Peer-To-Peer Paying

In mei 2005 werd Fundable en in mei 2006 werd ChipIn gelanceerd, dit zijn zogenaamde social & collaborative fundraising tools. In dit verband wordt ook wel gesproken over Peer-To-Peer Paying tools. Met beide services is het voor groepen mensen mogelijk om voor een bepaald doel geld in te zamelen. Je kunt bijvoorbeeld als doel hebben om binnen een maand € 1.000 in te zamelen voor een specifiek doel. Lukt het niet om dat bedrag bij elkaar te krijgen, dan krijgen alle contributanten hun geld gewoon weer terug.

[[image:fundable.jpg::center:0]]

De tools zijn bijvoorbeeld ideaal om geld voor een verjaardagskado, een reünie, feestjes of voor de betaling van de huur van een huis op te halen. Op de site van Fundraising zijn voorbeelden te vinden als Collect money for a group trip, Buy as a group and get a huge discount, Pool money for a gift, Sell to a group before making a product, Collect money to throw an event en Collect money for a personal project. Kijk hier voor de lopende activiteiten.

[[image:clipin.jpg::right:1]]Zowel Fundable als ChipIn hebben in de afgelopen periode volop publiciteit gekregen. In navolging van Fundable heeft nu ook ClipIn widgets ontwikkeld voor blogs en social networks. Bloggers kunnen hiermee op hun blog laten zien hoe het er voor staat met de inzameling van geld voor een specifiek doel of bezoekers oproepen om ook te doneren. Maar ook gebruikers van social networks als Friendster, Facebook en MySpace kunnen voortaan van ChipIn gebruik maken.

Op Springwise werd afgelopen juli aandacht besteed aan BillMonk, weer een andere social money tool. Deze tool is erg geschikt voor mensen die samen rekeningen moeten betalen, bijvoorbeeld studenten die samen de huur van een studentenhuis betalen. In dit interessante artikel op de vrouwenblog Blogher komen nog enkele andere services aan bod, onder meer P2Paid.

Nawoord

Bij de totstandkoming van dit artikel heb ik volop gebruik gemaakt van Marketingfacts, Emerce en Springwise.com. Verder wil ik Erik van Roekel en Henk Kuipers bedanken voor het doorgeven van enkele waardevolle links en Marco Janssen voor zijn Habbo Hotel tips. Meer financiële informatie vind je op Yahoo Finance, MSN Money en finance.google.com.

Help mee om dit dossier over Banking 2.0 nog completer te maken. Ken je Web 2.0 toepassingen van banken of andere financiële instellingen die hier nog niet genoemd zijn of vind je dat er ergens belangrijke informatie ontbreekt, laat dan hieronder van je horen!