Product Configurator: op maat gemaakte producten op internet

De diversiteit in het productenaanbod en de vraag naar op maat gemaakte producten neemt toe. Mass Customization is vanaf de jaren 80 in opkomst en internet is het platform om op maat gemaakte producten  aan te bieden en te verkopen. Een product configurator is een middel om deze producten aan te bieden en te verkopen via internet.

Ontwikkeling Mass Customization

Mass Customization in 2030

Een huis op maat: het kan goed mogelijk zijn dat we in 2030 zelf een huis kunnen ontwerpen op de computer. 5 maanden later is het gebouwd en klaar om erin te gaan wonen. Er is geen bouwkundige kennis nodig. Gewoon een softwareprogramma dat helpt om alle keuzes te maken en intelligent is. Jij ontwerpt jouw unieke huis en het software programma produceert een bouwtekening, 3D-schaalmodel en stuklijst en stuurt dit alles automatisch door aan de aannemers.

Product Configurator

Een Product Configurator helpt bij het verkopen en samenstellen van (complexe) op maat gemaakte (industriële) producten en diensten via internet. Hier hebben we het over een product configurator op het internet in de vorm van een website.

Op de websites kunnen keuzes worden gemaakt over de productsamenstelling die invloed hebben op de prijs, maar ook met later te maken keuzes. Het kan zo zijn dat bepaalde onderdelen niet samen kunnen. De keuzes die een consument kan maken, worden vooraf bepaald door het bedrijf of de producent.

Een groot voordeel van een product configurator is de mogelijkheid om samengestelde producten aan te kunnen bieden zonder dat hier een verkoper aan te pas komt. De orderbehandeling is korter en doordat het een geautomatiseerd proces is, is ook de kans op fouten kleiner. Waarom zou je geen product configurator willen?

Niveaus van Mass Customization

Vanaf het begin van de 21ste eeuw zien we een toename van de Mass Customization. Niet alleen bij kleren, computers en auto’s, maar bij alle producten en diensten. Er is ook veel onderzoek gedaan naar de Mass Customization en een interessante theorie is die van Lampel en Mintzberg (1996). Zij definiëren 5 niveaus van Mass Customization.

Mass Customization & Internet

Op internet zijn veel voorbeelden van een product configurator te vinden. Vooral de ‘Customized Standardization’ en ‘Tailored Customization’ komen hier vaak voor. Onder ‘Customized Standardization’ vallen producten die uit verschillende onderdelen (die al geproduceerd zijn) bij elkaar gezocht kunnen worden, terwijl bij de ‘Tailored Customization’ de kleur en soort materiaal van verschillende onderdelen aangepast kunnen worden en hierna pas geproduceerd worden. Een 3e niveau dat ik tegenkwam in mijn zoektocht is de ‘Peronalized Standardization’. Het gaat hier om een massaproduct dat bijvoorbeeld met behulp van een afbeelding of plaatje een ‘eigen touch’ krijgt en dus nabesteld zou kunnen worden of 1 extra stap (vaak laatste) in het productieproces is. Tussen de verschillende niveaus zit een overlap, maar vooral het verschil in productie maakt het onderscheid. Hieronder een aantal voorbeelden, ingedeeld naar deze 3 niveaus.

Presentatie van Grietje Bruijntjes

Complexiteit van de producten

Niet alle op maat gemaakte of samengestelde producten zijn gemakkelijk aan te bieden op internet. Een product configurator helpt hierbij, maar de complexiteit van het product speelt een grote rol. De complexiteit van een product ten opzichte van een product configurator is moeilijk te definiëren en grotendeels subjectief. De definitie van complexiteit in het algemeen is ‘de mate waarin verschillende functies waaruit een systeem bestaat, groot in aantal en afhankelijk van elkaar zijn’ (bron).

Om de complexiteit van producten ten opzichte van de product configurator te bepalen, heb ik een aantal criteria opgesteld. Deze worden vooral beïnvloed door de kennis van de consument van het product en de opbouw van het product, dat invloed heeft op het productieproces.

Een product wordt complexer naarmate:

• de kennis van de consument van de opbouw van het product afneemt
• het aantal onderdelen in de customized assemblage toeneemt (3 onderdelen die aan te passen zijn, is laag; 35 is hoog)
• kennis van de consument over de onderdelen afneemt (verschil tussen de onderdelen en de werking ervan)
• complexiteit van de onderdelen toeneemt
• de hoeveelheid stappen in het productieproces toeneemt (meer keuzes voor de consument maakt het productieproces ingewikkelder)
• het aantal onmogelijke combinaties tussen verschillende onderdelen toeneemt

Hieronder een aantal voorbeelden van eenvoudig naar complexe producten ten opzichte van de product configurator.

Presentatie van Grietje Bruijntjes

Complexiteit versus niveaus van Customization

De complexe producten kunnen uitgezet worden tegenover de niveaus van mass customization. Voor de product configurator zijn alleen de ‘Tailored Customization’ en ‘Customized Standardization’ relevant. Natuurlijk ook de ‘Pure Customization’, maar deze is nog niet te vinden op het internet in de vorm van een product configurator.

Een ander interessant gebied om naar te kijken en waar nog geen product configurators zijn, is de ‘Tailored Customization’ (en ‘Pure Customization’) voor complexe producten. Op het moment zijn de complexe producten tot op zekere hoogte samen te stellen naar individuele keuzes. Toch blijft een groot gedeelte van het ontwerpen in handen van het bedrijf. Eigenlijk is de complexiteit ten opzichte van de product configurator van deze producten omlaag gebracht door het aantal keuzes voor de consument te beperken.

De lego configurator is een voorbeeld waarbij het ontwerp volledig uit handen wordt gegeven. Iemand kan zelf een huis, auto of robot bouwen en deze wordt geproduceerd. Dit is mogelijk doordat dit alles wordt opgebouwd uit standaard lego blokjes. Zou het ook mogelijk zijn om het ontwerp volledig uit handen te geven? Zelf materiaal, afmetingen en uiterlijk te kunnen bepalen?

Toekomst?

Met de drang naar co-creatie, het aanbod op maat gemaakte producten, de noodzaak om je als bedrijf te onderscheiden en de groeiende mogelijkheden die internet te bieden heeft, zou het zomaar eens kunnen dat we in 2030 ons eigen huis online kunnen ontwerpen en laten bouwen. Een huis op maat.