2Doc iHuman over de angstaanjagende toekomst van artificial intelligence

Onwerkelijk en een tikje angstaanjagend. Dat is het gevoel dat is blijven hangen na het kijken van iHuman. Deze documentaire neemt je mee in de toekomst van artificial intelligence. En dat gaat verder dan het voorschotelen van passende advertenties, deepfakes en socialmediabubbels.

Het succesvol inzetten van kunstmatige intelligentie kan de belangrijkste gebeurtenis in de geschiedenis van de beschaving zijn. Helaas kan het ook de laatste gebeurtenis zijn. – Stephen Hawking, theoretisch natuurkundige.

Alles is data

Iedereen ‘produceert’ in zijn leven heel veel data over zichzelf. Wat je doet, met wie je omgaat, welke keuzes je maakt. De voorspelling is dat we in 2025 per persoon 62 GB aan data creëren, per dag! En dit zal alleen maar verder blijven groeien. De mogelijkheden met deze data zijn eindeloos. Zeker als het gaat om artificial intelligence.

Intelligentie is het vermogen om doelen te bereiken. Kunstmatige intelligentie is niet-biologische intelligentie.

De docu neemt je mee in de ontwikkeling van deep learning-algoritmen, die kunnen leren om patronen te herkennen, ordenen en voorspellen. Met de grote hoeveelheden data die wij creëren, kunnen machines voorspellen wat we gaan doen. Dit kan op een goede manier worden gebruikt, maar ook worden misbruikt.

Max Tegmark van The Future of Life Institute: “Uiteindelijk zal AI het beste of het slechtste zijn wat de mensheid overkomt.” Hij legt uit dat we het aan de ene kant kunnen inzetten om de wereld beter te maken. Denk aan het bestrijden van armoede en ziektes of het tegengaan van klimaatverandering. Aan de andere kant kan het worden misbruikt om een wrede werelddictatuur op te zetten met ongekend veel toezicht, ongelijkheid en lijden.

Het ultieme doel van wetenschappers

Wanneer stopt de ontwikkeling van AI? Als het aan de wetenschappers ligt is er één ultiem doel. En vanaf daar is alles onbekend.

Wetenschapper Jürgen Schmidhuber heeft machine learning en AI ingrijpend veranderd. Hij maakte gezichtsherkenning en spraakherkenning mogelijk, wat miljarden mensen over de hele wereld gebruiken. Dit zit gewoon in je smartphone. Hij noemt dit ‘bijproducten op weg naar het einddoel’: artificiële algemene intelligentie: AGI. Een systeem dat zelf kan leren en ook het eigen leeralgoritme kan verbeteren. Zonder grenzen.

AGI zal de eigen leerprocessen beter en sneller kunnen verbeteren dan dat de mens dat kan. Zodra het systeem dit kan, zijn wij dus overbodig. We kunnen het niet meer bijhouden, begrenzen of sturen. Vanaf dat moment zal AGI als het ware een nieuwe levensvorm zijn.

Het huisdier van AGI

In de documentaire wordt een duidelijke maar ook angstaanjagende vergelijking gemaakt. Ze vergelijken de relatie tussen de mens en AGI met de relatie tussen mens en dier. Wij leven met dieren, we houden van dieren, maar we vragen ze niet om toestemming als er een snelweg gebouwd moet worden. Wij maken keuzes over het leven van dieren.

De verwachting is dat, als AGI ooit echt tot stand komt, deze rol over ons op zich neemt. AGI zal keuzes maken en dingen bepalen zonder te overleggen met de mens. Creepy, toch?

Hoe nu verder?

De wetenschappers in de docu roepen op om je voor te bereiden op het tijdperk ná privacy. Alles wat we doen wordt vastgelegd, en het is vrijwel onmogelijk om dat een halt toe te roepen. En als het wetenschappers lukt om AI te upgraden naar AGI, zetten we onszelf al helemaal buitenspel.

Het is dus niet de vraag óf we wel door moeten gaan met deze ontwikkelingen (want dat gebeurt toch wel) maar hoe we daar mee om moeten gaan. Als we niet meer kunnen controleren wat AGI doet of zal doen, welke rol speelt de mens dan nog in deze wereld?

In de documentaire worden veel onwerkelijke voorbeelden gedeeld. Bijvoorbeeld hoe China AI-gestuurde gezichtsherkenning inzet voor de identificatie van Oeigoeren. Luguber, maar al een tijdje de werkelijkheid.

Wat mij betreft is deze 5 kwartier durende docu een aanrader. Aangezien we langzamerhand weer in het slechtweer-seizoen terechtkomen: heb jij nog aanraders voor interessante documentaires of series? Ik hoor het graag!

Deze column verscheen in de Frankwatching Weekly. Wil je ook deze zaterdageditie in de mailbox ontvangen? Schrijf je hier in.