7 opvallende AI-trends voor de tweede helft van 2024

Het is een cliché, maar in dit geval waar: de ontwikkelingen op het gebied van artificial intelligence (AI) gaan ontzettend snel. Begin februari somde ik al 7 AI-trends voor 2024* op, maar het is hoog tijd voor een update. Dus zet je schrap, hier komt een longread bomvol inspiratie!

• Trend 1. Razendsnelle AI-updates
• Trend 2. De hype van AI-video & audio
• Trend 3. ‘Multi-modal’ generatieve AI
• Trend 4. AI agents worden geïntegreerd in workspaces & devices
• Trend 5. Waar gebruik je AI wel en niet voor?
• Trend 6. Kritiek: van theorie naar praktijk
• Trend 7. AI neemt je werk (niet) over

Trend 1. Razendsnelle AI-updates

Het afgelopen half jaar werden we overspoeld door updates voor bestaande AI-tools en nieuwe toepassingen. Ik som er een aantal op:

• Met Midjourney v6 maak je steeds realistischere afbeeldingen. Ook kun je tekst in visuals verwerken en langere prompts schrijven.
• Google lanceerde in februari 2024 Gemini, de opvolger van Bard. Naast een chatbot die te vergelijken is met ChatGPT, wordt het ook steeds meer geïntegreerd in de systemen van Google. Je leest er meer over in deze Google I/O-recap.
• Google integreert AI Overviews in de zoekmachine, ook wel bekend onder de noemer SGE (Search Generative Experience), en dit gaat gevolgen hebben voor het zoekverkeer. Nu nog niet in Nederland en België beschikbaar, maar het is wel onderweg. Ook kun je nieuwe ontwikkelingen rond Google Ads verwachten. Michelle de Zeeuw praat je in dit artikel over Google Marketing Live helemaal bij.
• Ook Copilot wordt steeds meer geïntegreerd in de systemen van Microsoft. Zo is het inmiddels beschikbaar in Microsoft 365 en komt het naar Windows. Michiel Brand (TekstMeester) deelt in dit artikel zijn tips & tricks voor Copilot.
• De Franse AI-startup Mistral heeft z’n ChatGPT-concurrent gelanceerd: Le Chat. Je kunt nu de bèta uitproberen.
• Meta heeft Meta AI gelanceerd, voor onder andere Facebook, WhatsApp en Instagram. Dit heeft mogelijk grote gevolgen voor social search, schrijft Gabriëlla Modderman. Christian Fictoor deelt in dit artikel zijn eerste ervaringen. Maar in de EU is het nog niet te gebruiken.
• OpenAI lanceerde GPT-4o. De ‘o’ staat voor omnimodel. Het is namelijk in staat om aan de slag te gaan met teksten, afbeeldingen, video en audio. OpenAI heeft de reactiesnelheid verbeterd en wil daarnaast de interactie met ChatGPT natuurlijker en makkelijker maken. Je kunt er nu echt een gesprek mee voeren, dat menselijk overkomt (probeer maar eens uit met de ChatGPT-app). Ook verrassend: het is ook al direct voor gratis gebruikers beschikbaar gemaakt.
• AI-chatbot Claude van Anthropic werd beschikbaar in Nederland, België en de rest van Europa.

Trend 2. De hype van AI-video & audio

AI-video’s zijn ‘the next frontier’ voor grote techbedrijven en ze weten er veel aandacht mee te scoren. OpenAI baarde in februari opzien met Sora, een AI-tool voor het genereren van video. Het is nog niet vrijelijk te gebruiken en wordt eerst nog uitgebreid getest. Wel kun je hier alvast wat voorbeelden bekijken.

Een aantal andere video-tools die momenteel de aandacht trekken: Lumière en Veo van Google, Gen-3 Alpha van Runway en Dream Machine van Luma Labs. Ook kwam ik in maart de app Creatify tegen, voor het maken van video-ads. Hiermee kun je bijvoorbeeld een nepinfluencer laten vertellen hoe jouw gezichtscrème haar AI-huid heeft verbeterd. Compleet fake dus. Ik ben vooralsnog geen fan, maar het levert wel interessante discussies op over wat echt en nep mag zijn in reclames. Waar trekken we de grens?

Daarnaast wordt er volop geëxperimenteerd met audio. AI-muziek maakt weer een paar sprongen vooruit met Suno en Udio. Je kunt je stem klonen om die bijvoorbeeld makkelijker te hergebruiken in video’s en presentaties. En inmiddels zijn er ook AI-presentatoren, zo experimenteert Radio Drenthe deze zomer met het voorlezen van nieuwsbulletins door AI. Ook kun je al gepersonaliseerde podcasts met AI-presentatoren beluisteren via Pocketpod.

De opkomst van deze tools kan voor jou betekenen dat het maken en bewerken van video en audio makkelijker wordt. Maar het brengt ook risico’s met zich mee. Doordat de video’s en stemklonen steeds realistischer worden, kunnen mensen nep en echt steeds moeilijker van elkaar onderscheiden. Uit onderzoek van de Rijksoverheid blijkt bijvoorbeeld dat meer dan de helft van de Nederlanders het verschil tussen een echte en een gekloonde stem niet hoort. Pas dus op voor ‘interneppers’!

Het stopt natuurlijk niet bij AI-video’s en audio. De volgende stap na video’s is het genereren van virtuele omgevingen. Google DeepMind is er al mee bezig. Door veel experts worden deze ontwikkelingen gezien als nieuwe stap op weg naar een AI-model dat onze wereld begrijpt en álles kan.

Trend 3. ‘Multi-modal’ generatieve AI

De eerste generatieve AI-tools waren goed in één ding, zoals het genereren van tekst (zoals ChatGPT) of juist het genereren van afbeeldingen (zoals Midjourney). Maar er zijn steeds meer crossovers. Zo kun je afbeeldingen genereren in ChatGPT en Copilot.

Op dit moment zijn er al enorm veel losse tools voor het genereren van audio en video. De verwachting is dat ook die mogelijkheden beschikbaar komen in de ‘grote AI-tools’ van OpenAI, Microsoft, Google en Apple.

In de toekomst hoef je niet meer na te denken over welke tool je kiest voor welk contentformat. Tekst, afbeelding, audio of video, het maakt niet uit: één tool kan alles! Maar wellicht is het straks helemaal geen tool meer te noemen, maar een assistent. In de volgende trend ga ik daar dieper op in.

Trend 4. AI agents worden geïntegreerd in workspaces & devices

Je hoeft straks steeds minder na te denken over welke tool je inzet voor je werkzaamheden. Een AI-assistent (of AI agent) kan dat denkwerk namelijk voor je overnemen. AI wordt langzamerhand steeds meer geïntegreerd in workspaces en devices, waarbij ze ook steeds vaker lokaal op je device (dus niet in de cloud) draaien. Er worden nu al flinke stappen gezet op weg naar een agent centric operating system en interface. Een paar recente updates op dit vlak:

• Microsoft lanceert een nieuwe generatie ‘AI-laptops’ onder de noemer Copilot+. Ook kun je straks je eigen Copilot creëren voor specifieke taken. Daarnaast is er Team Copilot, een groepsassistent, die bijvoorbeeld notities kan maken van vergaderingen.
• Apple komt met ‘Apple Intelligence’. Privacy staat daarbij voorop, veel van de functionaliteiten kun je op je eigen device gebruiken.
• Google maakt Gemini via een app steeds meer beschikbaar (ook in Nederland inmiddels). Ze zien dit als een stap op weg naar een AI-assistent.

Als je dan ook de ontwikkelingen van GPT-4o in het achterhoofd houdt, waarbij de reactiesnelheid omhoog is gegaan én de gesprekken steeds menselijker en natuurlijker worden, kun je waarschijnlijk straks op die manier ook tegen je telefoon of laptop praten.

In februari besprak ik bij de AI-trends voor 2024 kort de Rabbit R1 en Rabbit OS, een assistent die alles voor je kan doen via een geïntegreerde interface. Maar als je ziet waar Microsoft, Apple en Google mee bezig zijn, verwacht ik dat zo’n startup weinig kans van slagen heeft. Gebruikers blijven toch het liefst binnen hun eigen ‘bubbel’. Maar wie weet!

Trend 5. Waar gebruik je AI wel en niet voor?

Op dit moment zijn we volop aan het ontdekken waar je AI wel en niet voor kunt gebruiken. Het is not done om teksten een-op-een van AI over te nemen. Niet alleen omdat er feitelijke onjuistheden in kunnen staan, of er zelfs plagiaat kan worden gepleegd (zie de problemen bij Perplexity), maar ook omdat je dan niet authentiek bent.

Ik moet daarbij terugdenken aan de presentatie van Pelpina Trip (video-expert en trainer bij Frankwatching) tijdens Content Conference 2024. Daarin stelde ze: AI heeft geen personality, kent geen emotie en geen moreel kompas. Je lezers en kijkers zitten niet te wachten op wollige dertien-in-een-dozijn-teksten van ChatGPT of onpersoonlijke AI-voiceovers op YouTube. Zet AI in als hulpje, in de voorbereiding voor het maken van je content. Maar zorg dat jij aan het roer blijft staan, met jouw morele kompas, met gevoel en met jouw connectie met je doelgroep(en).

AI heeft geen personality, kent geen emotie en geen moreel kompas. – Pelpina Trip

Campagnes & AI

Zie AI niet alleen als een hulpmiddel voor efficiëntie. Volgens Quirine ter Poorten (senior contentstrateeg bij Positive Digital) kan het je ook helpen bij innovatie en het creëren van diepgaande, betekenisvolle klantrelaties. Ze deelt in dit artikel hoe Dove, ALDI, Trivago en andere merken AI al gebruiken in hun campagnes. Inspirerend! Ik ben benieuwd wat voor vernieuwende campagnes we de komende maanden voorbij zien komen die met AI zijn gemaakt. Wat vind je bijvoorbeeld van deze opzienbarende commercial van Toys “R” Us, die voor een groot deel met Sora van OpenAI is gemaakt?

Hoe kies je de juiste tools?

Op het werk kom je wellicht op het punt aan dat je van experimenteren naar implementeren wil gaan. Hoe kies je dan met je collega’s de juiste AI-tools? Kim Pot (strategische marcom-adviseur bij Info Support en Aigency) adviseert om te beginnen met het uitwerken van een proces. Waar kun je efficiënter werken, waar mis je kennis of waar wil je de kwaliteit verbeteren? Ga vervolgens op zoek naar de tools die daarbij kunnen helpen. En houd die tools langs deze checklist in haar artikel.

Ik vroeg Kim waar organisaties het komende half jaar mee aan de slag zouden moeten gaan: “Kijk naar waar AI echt waarde kan toevoegen en schep kaders als team en/of organisatie. Waar willen jullie AI wel en niet voor inzetten? Wat is verantwoord, ethisch gebruik voor jullie? Zet dat op papier, zodat je collega’s, ook degene die AI nog wat spannend vinden, begeleid worden.

Je hebt nu met wat mogelijkheden gespeeld, maar verlies je er niet in, daar helpen die kaders bij. Het gebeurt nog te vaak dat een organisatie iets met AI wil doen, omdat ze mee willen met de hype. Hoe kom je er dan achter waar het wel de oplossing voor is? Werk je processen uit met elkaar, kies een stap en onderzoek of AI je daarbij kan helpen. Is dat zo? Prima, leg vast en deel kennis, zodat al je collega’s mee kunnen doen en ga naar de volgende stap. Nee, ook dan ga je weer naar een andere stap uit je proces kijken.”

Op Frankwatching zijn onlangs nog een aantal handige AI-tools besproken, probeer ze eens uit:

• AI-tools voor SEO
• Analyseer je data snel & eenvoudig met ChatGPT’s ‘Data Analysis’
• AI-tools voor podcasts
• Wat marketeers kunnen met Custom GPT’s
• Snel formulieren maken met AI
• Wat is Perplexity en wat kun je ermee?

Trend 6. Kritiek: van theorie naar praktijk

Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn met AI. Terwijl de zorgen over AI vorig jaar vaak meer theoretisch waren, is er dit jaar steeds meer aandacht voor praktische implicaties. Laten we er een aantal doornemen.

Om te beginnen met AI-content – ‘garbage AI’ of ‘AI spam’ – op social media. Je ziet daar steeds meer AI-visuals verschijnen. Ik erger me inmiddels kapot aan nep-interieurs op Pinterest, AI-foto’s op Facebook en video’s van nephuizen op TikTok. Je moet tegenwoordig vaak goed speuren naar de details om het onderscheid te zien. Misschien vindt niet iedereen het even erg, maar in mijn ogen haalt dit de kwaliteit en het plezier van platformen omlaag. Socialmedia-platformen zoals TikTok en Meta proberen het probleem op te lossen door met AI-labels te werken. Dat klinkt goed, behalve dat soms ook échte foto’s onterecht van zo’n label worden voorzien.

Overigens zag ik eind mei zelfs AI-gegenereerde ansichtkaarten in de Hema liggen, dat vond ik al helemaal een dieptepunt. Zie ook trend 5, waar wil je AI wel en niet voor gebruiken?

Ondertussen worden AI-modellen volop op onze data getraind. Zo wil Meta graag AI trainen op basis van jouw foto’s en posts. OpenAI heeft licenties afgesloten bij een aantal uitgevers zoals Axel Springer om AI te trainen op hun content. Maar dat trainen gebeurt lang niet altijd ‘netjes’. Onlangs kwam uit onderzoek van Wired naar voren dat AI-zoekmachine Perplexity het ‘Robots Exclusion Protocol’ negeert, waarmee uitgevers kunnen aangeven of bots hun site wel of niet mogen crawlen en scrapen. Ook OpenAI en Anthropic zouden robots.txt negeren. Dus zelfs als je als website-eigenaar niet wil dat AI getraind wordt op jouw data, gebeurt het alsnog…

Overigens pauzeert Meta de plannen voor het trainen van AI op onze gegevens onder druk van Europese privacytoezichthouders. Ook Apple stelt de lancering van AI-producten in Europa voorlopig uit door Europese concurrentiewetgeving. Goede regelgeving is en blijft hard nodig en dit jaar wordt die regelgeving steeds concreter. Het is wel een lastige balans tussen bescherming van burgers en voldoende vrijheid voor bedrijven om te innoveren. En het risico in de EU ‘achter te lopen’ op andere landen door onze strengere wetgeving, niet alleen in het gebruik van AI-tools, maar ook Europese AI-startups die voet aan de grond proberen te krijgen.

Naast meer wetgeving kun je ook meer rechtszaken en discussies over auteursrecht verwachten. Zo ondernemen muzieklabels Sony en Universal juridische stappen tegen Suno en Udio, omdat je met die tools muziek kunt maken die sprekend lijkt op die van echte artiesten zoals Mariah Carey en ABBA. Een aantal Amerikaanse kranten klaagden OpenAI en Microsoft aan, vanwege het trainen van AI op basis van hun content. En Scarlett Johansson dreigde met een rechtszaak tegen OpenAI, omdat één van de stemmen van GPT-4o wel erg op de hare leek. OpenAI verwijderde de stem.

Een ander belangrijk kritiekpunt blijft privacy en de beveiliging van data. Deel geen bedrijfsgevoelige informatie met AI-tools. Wellicht wordt dit probleem opgelost met lokale, private AI, die niet op de cloud draaien, maar op jouw laptop of binnen je bedrijfsnetwerk. Maar let dus nog steeds op: jouw gesprekken met die leuke AI-chatbot kunnen gebruikt worden voor het trainen van die AI.

Trend 7. AI neemt je werk (niet) over

Een grote angst die ook nog steeds leeft, is of AI ‘ons werk’ gaat overnemen. Staan onze banen op de tocht? AI wordt steeds slimmer en creatiever, dus niet gek dat sommige bedrijven denken dat ze kunnen bezuinigen op personeel. Op dit moment gaat dat nog niet per se goed… Deze voorbeelden deelde Josh Klein (CEO van Indigometrics) tijdens SXSW 2024:

• Een chatbot van de luchtvaartmaatschappij Air Canada informeerde een klant verkeerd over het terugvragen van een deel van het bedrag van een vliegticket. Air Canada wees de claim af en beweerde dat de chatbot een ‘eigen juridische entiteit’ was, maar moest uiteindelijk toch met het geld over de brug komen.
• Een Amerikaanse hulplijn voor eetstoornissen wilde medewerkers (zowel betaald als vrijwillig) vervangen door een AI-chatbot (nadat de medewerkers besloten om zich aan te sluiten bij een vakbond). Alleen bleek die chatbot adviezen te geven die juist gevaarlijk zijn voor mensen met eetstoornissen. Een Instagram-post ging viral. De organisatie moest door alle commotie terugkrabbelen en ‘ontsloeg’ de AI-bot.

Het is ook erg plat om naar AI te kijken en het puur te zien als een manier om in personeelskosten te snijden. Volgens Josh Klein zijn juist ‘human centric’ oplossingen nodig. Bedrijven moeten dus niet denken dat medewerkers vervangen kunnen worden door AI. Ze moeten juist onderzoeken hoe AI hen kan ondersteunen in hun werk en hoe mensen en AI van elkaar kunnen leren. Geef daarbij medewerkers alle macht en vrijheid om snel beslissingen te kunnen maken en te innoveren. En ook belangrijk: elk bedrijf kan dezelfde AI-tools gebruiken als jij, maar de mensen maken het verschil.

Het gebruik van AI kan je veel efficiëntie opleveren én veel creativiteit vrijmaken. Iemand die de toekomst van AI zonnig inziet, is Patrick Klerks (oprichter & strateeg Online Slimmerik). Ik vroeg hem naar zijn advies voor de komende tijd:

“Leuk hoor, die AI’s waar je mee kan chatten, en het wordt wel interessanter als we real time gesproken interactie met ze kunnen hebben, maar de échte omslag komt op het moment dat we AI niet alleen leren om te creëren, maar ook daadwerkelijk dingen waar te nemen, ervan te leren en autonoom beslissingen te nemen. Oftewel: niet AI een tekst voor je laten schrijven, maar AI live mee laten kijken terwijl je typt. Je AI kan dan vervolgens onderzoek doen naar alle dingen die jij typt (aanvullende bronnen, onderzoek dat je conclusies ondersteunt of juist tegenspreekt, een quote uit een interview, etc.). Of je AI mailt op eigen initiatief vast naar de eindredactie dat je bijna klaar bent, en of de deadline 1 uurtje later kan.

Of denk aan design-toepassingen: jij maakt een beeld, en vraagt aan je AI om er live een video van te maken die geschikt is voor een specifiek marketing- of communicatie-doel. Je AI leest in 1 seconde even wat je marketingdoelen zijn, hoe je voorgaande campagnes hebben gepresteerd, en het kijkt nog even wat het laatste nieuws is rond jouw belangrijkste thema’s, en maakt dan jouw video. Jullie praten nog een beetje heen en weer over het resultaat, en het beeld verandert live mee. Kijk, dan zijn we aan het co-creëren!

Maar ja, dat is allemaal heel eng, de touwtjes uit handen geven, dat snap ik wel. Maar ach, je laat Google toch ook het zoekwerk voor je doen? En de spellingchecker mag toch ook jouw document bewerken? Laat het los! :)”

Dus laten we eindigen met deze positieve noot. AI kan je veel brengen. Een kritische blik blijft wel nodig, maar ga vooral ook experimenteren met tools. En kijk vooruit, wie weet wat er binnen korte tijd alweer mogelijk is!

Bron inleiding: 7 AI-trends voor 2024 (februari 2024)

Header afbeelding: GenAI afbeelding gemaakt in Shutterstock.