Is er nog hoop voor crypto? 5 voorspellingen voor 2023

Eind vorig jaar hoorde ik op elke borrel wel een crypto-enthousiasteling trots vertellen over een nieuw ‘pareltje’ waarin ze hadden geïnvesteerd. En welke weleens ‘naar de maan’ zou kunnen schieten. Tegenwoordig gaat het niet meer over crypto’s, maar de energierekeningen die naar de maan schieten. De cryptodroom lijkt voor velen voorbij, door de markt die helemaal is ingestort. Maar met alle bizarre ontwikkelingen van het afgelopen jaar en alles wat ons in 2023 te wachten staat, ben ik ervan overtuigd dat volgend jaar een heel interessant jaar wordt. In dit artikel deel ik 5 crypto-voorspellingen voor 2023.

Veel crypto-enthousiastelingen verklaren mij voor gek, maar ik zie veel voordelen in de huidige stand van de cryptomarkt. Ja, de waarde van alle cryptovaluta’s is helemaal in elkaar gezakt. En de totale omvang van de markt voor cryptovaluta’s is gezakt van $3 triljoen naar onder de $1 triljoen. Maar aan de andere kant hoor ik de opluchting bij start-ups, ontwikkelaars en andere professionals in het ecosysteem. Het is niet meer rennen in het hamsterwiel, maar werken aan het hamsterwiel. Niet meer steeds druk om snel te handelen, maar rust en ruimte voor het bouwen van oplossingen voor de lange termijn.

Only when the tide goes out that do you discover who’s been swimming naked. – Warren Buffett.

Het is inmiddels de 3e bearmarkt die ik meemaak, en het grappig is dat er steeds dezelfde dingen gebeuren.

• Veel onzin projecten (en bijbehorende crypto’s) worden uit de markt gefilterd,
• op de achtergrond wordt er hard gebouwd aan gave oplossingen, en
• alle mensen die de boventoon voerden en er duidelijk voor de kortetermijnwinst inzitten, zijn in geen velden of wegen meer te bekennen.

Maar nog veel belangrijker: elke keer als de markt weer aantrekt, wordt hij vergeleken met de vorige ‘wave’ vele malen groter.

Eerst even terugblikken

Het was dan ook bijzonder om mijn trendartikel over crypto’s van precies een jaar geleden terug te lezen. Ik leverde de blog destijds in bij Frankwatching, toen de prijs voor een Bitcoin op een recordhoogte van bijna $63.000 stond. Voor diezelfde Bitcoin betaal je op het moment van schrijven $19.000. En analisten verwachten dat dit het komende kwartaal nog weleens verder kan zakken naar $12.000. De 5 voorspellingen die ik een jaar geleden deed, zijn echter allemaal uitgekomen en maakten in mijn optiek het afgelopen jaar daarom het beste jaar ooit voor cryptovaluta.

El Salvador is niet meer het enige land dat met Bitcoin werkt. Ik mocht het afgelopen jaar aan een project meewerken binnen de Centraal Afrikaanse Republiek, wat Bitcoin en de onderliggende blockchain-technologie breed is gaan inzetten in het land. Een ontwikkeling die daaraan gekoppeld is en die ik al voorspelde, is de grote groei van het zogenaamde ‘Lightning Netwerk’: supersnelle en goedkope betalingen via het Bitcoin-netwerk. Het netwerk kan 25 miljoen transacties per seconden aan, die 4 cent per transactie kosten. Dat is niets, als je het vergelijkt met creditcardmaatschappijen of grensoverschrijdende betalingsverwerkers als Western Union. Een verademing voor de miljarden mensen die in ontwikkelingslanden leven en elke euro kunnen gebruiken.

De killer-app is geland

Het waren niet alleen de prijzen van crypto’s die door het dak gingen. Zoals ik voorspelde gebeurde dat ook met NFT’s. Het was niet alleen de wereldwijde handel door consumenten, maar juist ook de talloze bedrijven en beroemdheden die met NFT’s aan de slag gingen. Dit was ook zeker geen eendagsvlieg, ook al is de handel op sommige handelsplatformen met 99% gedaald ten opzichte van het hoogtepunt. Ik merk aan het grote enthousiasme en steeds meer applicaties van verschillende organisaties waar ik momenteel mee mag werken aan NFT’s, variërend van een MKB bedrijf en fabrikant tot een multinational en zelfs een land, dat we nog maar aan het begin staan van een kleine revolutie in de wereld van digitaal eigendom.

In 2019 vroeg ik mij af wanneer nu eens de ‘killer app’ zou komen van cryptovaluta. De oplossing die zorgt voor de massa-adoptie van de technologie, zoals de lamp dat deed met elektriciteit en e-mail dat deed met het internet. Ik denk dat NFT’s het afgelopen jaar die langverwachte killer app zijn geweest. Waar veel westerse consumenten de waarde van cryptovaluta’s niet inzien, was dat bij NFT’s heel anders. Niet alleen consumenten, maar ook ‘de grote jongens’ zien dat steeds meer. De investeringen zijn nog nooit zo hoog geweest en steeds meer traditionele grote bedrijven duiken in cryptovaluta.

1. Hopium in de berenkuil blijft tevergeefs

Inmiddels zitten we al een langere tijd in een ‘bearmarkt’ waarin de prijzen sterk dalen. In de talloze nieuwsberichten op cryptonieuwssites, vlogs van influencers en cryptocommunities zie ik dan vooral veel ‘hopium’ voorbijkomen: de hoop dat een bepaalde gebeurtenis weer gaat zorgen voor een explosieve stijging. Maar tot nu toe heeft geen enkel nieuwsitems dat gedaan, hoe belangrijk ze ook waren voor de cryptomarkt (zoals bijvoorbeeld een partij als Google die crypto-betalingen gaat accepteren). De talloze modellen die analisten gebruiken om hun voorspelling te onderbouwen dat de markt weer sterk gaat aantrekken, blijken elke keer weer niet te kloppen. Het is eerder confirmation bias. Er wordt net zo lang naar een stukje wetenschap of model gezocht tot ze gelijk hebben.

Als we kijken naar de totale markt voor cryptovaluta, dan denk ik dat deze nog wel tot volgend jaar zomer op dit niveau blijft. Misschien daalt het zelfs nog wel een stukje verder. De wereldeconomie staat er niet al te best voor met de inflatie, oorlog in Oekraïne en oplopende energieprijzen. Centrale banken hebben hun geldprinter uitgezet en verhogen in rap tempo de rente. Dit zorgt voor nog meer onrust op de financiële markten.

Al heeft volgens zakenbank J.P. Morgan Bitcoin de hoogste winst gemaakt ten opzichte van alle ‘assets’, blijven de technologie-aandelen (waarmee cryptovaluta het sterkst zijn gecorreleerd qua koersbewegingen), flinke klappen krijgen. Tijdens de recente ‘salamicrash’ verloren gevestigde technologiebedrijven in 3 dagen 1 biljoen dollar aan waarde.

2. Wanneer gaat de stier weer rennen?

Tot nu toe bewegen de prijzen voor cryptovaluta mee in de neergaande spiraal van aandelen. Toch laat de geschiedenis zien dat in voorgaande bearmarkets de prijzen van cryptovaluta op een gegeven moment ontkoppelden en weer exponentieel gingen stijgen. Dit is een van de positieve signalen voor 2023. De markt voor cryptovaluta gaat weer aantrekken, want dit is het standaard patroon dat je ziet in aanloop naar de ‘halving’ van Bitcoin: het moment dat de beloning die de ‘miners’ (die het netwerk onderhouden) halveert. Dit wordt altijd voorafgegaan door een exponentiële stijging in de prijs van Bitcoin (en daarmee ook van de andere cryptovaluta).

Aangezien de eerstvolgende halving begin 2024 zal plaatsvinden, zou 2023 dus weer veel positiviteit moeten laten zien rondom de prijs van Bitcoin. Maar voor de huidige markt blijft dit heel onzeker, want dit is eigenlijk de eerste keer dat de markt voor cryptovaluta echt een recessie mee maakt.

Patronen herhalen zich

In de afgelopen 7 jaar heb ik steeds hetzelfde patroon gezien van een opgaande markt. Vaak start de positieve trend met belangrijk nieuws, dat vertrouwen wekt bij investeerders, die weer cryptovaluta kopen. Doordat er nog niet veel wordt gehandeld in de digitale munten, gaat de prijs snel omhoog, wat weer wordt opgemerkt door andere investeerders, consumenten en de pers, wat de vraag steeds sterker doet stijgen en daarmee ook de prijzen. De optiemarkt zorgt vervolgens voor een nog veel hardere stijging door investeerders die ‘long’ gaan: een crypto op een laag punt kopen, om het weer te verkopen zodra de waarde is gestegen. Het verschil tussen de aankoopprijs en de verkoopprijs is de winst van de handelaar of belegger.

De ‘retail’ investeerders hebben nu echter wel wat anders aan hun hoofd naast de economische onzekerheid. Steeds minder mensen hebben geld om hun energierekening te betalen, laat staan om cryptovaluta te kopen. Grote investeerders stallen in dit soort onzekere tijden vooral hun geld in save havens als de Amerikaanse Dollar en goud. Daarnaast wachten veel grote investeerders met investeren in cryptovaluta, totdat er eindelijk meer duidelijkheid is over de regulatie van cryptovaluta.

3. Eindelijk de ‘quality seal of approval’

Het staat volledig haaks op het Libertijns-Anargistisch gedachtengoed waar vanuit Bitcoin en haar bouwstenen zijn ontstaan. De inmenging van overheden binnen Bitcoin. Het decentrale karakter van de achterliggende blockchain-technologie zou juist deze inmenging onmogelijk moeten maken. Toch wordt er wereldwijd stevig ingezet op wet- en regelgeving op gebied van cryptovaluta. Het komende jaar gaat op dat gebied ontzettend belangrijk worden.

Er is momenteel simpelweg geen duidelijke wet- en regelgeving rondom cryptovaluta. Dit schept onwijs veel verwarring bij alle spelers in het ecosysteem, van investeerders tot developers en van adopterende bedrijven tot overheden. Ik merk ook echt bij de grote investeerders waar ik mee werk, van family funds tot pensioenfondsen, dat dit hun weerhoud om te investeren.

Goede regulatie zorgt in mijn optiek echt voor een quality seal of approval: een keurmerk dat het (in bepaalde mate) veilig is om in te investeren. Iets wat met alle gebeurtenissen van het afgelopen jaar in cryptoland geen overbodige luxe is. Herinner je je de ineenstorting van de ‘stabiele’ munt Luna nog? En het faillissement van cryptoleenbank Celcius? Deze ontwikkelingen lieten de cryptovaluta-markt flink crashen. Met meer regulatie kun je in mijn optiek veel frauduleuze activiteiten voorkomen, investeerders beter beschermen en meer bedrijven die cryptovaluta willen gaan gebruiken meer duidelijkheid geven over hoe zij dit kunnen doen.

Wetgeving en regulatie

We zien wereldwijd talloze overheden werken aan regulatie. Sommige landen hebben al een volledig verbod ingesteld, zoals China. Sommige landen zijn bezig om handelsbeurzen waar cryptovaluta worden verhandeld te reguleren. In Europa werd recent de MICAR-wetgeving aangenomen in het Europese Parlement (het 168 pagina tellend wetgevend kader voor cryptovaluta in de Europese Unie). Dit gaat veel verder dan alleen de handelsbeurzen. Dit omvat het hele ecosysteem van cryptovaluta. De wetgeving zal pas vanaf 2024 van kracht zijn, maar we gaan hier het komende jaar al onwijs veel van zien en merken doordat alle betrokken organisaties zich gaan klaarmaken om te voldoen aan deze wet- en regelgeving. Op de dag dat ik dit artikel instuurde naar Frankwatching, stemde het parlement in het Verenigd Koninkrijk positief om cryptovaluta als gereguleerd financieel instrument te zien.

We zien overheden niet alleen actief op het gebied van regulatie. De Nederlandse overheid heeft bijvoorbeeld recent ook de campagne Slim in Crypto opgezet. Deze campagne is opgezet om jongeren te informeren over de risico’s van crypto’s. Iets wat ik ontzettend toejuich. Het afgelopen jaar mocht ik op meer dan 10 onderwijsinstellingen over heel Nederland gastcolleges geven over cryptovaluta. Elke keer weer tijdens de interactie met studenten kwam ik er achter hoe vatbaar veel jongeren zijn voor zaken als het ‘snelle geld’, dat wordt beloofd door fininfluencers op YouTube. Door het blindgestaar op snel stijgende koersen, worden de risico’s vaak in de wind geslagen of zelfs niet eens gezien. Iets dat veel te vaak resulteert in grote problemen als de markt in elkaar zakt.

4. Van ‘magic digital money for nerds’ naar bewezen nut en noodzaak

Als je wat verder kijkt dan alleen de prijzen van cryptovaluta, dan zie je talloze gave ontwikkelingen die zich het afgelopen jaar hebben afgespeeld, voor komend jaar worden verwacht en effect gaan hebben. Niet alleen het aantal gebruikers blijft flink toenemen. Ook het aantal transacties blijft sterk toenemen, ook in de bearmarkt. Maar veel belangrijker: het sentiment is veranderd en dit zal de komende tijd ook flinke impact gaan hebben.

Een mooi voorbeeld is een van de grootste banken wereldwijd, JP Morgan. De CEO, Jamie Dimon, noemde crypto in 2017 nog frauduleus en dreigde werknemers te ontslaan als ze Bitcoin zouden kopen. Maar in 2019 lanceerde het als eerste bank een eigen crypto (JPM Coin), in 2020 een fonds waarmee haar klanten in cryptovaluta kunnen investeren en Jamie liet vorig jaar nog ontvallen dat hij denkt dat de waarde van Bitcoin kan vertienvoudigen.

Dit zien we ook bij steeds meer van de grootste, traditionele bedrijven. Zoals Google, wat eerder advertenties voor cryptovaluta verbood en de afgelopen maand aankondigde cryptobetalingen te gaan accepteren. En kijk naar de grootste investeerder wereldwijd, Blackrock, die haar klanten ook de mogelijkheid gaat bieden om in crypto te investeren.

Maatschappelijke impact

Wat mij het meest interesseert van crypto? De maatschappelijke impact. Die werd ineens prachtig zichtbaar toen de oorlog met Oekraïne begon en de overheid cryptodonaties mogelijk maakte. Daarmee haalde ze $65 miljoen dollar op. Naast El Salvador en de Centraal Afrikaanse Republiek, zijn er ook steeds meer landen en regio’s bezig om cryptovaluta te gebruiken als (onderdeel van het) financiële systeem. Zo gaat Nigeria een ‘free zone’ lanceren rondom cryptovaluta, nadat Dubai dit al aankondigde.

Een van de grootste trends die ik dan ook voorzie voor het komende jaar, is de groei van de crypto betaalterminals. Dit maakt het fysiek en digitaal betalen met cryptovaluta makkelijker. Volgens de CTO van de grootste supermarktketen ter wereld, Walmart, (Suresh Kumar): “will crypto be a major disrupter in the future of retail. Crypto will become an important part of how customers transact“.  Een mooi voorbeeld van hoe makkelijk dit al in Nederland gaat, met het Arnhemse Bitkassa en NFC chips (dezelfde die worden gebruikt voor Apple Pay):

5. The flippening

Sinds het ontstaan van cryptovaluta in 2009, is Bitcoin altijd de grootste cryptovaluta geweest qua marktkapitalisatie. Altijd gevolgd door de nummer 2, Ethereum, wat in 2015 werd opgericht. Deze ranglijst zou komend jaar weleens kunnen wisselen. Dit wordt ‘the flippening’ genoemd in cryptovaluta-land.

Ethereum is in de afgelopen jaren waanzinnig gegroeid, omdat het met haar ‘Virtual Machine’ een platform biedt om applicaties op te bouwen. Van slimme contracten tot gedecentraliseerde financiering (DeFi, waar ik eerder over schreef) en NFT’s. Maar nog veel belangrijker is ‘the merge’ geweest: de transformatie van het platform naar een andere manier van data valideren, waardoor het 99,8% minder energie verbruikt en daarmee alle critici op dat vlak de mond snoert. Ineens verbruikt Ethereum minder energie dan bijvoorbeeld PayPal.

Ook al zeggen veel Bitcoin-maximalisten dat Bitcoin de enige echt gedecentraliseerde cryptovaluta is die voorbestemd is om de cryptomarkt te domineren, omdat het volledig decentraal opereert en een gelimiteerd aantal munten heeft, wekt Ethereum steeds meer interesse van ook grote investeerders.

Bruggen bouwen en blussen

Het gaat een bijzonder en belangrijk jaar worden voor cryptovaluta. Er wordt door de vele tienduizenden ontwikkelaars hard gebouwd aan meer en gebruiksvriendelijkere applicaties. Door bruggen te bouwen met bestaande bedrijven, maar ook door nieuwe, technologische oplossingen te ontwikkelen.

En door veiligere oplossingen te ontwikkelen, aangezien er het afgelopen jaar alweer voor miljarden Dollars aan cryptovaluta is gestolen. Volgens Chainalysis, een van de meest gerespecteerde bedrijven op gebied van analyse in cryptoland, gebeurde dit hoofdzakelijk bij zogenaamde ‘cross-chain bridges’. Met deze digitale bruggen kunnen gebruikers digitale activa van de ene blockchain naar de andere overdragen. De complexiteit bij het bouwen en vervolgens controleren ervan, in combinatie met enorme hoeveelheden geld die opgesloten zit in de slimme contracten die deze ‘bridges’ automatisch laten werken, heeft helaas veel aandacht getrokken van hackers.

Als ik de voorspellingen van de voorgaande jaren teruglees en vooruitkijk naar 2023, dan ben ik vooral benieuwd of ik niet te klein heb gedacht bij het schrijven van dit trendartikel. Elk jaar word ik weer verrast door alles wat groter, gekker en gaver wordt op het gebied van cryptovaluta. Ik houd het hier op Frankwatching vol plezier in de gaten!