De 5 meest bijzondere ontwikkelingen op het gebied van blockchain

Het is fascinerend om te zien hoe snel technologie zich in zo’n korte tijd kan doorontwikkelen. Toen ik in 2015 begon met blockchain, was er eigenlijk enkel Bitcoin als ‘usecase’. Vandaag de dag zijn er talloze andere gave ontwikkelingen. Van NFT’s en Metaverse tot Decentrale Financieringen (DeFi) en -Organisaties (DAOs). Ook stablecoins, smart contracts en veel meer. Toch gaat het nieuws de afgelopen tijd eigenlijk enkel over crashes in cryptoland. Daarom deel ik in dit artikel de 5 gaafste ontwikkelingen op het gebied van blockchain.

Crash na crash na crash. Voor de mensen die denken dat blockchain-technologie alleen om Bitcoin draait, voelde het nieuws van afgelopen maand waarschijnlijk als het einde van de technologie. Prijzen van cryptovaluta die in elkaar storten, bedrijven die failliet gaan en wetgevers die streng ingrijpen. Voor cryptoliefhebbers zijn het pittige tijden. Maar ook al vloeit het vertrouwen in de digitale munten onder kleine en grote investeerders weg, op de achtergrond wordt door ontwikkelaars en bedrijven hard gebouwd aan de onderliggende technologie.

1. Bubbels, blijven bouwen en bredere acceptatie

Het State of Crypto Report van een van de grootste investeerders op het gebied van blockchain en cryptovaluta, Andreessen Horowitz, laat dat heel mooi zien. Het onderzoek dat ze hebben uitgevoerd toont aan dat cyclische prijsstijgingen leiden tot interesse in het ecosysteem. Dat trekt nieuwe ondernemers aan die nieuwe startups en projecten opzetten, die dan de volgende cyclus weer aanvoeren.

Ze noemen dit de ‘Crypto Price-Innovation Cycle’. In elke cyclus, zelfs nadat de prijzen zijn gedaald, bleven er volgens hun onderzoek meer ontwikkelaars en startups in het ecosysteem dan er waren voordat de cyclus begon. Die ondernemers bouwen een betere infrastructuur en nieuwe toepassingen. En ze zetten potentiële use cases om in echte.

Ik zie de ontwikkelingen van de afgelopen tijd op het gebied van cryptovaluta dan ook vooral als positief voor het hele ecosysteem. Fouten komen aan het licht: van fouten in code tot foute bedrijven. De bijna 19.000 ontwikkelaars die zich op dagelijkse basis bezighouden met de ontwikkeling van de technologie, kunnen deze fouten oppakken en aanpakken.

Wetgevers kunnen regelgeving voorbereiden om het ecosysteem stabieler en veiliger te maken. Waar ik in het begin enkel negativiteit zag bij wetgevers rondom de technologie, zie ik anno 2022 niet alleen een veel constructievere houding, maar ook veel positieve erkenning van het potentieel van de technologie. In de breedste zin van het woord.

Ontwikkelingen gebruikers

Ook op het gebied van gebruikers zie ik gave ontwikkelingen. In 2015 was ik met een verzameling andere nerds vooral bezig met ‘magic internet money’ Bitcoin. Vandaag de dag bezit 15% van de Nederlanders cryptovaluta en gebruiken steeds meer organisaties, overheden en consumenten de technologie in de breedste zin van het woord. Van NFT’s tot toeleveringsketens en ‘play2earn games’ tot smart contracts.

Volgens recent onderzoek van Deloitte, wil maar liefst 75% van de retailers in de komende 12 maanden betalingen in cryptovaluta mogelijk maken. En niet alleen bedrijven. Ook banken blijven hun interesse in de technologie uitbreiden. Inmiddels heeft 55% van de top 100 banken wereldwijd geïnvesteerd in blockchain-bedrijven, wat inmiddels al in de miljarden euro’s loopt.

Disruptief en innovatief

Diensten en oplossingen die al bestaan en werken, maar soms nog niet helemaal perfect zijn. Dat maakt volgens de theorie van disruptieve innovatie van Clayton Christensens niks uit. Op verschillende vlakken en voor veel gebruikers zijn deze nieuwe oplossingen slechter dan de bestaande tegenhangers. Voor een genegeerd deel van de markt is het aanbod van deze nieuwkomer ‘goed genoeg’.

Bedrijven in het blockchain ecosysteem die disruptief blijken te zijn, vinden volgens Christensens voet aan de grond bij een kleine groep van die overbediende, genegeerde gebruikers en breiden vervolgens de markt uit. Dit zien we bijvoorbeeld ook bij het gebruik van cryptovaluta in ontwikkelingslanden, waar banken aan veel consumenten hun diensten weigeren. En bij het gebruik van NFT’s in de creatieve industrie, want er is eindelijk een manier gevonden om het eigenaarschap van digitale kunst vast te leggen.

Veel van die oplossingen die voorbijkomen zijn nog niet perfect. Maar ze zijn “goed genoeg” voor een bepaalde groep gebruikers. Vaak voldoen ze aan bepaalde behoeften, waar gecentraliseerde en veiligere producten niet aan voldoen. Volgens het ‘State of Web3’ rapport van Chainalysis is dit ook een van de redenen van de NFT-hype. Het trok veel mensen aan die soms weinig om cryptovaluta gaven, maar wel veel om kunst en entertainment. Het wachten is na cryptovaluta en NFT’s op de volgende ‘killer app’ (waar ik eerder over schreef) voor de technologie.

2. NFT’s van je leven, in de ruimte en op Instagram

Non Fungible Tokens (NFT’s) zijn voor mij echt een geweldige ‘use case’ die het veelzijdige potentieel van blockchain laat zien en ook echt diepgaande impact heeft op onze maatschappij. Wat voor veel critici begon als ‘overpriced apenplaatjes’, heeft zich inmiddels uitgebreid tot een geweldige tool voor veel industrieën en zelfs landen. Eerder schreef ik over het Afrikaanse land Centraal Afrikaanse Republiek, wat $600 miljard aan grondstoffen wil gaan ‘tokaniseren’. Daarvoor schreef ik al over de vele mogelijkheden van NFT’s voor bedrijven en communities.

Inmiddels heeft het moederbedrijf van Instagram, Meta, aangekondigd dat ze NFT’s op Instagram Stories gaan testen met behulp van hun augmented reality-platform Spark AR. Makers en verzamelaars kunnen hun digitale verzamelobjecten delen op Facebook en Instagram. Eerst voor een kleinere groep Amerikaanse gebruikers, daarna wereldwijd.

Ook binnen de muziekindustrie zijn er gave NFT-ontwikkelingen. Spotify maakt het, naast merchandise en tickets, nu ook mogelijk voor artiesten om NFT’s te promoten. Daarnaast kunnen fans van een bekende vrouwelijke Nederlandse DJ na de zomer, door het kopen van NFT’s, investeren in de carrière van de DJ. De naam van de DJ is nog niet bekend gemaakt, maar ik vind dit ook weer een hele gave ontwikkeling: het tokenizen van een carrière.

De zielwallet

Niet alleen carrières trouwens. De mede-oprichter (Vitalik Buterin) van een van de grootste en invloedrijkste blockchain-bedrijven, Ethereum (waarop ook de meeste blockchain applicaties worden gebouwd), heeft een voorstel ingediend voor zogenaamde ‘Soulbound Tokens’ (SBT’s). Nu wordt er door het DUO (en op Europees niveau) al geëxperimenteerd met het maken van NFT’s voor diploma’s van onderwijsinstellingen, om bijvoorbeeld fraude tegen te gaan. Het idee van SBT’s is om een krachtig identiteits- en reputatiesysteem op te zetten.

Het idee is nog redelijk futuristisch en maakt onderdeel uit van het ‘gedecentraliseerde samenlevings’ (DeSoc) idee. Waaronder ook Decentrale Autonome Organisaties. Dit worden niet alleen de diploma’s en certificaten die je verkrijgt door onderwijs succesvol af te ronden, maar bijvoorbeeld ook medische gegevens.

Volgens Buterin zijn het “niet-overdraagbare tokens die verbintenissen, referenties en voorkeuren vertegenwoordigen die deel uitmaken van de sociale relaties op Web3-netwerken”. Aan het einde van het jaar moeten ze al beschikbaar zijn voor gebruikers. In 2024 moeten ze mainstream worden en na NFT’s de volgende grote blockchain-hype worden, volgens de Ethereum mede-oprichter.

Ook vliegtuigfabrikant Lockheed Martin en de Filecoin Foundation kwamen met buitenaardse plannen. Beide organisaties hebben het plan gelanceerd om een satelliet of ander ruimtevaartplatform te lanceren, wat de technologie zal bevatten om een zogenaamd InterPlanetary File System (IPFS)-knooppunt te worden. Het IPFS is een decentrale versie van Dropbox, waarop nu ook de meeste NFT’s worden opgeslagen.

3. We gaan het allemaal maken

Voor veel mensen zijn Decentraal Autonome Organisaties (DAO’s) nog redelijk futuristisch, maar inmiddels zijn er wereldwijd al 20.000. Ook zijn er de eerste drie bedrijven in Nederland die zich met de organisatiestructuur gaan omvormen naar een DAO-model.

Recent is daar ook een hele unieke nieuwe DAO bijgekomen. De Engelse voetbalclub Crawley Town Football Club, die is omgedoopt tot We’re All Gonna Make It (WAGMI) United. Fans van de club kunnen NFT’s kopen, waarbij de NFT dient als een soort aandeel. NFT-houders ontvangen exclusieve merchandise, stemrechten en vele andere voordelen. Hiermee wordt de club ineens heel decentraal en democratisch bestuurd, omdat fans direct zeggenschap krijgen.

Inmiddels zijn al grote partners aangesloten om de mogelijkheden op blockchain-gebied verder uit te breiden. Zoals Adidas en Gary Vaynerchuck.

“If you’ve ever wanted to have a say in how your favorite team is run, this is your chance. This is your club” – Voorzitter WAGMI United

4. Metaverse is here to stay

Als je nog nooit een Virtual Reality-bril hebt opgehad of niet gamet, begrijp ik dat je je nog weinig kunt voorstellen bij de metaverse. De afgelopen tijd kreeg ik bij het geven van keynotes over het onderwerp vaak het commentaar ‘dat het een hype is die snel wel weer zou overwaaien’. Maar recente aankondigingen van Dubai en Shanghai laten het tegendeel zien. Shanghai wil eind 2025 een metaverse-industrie ter grootte van $52 miljard ontwikkelen met meer dan 100 metaverse-bedrijven. Dubai wil in 2030 meer dan 40.000 metaverse-gerelateerde banen hebben gecreëerd.

Ook op technologisch vlak worden stappen gemaakt. Facebook-eigenaar Meta heeft een digitale kledingwinkel gelanceerd in de metaverse. Daar kunnen gebruikers designeroutfits voor hun avatars kopen van merken als Balenciaga en Prada. Voor prijzen tussen de $2.99 en $8.99. Ook heeft het bedrijf haar visie voor de Metaverse herzien. Ze denken dat de metaverse-ervaring voor veel gebruikers in het begin waarschijnlijk meer gericht zal zijn op platte 2D-schermen. In plaats van met virtual reality- of augmented reality-technologie, zoals headsets en lenzen.

Om gelijk wereldwijd standaarden op te leggen voor metaverse-ontwikkelingen, is het Metaverse Standards Consortium opgezet door grootheden Alibaba, Epic Games, Meta, Microsoft en Sony. De organisatie streeft ernaar interoperabiliteitsnormen te ontwikkelen voor een open metaverse. Dat betekent dat als verschillende bedrijven hun eigen versies van de metaverse willen bouwen, ze dit zo doen dat gebruikers en toepassingen vrij kunnen bewegen tussen verschillende metaverses.

Inspirerende metaverse-oplossingen

Er komen dagelijks inspirerende voorbeelden voorbij van organisaties en personen die bijzondere metaverse-oplossingen en -omgevingen lanceren. Spotify heeft Spotify Island gelanceerd. Een eigen ‘paradijs’ waar fans en artiesten van over de hele wereld samenkomen, muziek kunnen luisteren, speurtochten kunnen doen en exclusieve merchandise kunnen verkrijgen.

Die plannen waren voor zanger Snoop Dogg waarschijnlijk te mager, want hij wil zijn eigen metaverse ‘Snoopverse’ starten. In zijn nieuwste videoclip krijg je een goed beeld van hoe dit er uit moet komen te zien. Geheel in Snoop Dogg-style: een grote villa die een 1-op-1 kopie is van zijn huis in Californië, luxe auto’s en standbeelden van de artiest. Eerder werd een stuk virtueel land naast dat van Snoop Dogg nog verkocht voor $450.000. Ook leverde de ‘Decentral Eyes Dogg’-NFT, een digitaal portret van de rapper, bij een veiling in november bijna €700.000 op.

5. Slavecoins

Na de verschillende crypto-crashes in de afgelopen maanden, waren Amerikaanse en Europese overheden er als de kippen bij om wet- en regelgeving aan te kondigen om stablecoins beter te reguleren. Zelf vind ik de ontwikkelingen op het gebied van de Central Bank Digital Currencies (CBDS’s) misschien nog wel veel interessanter.

Volgens de ‘bank der banken’, de Bank for International Settlements (BIS), worden niet crypto, maar CBDC’s de hoeksteen van het toekomstige monetaire systeem. Het instituut is niet zo enthousiast over crypto. In haar nieuwste rapport geven ze aan enkel de technische functionaliteit van een handvol crypto interessant te vinden. Ze zijn niet onder de indruk van de omvang van crypto en stablecoins. Toch adviseert het instituut dat banken 1% van hun reserves in Bitcoin of een andere crypto mogen aanhouden. Een beetje tegenstrijdig dus.

“Our broad conclusion is captured in the motto, ‘Anything that crypto can do, CBDCs can do better’” – BIS Rapport

Ondoorzichtig proces

De Europese Centrale Bank heeft een nieuw rapport uitgebracht over de digitale euro, met een uitgebreide technische analyse van een mogelijke Europese CBDC en zijn positie in het bestaande financiële systeem. Tijdens de Dutch Blockchain Days sprak ik de Nederlandse rapporteur van de Tweede Kamer hierover. Tweede Kamerlid voor de SP, Mahir Alkaya. We zijn nu aangekomen bij de meest lastige fase van het traject, waar veel keuzes moeten worden gemaakt over het design.

Volgens Alkaya is het proces momenteel ontzettend ondoorzichtig. Er komt heel weinig over het traject naar buiten, wat voor veel onbegrip bij zowel het Nederlandse parlement als bij burgers en consumentenorganisaties zorgt. Ook al heeft de Nederlandse regering zeer recent een eigen visie op de digitale euro gepresenteerd, steeds meer commentatoren noemen de toekomstige CBDC van de ECB een ‘slavecoin’.

De plannen die er nu liggen, zouden namelijk niet stroken met de huidige bescherming van privacy en gegevens in de EU. Als er niet volledige anonimiteit wordt gegarandeerd, zouden overheden ineens heel veel meer controle krijgen over alle privacygevoelige betaaldata van Europese consumenten en bedrijven.

Phygital

De verdere ontwikkelingen in de wondere wereld van blockchain stapelen zich op. Zelf vind ik de ontwikkeling van ‘phygital’ interessant: bedrijven uit het ecosysteem die enkel digitaal werkten en nu met fysieke ‘touch points’ komen. Zoals Solana, die haar eigen ‘Saga’ web3 mobiele telefoon wil uitgeven volgend jaar. Daarop zijn allerlei blockchain applicaties te gebruiken. En het eerste fysieke feest voor eigenaren van een Bored Ape NFT; APEFest.

Web5

Waar veel mensen, organisaties en ontwikkelaars nog bezig zijn met de overschakeling van web2 naar web3, is de oprichter van Twitter, Jack Dorsey, alweer bezig met web5. Volgens hem brengt dit gedecentraliseerde identiteits- en gegevensopslag naar de applicaties van individuen.

Hij heeft al vaker zijn ongenoegen geuit over de huidige evolutie van het internet. Hij denkt dat web3 alweer helemaal in handen is van grote investeerders en uiteindelijk toch weer gecentraliseerd in handen komt van een handvol grote bedrijven, zoals dat nu ook bij web2 het geval is. In zijn pitch deck doet hij zijn plannen uitgebreid uit de doeken.

Gave ontwikkelingen blijven komen

Het is prachtig om te zien hoeveel nieuwe ideeën, projecten en initiatieven er telkens weer binnen het ecosysteem komen. Sommigen als update van bestaande zaken en soms echt totaal nieuwe, revolutionaire technologieën. Met de veelheid aan ontwikkelaars en de snelheid waarmee zaken nu worden gebouwd, gaan we de komende maanden denk ik nog veel meer gave ontwikkelingen zien en horen binnen het blockchain ecosysteem. Ik blijf ze vol plezier voor Frankwatching in de gaten houden!