NRC: “Nieuws op website krant heeft altijd een vleugje amateurisme.”

Innovatie en uitgevers, het lijkt momenteel een onmogelijke combinatie. In deze serie 10 interviews met uitgevers (van klein tot groot) van boeken, kranten en tijdschriften om erachter te komen hoe zij deze digitale ontwikkelingen beleven. Vandaag deel 1: Han-Menno Depeweg, uitgever NRC Digitaal – NRC Handelsblad, verantwoordelijk voor digitale uitgaven, vooral op commercieel vlak.

Huidige situatie

Kun je de situatie benoemen waarin NRC zich bevindt?

“NRC bevindt zich momenteel in een turbulente periode. We zijn net door de Persgroep aan een investeringsgroep doorverkocht. Het kost veel tijd om NRC uit de bestaande organisatie te ontvlechten: redacties moeten van de Persgroep worden losgekoppeld. Ook moeten we eigen systemen opzetten, zoals een eigen druksysteem en een archief. Voorheen maakten NRC, de Volkskrant en Trouw gebruik van hetzelfde archief, maar dat mag nu niet meer van de Nma. Dit komt allemaal niet ten goede aan de strategische aanpak. Ik schat in dat het een half jaar tot een jaar kost om NRC definitief van de Persgroep los te koppelen. We zijn van een grote onderneming naar een groot MKB-bedrijf gegaan. We moeten nu alles op eigen kracht doen.”

NRC en de iPad

Zal de iPad NRC verlossen of vermoorden?

“NRC op de iPad en de iPhone ziet er hetzelfde uit als de papieren versie. Daar zit een gedachte achter. Per maand verkopen we rond de 150.000 kranten voor de iPad. Sinds de iPad-versie van NRC is gelanceerd hebben we ongeveer 150 kritieken gekregen. 0,1% van de gebruikers vindt de iPad-versie dus niet toereikend. 99,9% is wel tevreden. We hebben eerder al geëxperimenteerd met een andere vormgeving en met een andere opzet. Maar het is al lastig om de dynamiek van de dag te verpakken in een voorpagina, laat staan om die digitaal over te brengen. Het bleek dat lezers door een digitale editie die anders was vormgegeven het gevoel met het NRC kwijtraakten: het was te onbekend.

Daarom bieden we nu de krant digitaal aan zoals die er op papier uitziet. Met kleine stapjes willen we dit format vervolgens aanpassen en verbeteren. Dit is voor ons de meest natuurlijke manier om uit te vinden wat wel en niet werkt. Inmiddels is de 16e versie van de digitale editie actief, alleen zien lezers dat niet. Dat hoeft ook niet. Wel biedt deze versie meer opties dan 9 maanden geleden, zoals meerdere foto’s en trailers bij filmrecensies. Maar het blijven hele kleine stappen om het product te verbeteren.

Daardoor kunnen wij ook beter de diepte in. Andere kranten doen dit niet en kiezen voor de snelheid: hoe sneller hoe beter en de inhoud komt later wel. Wij kiezen ervoor achtergronden bij de feiten te brengen. Het merendeel van de krantenlezers zal kiezen voor snel hapsnap nieuws. Wij zijn hier de krant niet voor. De Telegraaf is een grote krant, maar richt zich voornamelijk op roddel en achterklap. NRC richt zich op die lezer die dat niet wil. Wij hanteren het principe van ‘kies je niche’. Voor ons is die niche nieuws dat zorgt voor duiding en achtergrond.”

De NRC-app voor de iPad kost € 0,79. Hoe is deze prijs vastgesteld?

“Deze prijs heeft Apple zelf vastgesteld. Apple hanteert een staffelmodel: de eerste staffel is € 0,79 de tweede staffel is € 1,59. De papieren krant ligt voor € 1,80 in de kiosk. Het is erg lastig uit te leggen dat de digitale editie bijna even duur is als de papieren versie. Zelf zouden we liever een prijs van € 0,99 hanteren, maar is dit is via Apple (nog) niet mogelijk.

De prijs blijkt een stimulans om de NRC-app aan te schaffen. In augustus hebben we 100.000 digitale kranten verkocht. Dit is minimaal een vervijfvoudiging van onze verwachting. Ter vergelijking: per dag leveren we rond de 250.000 papieren kranten. De digitale krant had in januari nog 0 downloads, en acht maanden later 100.000 per maand. Wij schatten dat deze opwaartse lijn voorlopig omhoog blijft gaan.”

Verandert het brengen van nieuws door de komst van tablets of mobiele apparaten?

“Er komt een moment dat het nieuws op papier en het nieuws op tablets of mobiele apparaten niet meer gelijk is aan elkaar. Wanneer precies is moeilijk te voorspellen. Onze redacties moeten dan gaan kijken welk nieuws geschikt is om digitaal uit te brengen. Dit kan betekenen dat er nieuws online komt te staan dat niet op papier is verschenen en vica versa.

Wij zijn in gesprek met verschillende producenten van tablets. Het merendeel van de nieuwe tablets zal op besturingssysteem Android draaien. Ook hier moeten we klaar voor zijn en dat vergt voorbereiding. We hebben al een app voor Android, maar we zijn nog niet waar we willen zijn. Dit heeft te maken met de achterliggende techniek. Android is een afgrijselijk platform, want het heeft een open karakter. Elke telefoonbouwer voegt op zijn beurt ook nog eens zijn eigen specificaties aan het systeem toe.

Android heeft geen eigen betaal- en afrekenmodel, zoals Apple. Dat moet de markt zelf maar uitzoeken, aldus Google. Android is zo open, dat het bijna onoverzichtelijk wordt. Het gesloten systeem van Apple werkt voor ons beter. Maar NRC moet zich toch gaan voorbereiden op de Androidgolf die eraan komt. Er zal een slagveld ontstaan onder concurrerende tabletaanbieders. We moeten op meerdere paarden tegelijk gaan wedden. De consument kiest uiteindelijk welke tablet hij gebruikt. We zitten nog maar aan het begin van de tablethype.”

Wat brengt de digitale toekomst voor NRC en nrc.next?

“We gaan voor NRC Handelsblad en nrc.next elk een eigen mobiele lijn uitzetten. De lezers van nrc.next zullen waarschijnlijk meer interactiviteit verwachten dan de lezers van de mobiele versie van NRC Handelsblad. Ik verwacht een kleinere piek in de nrc.next-app wanneer die wordt uitgebracht. De prijs blijft in ieder geval gelijk aan de prijs van de NRC-app. Nrc.next heeft een specifieke doelgroep: de lezers hebben gekozen voor nrc.next omdat het een ochtendkrant is, op tabloidformaat, kort en bondig. Het wordt nog een hele klus om deze lezers te overtuigen over te stappen op de digitale versie. Bij NRC Handelsblad is het nieuws uitgebreider en de lezers hebben deze krant vaak al jaren. Voor NRC Handelsblad is het belangrijk dat de lezer de krant op elk medium kan lezen, of dat van papier is of vanaf een scherm. Nrc.next-lezers lezen de krant vaak aan de ontbijttafel: de filosofie achter het lezen van de krant is heel anders.”

Nieuws en internet

Op internet is het nieuws gratis. Is dit onomkeerbaar?

“Nieuws op de website van een krant heeft altijd een vleugje amateurisme. Dit gevoel van amateurisme geeft de gebruiker c.q. lezer het idee dat er niet betaald hoeft te worden. NRC plaatst zijn nieuws niet een op een op de website en zal dit ook in de toekomst niet doen. Het idee van de consument dat nieuws op internet gratis is, is onomkeerbaar. Kranten hebben te enthousiast gereageerd toen duidelijk werd dat de consument het nieuws op websites wilde volgen. Wij gingen hier zelf ook in mee.

Intern voeren we een discussie of we belangrijke nieuwsitems op de website moeten plaatsen. Kiezen we ervoor om een tweeregelig persbericht van ANP te publiceren? Dit nieuws heeft het risico dat het continu gecorrigeerd of bijgesteld moet worden. In principe willen we dit soort nieuws niet brengen, maar van een krant wordt verwacht dat die ook op internet schrijft. Waar we waarschijnlijk voor kiezen is dat we dit ANP-nieuwsbericht aanpassen. En zolang een aantal feiten nog niet niet zijn bevestigd, brengen we ze niet. Het is geen probleem voor lezers als het nieuws een aantal keren wordt geüpdatet, zolang we maar aangeven wanneer deze update is.”

Is een paywall (betalen voor online nieuws) de redding voor kranten?

“Het is geen optie om een betaalmuur rond de NRC-website te bouwen, want we kunnen niet op tegen de gratis nieuwsvoorziening van Nu.nl. Hoewel het geen directe concurrent van ons is, worden we er toch op afgerekend. Door Nu.nl verwachten bezoekers ook bij NRC gratis nieuws en achtergronden. In de papieren NRC staan gemiddeld 330 artikelen, waarvan we er ongeveer tien op de website plaatsen. Wanneer lezers alles willen weten, moeten ze ervoor betalen. Dat is ons verdienmodel. De website van NRC fungeert voor ons vooral als etalage. Je kunt het ook een paywall noemen, maar doordat wij dit nooit zo naar buiten brengen valt niemand hierover. Onze abonnees hebben automatisch toegang tot de digitale edities. Zij merken het dus niet dat je moet betalen voor online nieuws.

Ik geloof niet in paywalls voor nieuws op internet. Het amateuristische imago van nieuws op een website werkt tegen. Alles wat lijkt op een website schrikt af zodra lezers moeten betalen. Lezers zijn niet bereid te betalen voor nieuws op websites en dat is niet meer te veranderen, daar is het te laat voor. Als ze een PDF downloaden, geeft dat alweer een ander gevoel. Soms is het zo simpel: als je het niet laat lijken op een website zijn lezers wél bereid ervoor te betalen. ”

De markt

Hoe kijk jij naar het krantenlandschap en de andere kranten?

“Het landschap is momenteel erg divers en tanende. Abonnees lopen weg en oplages lopen terug, geïnitieerd door de vergrijzing. De NRC-lezer is rond de 40 à 50 jaar. Het is nog niet gelukt de jongere lezer naar ons toe te trekken. Jongeren tot 30 jaar lezen überhaupt weinig. Het aanbod van media is zo groot en divers dat het lastig is die jongeren te bereiken. We moeten ze overtuigen waarom het handig en belangrijk is NRC te gaan lezen. Het grote probleem is dat bij deze jongeren het idee ‘nieuws is gratis’ moeilijk te bestrijden is. Ze weten niet beter dan dat nieuws online gratis is.

Ik verwacht dat er de komende jaren een aantal kranten gaat verdwijnen. We hebben te veel kranten in Nederland: landelijke bladen, regionale bladen, plaatselijk bladen en dan ook nog gratis dagbladen. In totaal zijn er ongeveer 70 kranten; 30 titels zou genoeg zijn. Ik verwacht ook dat er nog een van de gratis dagbladen gaat verdwijnen en dat Trouw en de Volkskrant als één krant verder zullen gaan. Het AD is al met een aantal regionale kranten samengevoegd. Het wordt voor kranten nog belangrijker om hun niche en doelgroep te kennen en te herkennen. ‘Massa is kassa’ geldt niet meer in deze tijd. De massa bestaat niet meer.

Dat zie je terug in de advertentietarieven. Zelfs Nu.nl verdient weinig aan advertenties, terwijl hun bereik heel groot is. De tijd van schieten met hagel en wachten tot je iets raakt, is voorbij. Dit zie je ook bij Nu.nl gebeuren. Al die nieuwe onderdelen (NuJij, NuZakelijk, etcetera) zijn niet zo succesvol gebleken. Het is niet hun corebusiness. Doordat ze succesvol zijn in kort en gratis nieuws brengen, kunnen zij met nieuwe onderdelen experimenteren. De kunst is om op tijd de stekker uit een niet werkend onderdeel te trekken.”

Het volledige interview zal na de reeks ‘State of Print’ in een gratis e-book gepubliceerd worden en hier op Frankwatching aangeboden worden.

Volgende week deel 2: “Digitalisering is de grootste revolutie sinds de boekdrukkunst.”