TED: Zo wordt werken net zo leuk als een game

Games zijn niet alleen bruikbaar als entertainment, maar krijgen steeds bredere en meer serieuze toepassingen. Tijdens het onlangs gehouden TEDxRotterdam vertelde Marcus Vlaar van gamebedrijf Ranj over zijn visie. Hij ziet volop mogelijkheden om games in te zetten om het werk van mensen interessanter te maken. Tijdens zijn presentatie bij TED vertelde Vlaar z’n belangrijkste ideeën, in een persoonlijk gesprek ging hij dieper in op het toepassen van games in het bedrijsleven. Welke mogelijkheden ziet hij om de wereld mooier te maken met games?

Hoe realiseer je flow?

Vlaar begint zijn verhaal  met een verwijzing naar Mihaly Csikszentmihalyi, de bekende psycholoog die in 1990 het boek ‘Flow’ publiceerde. Flow is een toestand waarbij mensen volledig opgaan in wat ze doen en zichzelf en de tijd vergeten. Daarbij ervaren mensen vaak een geluksgevoel. Flow blijkt vaker voor te komen bij activiteiten met heldere doelen en directe feedback. Bovendien moet er een balans zijn tussen de vaardigheden van iemand en de uitdagingen. Idealiter is de uitdaging net niet te lastig, maar ook niet te eenvoudig.

Gameprincipes toepassen om werk leuker te maken

Vlaar ziet dat gamedesigners de principes van flow uitstekend begrijpen. Zij zijn in staat om een game zo te ontwerpen dat spelers een urenlange flow ervaren en achter elkaar door spelen. Daarom ziet hij volop mogelijkheden om met ontwerpprincipes van games het dagelijks werk anders in te richten, zodat mensen in hun werk vaker een toestand van flow kunnen ervaren. Op die manier kan werk als het ware een game worden.

Dansend traplopen in plaats van de roltrap

Tijdens z’n presentatie bij TED toont Vlaar een voorbeeld van Volkswagen over een trap in Zweden die vrijwel niet werd gebruikt omdat iedereen de roltrap liever gebruikte. Toen de treden van de trap werden herontworpen tot een piano met echt geluid, gingen maar liefst 66% meer mensen de trappen gebruiken. Mensen gingen zelfs complete dansjes of sprongen uitvoeren om een melodietje op de trap te laten horen. Ze begonnen de mogelijkheden van de trap te verkennen en kwamen in een zogenaamde ‘playfull state’. Het traplopen was niet langer een saaie klus, maar vond plaats in een context die het leuk maakte. Vlaar geeft aan dat dit bij veel meer taken mogelijk is.

Toenemende uitdagingen in je dagelijks werk

Om game-principes in het werk toe te passen, is het niet voldoende om alleen scores of punten toe te voegen aan een taak. Het werk moet intrinsiek leuk zijn, mensen moeten vanuit zichzelf gemotiveerd raken om het werk zo goed mogelijk te doen. Daarvoor is het belangrijk dat werk een toenemende complexiteit krijgt zodat mensen zichzelf langzamerhand kunnen verbeteren. Door experimenten met medewerkers in kassen is Ranj aan de slag gegaan om dit in de praktijk te brengen. Doelen hierbij waren om het werk leuker te maken, maar ook om de sociale interactie tussen medewerkers te vergroten en er voor te zorgen dat mensen sneller kunnen leren.

Geen game als versiering van saai werk

Essentieel hierbij is, volgens Vlaar, dat de game niet wordt gezien als een versiering van saai werk, maar dat het werk inherent leuker wordt. Bij het werk in de kassen was bijvoorbeeld samenwerking tussen mensen van verschillende nationaliteiten (Nederlands en Pools) een belangrijk onderdeel van het spel. Zo kwamen mensen van de twee nationaliteiten, die voorheen vooral gescheiden werkten, veel meer met elkaar in contact. Ze moesten gezamenlijk overleggen over quizvragen, maar kregen bijvoorbeeld ook de uitdaging om in het Nederlands en Pools karaoke-liedjes met elkaar te zingen.

De game werd bovendien gebruikt om vaardigheden van mensen te vergroten, bijvoorbeeld het herkennen van zieke planten. Doen medewerkers dit goed, dan groeien ze in level en mogen ze deze lastige extra taak ook uitvoeren, maar bij teveel foute diagnoses van zieke planten kunnen mensen weer een level zakken. Op deze manier moet de game niet alleen een extraatje zijn, maar ook bijdragen tot meer mogelijkheden voor het ontwikkelen van vaardigheden en uitdagingen in het werk zelf.

Toepasbaar in vele sectoren

Het werk in de kassen was ideaal voor de ontwikkeling van een game, omdat er in deze sector al veel wordt gemeten en vastgelegd in de produktieketen van gewassen. Soortgelijke ketenregistraties als in de kassen worden ook in andere sectoren gebruikt. De ontwikkelde game is dan ook uitstekend aan te bieden als extra module binnen de registratie-software. Met relatief kleine aanpassingen kan de game in vele sectoren worden ingezet. Bedrijven kunnen kiezen of ze de game-module bij de software willen aanschaffen en betalen vervolgens een licentiebedrag per maand. Vlaar hoopt dat de principes uit games op deze manier in verschillende bedrijfstakken voor interessanter werk zullen zorgen. Een kanttekening hierbij is dat het zich allemaal nog in de praktijk moet gaan bewijzen. Met hulp van subsidies is het prototype van de game voor de kassen ontwikkeld en daar ingezet. Het is nu de uitdaging om dit prototype verder in te gaan zetten in andere sectoren. De vraag is natuurlijk of het bedrijfsleven hier klaar voor is en er in wil investeren.

Multinationals leren van online werelden

Vlaar noemt verder de mogelijkheid om principes uit World of Warcraft in zakelijke omgevingen toe te passen. IBM heeft hier onderzoek naar gedaan en ontdekte dat de wereld van online games veel lijkt op de internationale projectteams waarin managers van het bedrijf hun werk moeten doen. Voor  IBM waren er dan ook belangrijke lessen te trekken uit het leiding geven aan guilds in virtuele gamewerelden. Ranj is daarbij een stap verder gegaan en probeert ideeën en concepten uit de gamewereld ook concreet toepasbaar te maken voor het bedrijfsleven.

Advocaatje leef je nog?

Een ander recent voorbeeld van een game in een zakelijke context die is ontwikkeld door Ranj is ‘Houthoff Buruma: The game’. In het spel worden rechtenstudenten uitgedaagd een Chinese multinational te adviseren bij de overname van een familiebedrijf. Gaan studenten alleen op hun rechtenkennis af, dan zal het lastig zijn om tot een goede oplossing te komen. De game vraagt juist logisch nadenken en het nemen van besluiten in een complex speelveld met vele relevante factoren. Met de game hoopt advocatenkantoor Houthoff Buruma beter nieuwe medewerkers te kunnen selecteren in hun recruitment-traject. Daarnaast is het spel natuurlijk een mooi visitekaartje, waarmee de toch wat stoffige sector graag een moderner imago wil krijgen.

Is een serious game wel leuk?

Vlaar geeft aan dat de budgetten voor het maken van een serious game soms maar 10% zijn van de budgetten van een bedrijf als Nintendo. Bij gelijke budgetten zouden serious games net zo leuk kunnen zijn als entertainment games. Bovendien is er bij het ontwikkelen van een serieuze game ook altijd de uitdaging om een spelprincipe te verzinnen, waarbij de speler het educatieve model reconstrueert en leert wat je hem wilt bijbrengen, zonder dat de speler zich daar expliciet van bewust is. Dat maakt het ontwikkelen van een serious game tot een grote uitdaging. Vlaar vindt dat dit in het verleden ook niet altijd goed is opgepakt. Hij vindt het jammer dat er in het verleden teveel saaie simulaties onder de noemer van serious games zijn verschenen, bijvoorbeeld vanuit wetenschappelijke instituten.

Succesvolle mensen zien hun werk als een spel

Vlaar geeft aan dat het hebben van plezier in je werk een essentieel onderdeel is van werken en van de identiteit van mensen. Hij vertelt dat de meest succesvolle mensen hun werk als een game zien. Zo gaan veel succesvolle mensen ook met hun werk door wanneer ze er niet meer van afhankelijk zijn en al veel geld hebben verdiend. Dat kan worden verklaard door het spelelement in het werk dat mensen aanspreekt. Het ideaalbeeld van Vlaar is dat mensen hun leven als een game kunnen ervaren, dat veel dingen leuker worden en meer uitdaging bevatten. Mensen kunnen dan effectiever werken en de productie zal toenemen.

Het is de vraag of we over een aantal jaren net zo reikhalzend uitkijken naar een nieuwe werkdag als naar een nieuwe multiplayer game. Wel lijken er volop mogelijkheden om door middel van feedback over persoonlijk functioneren het dagelijks werk een stuk leuker te maken, zeker in omgevingen waar al veel wordt gemeten en vastgelegd. Als saai en repeterend seizoenswerk daarmee ten delen kan veranderen in een uitdagende zomerchallenge tussen teams, dan is het werk van Ranj de moeite waard geweest. Let the games continue!

Video’s van andere presentaties op TEDxRotterdam kun je inmiddels online bekijken. De presentatie van Marcus Vlaar was daar bij het verschijnen van dit artikel nog niet beschikbaar.