Partnerships van nu: langetermijngericht & gelijkwaardig werken aan oplossingen
In een interview met Lidewij Edelkoort, trendvoorspeller, zegt zij: “Ik ontsla ook wel eens een klant omdat ik opeens in de gaten krijg dat het echt niet kan, dat het bedrijf niet goed in elkaar zit. Soms als je de klant hebt die bij je hoort, dat je spiegels bent van elkaar, dan werkt het wel. Meestal is er al een vorm van wederzijds begrip, je zoekt elkaar op om gezamenlijk oplossingen te vinden.” De vraag is: waarom zijn er partnerships tussen bedrijven die werken en helaas ook andere, die ondanks de intentie om met elkaar op te trekken, nooit van de grond komen?
In mijn overtuiging komt dat omdat die samenwerking het niet in zich heeft om tot partnership uit te groeien, meestal omdat deze door veel te veel transactie gestuurd wordt. Een andere reden is dat één van de partijen veel te afhankelijk is van de ander, waardoor er nooit gelijkheid ontstaat tussen de partners.
Het boek Meta Systems (affiliate) van Dado van Peteghem en Nils van Dam legt uit hoe samenwerkingen, partnerships en meta-systemen in elkaar zitten en hoe je jouw bedrijf klaarmaakt voor de ultieme vorm van samenwerken in de vorm van metasystemen.
Zelfstandig uit de crisis komen, vergeet het!
De reactie van veel bedrijven, op bijvoorbeeld een pandemie, is om zich enorm naar binnen te keren. Redden wat er te redden valt en proberen om op eigen kracht uit de crisis te komen. Helaas zijn veel problemen en uitdagingen gewoonweg te groot om ze in je eentje het hoofd te kunnen bieden, als individu of als zelfstandige organisatie of bedrijf. De oude manier van oplossen, waarin we ontwikkelingen met hun bijeffecten en uitwassen proberen te controleren en in te dammen, werkt niet meer. Sterker nog, in sommige gevallen vergroot het de problemen en vertraagt het echt oplossingen.
Kortom, bewust of onbewust hebben we behoefte aan nieuwe vormen van partnership of samenwerking.
Kijk naar de hotelwereld anno 2020. Veel bedrijven zijn druk bezig met overleven en het bedrijf overeind te houden. En dat is logisch, want als je het schip niet drijvend houdt, kun je het vergeten. Maar veel van wat er gebeurt zijn reactieve oplossingen, gericht op aanpassen aan de acute problemen en aan het terugdringen van de gevaren. En ondertussen komt er een veel groter probleem aan. Want wat gaat er op de lange termijn gebeuren?
Wat er mist is dat er een partnership ontstaat waarin mensen met allerlei verschillende achtergronden, hospitality én andere disciplines, met elkaar bedenken hoe toerisme, reizen en ontmoeten zich gaan ontwikkelen op de lange termijn. Wat betekent dat voor onze industrie, onze bedrijven en onze businessmodellen? Bewust of onbewust hebben we behoefte aan nieuwe vormen van partnerships of samenwerkingen.
Maslow in partnerships
Samenwerkingen tussen bedrijven kennen verschillende vormen. In de Maslow piramide van partnerships zie je de verschillende vormen, van puur transactioneel tot steeds meer relationeel.
Aan de voet van de piramide staan de samenwerkingen tussen bedrijven die primair worden ingegeven door transacties. De traditionele klant/leverancier-relatie. Van evenwicht, relatie of partnership is niet echt sprake.
Een level hoger in de piramide ligt Preferred Suppliership. En door steeds verder te stijgen in de piramide zien we niveaus van samenwerkingen zich ontwikkelen tot relaties en partnerships om uiteindelijk het ultieme level te bereiken: die van de zogenoemde wild garden, ofwel het Metasysteem.
De wild garden
Het mooie aan een wilde tuin is dat alles groeit en bloeit, zonder zichtbare regels en grenzen, maar toch in volledige harmonie met elkaar. Stel je dat voor in een samenwerking tussen bedrijven. Twee partijen gaan een samenwerking aan omdat ze zich verbonden voelen, over dezelfde problemen nadenken en omdat ze erop vertrouwen ze samen tot iets goeds kunnen komen. Wat dat is? Dat weten ze nog niet. Waartoe het moet leiden? Ook dat is nog een vraagteken. Maar dat ze iets gaan doen dat impact heeft, staat vast.
Metasystemen zijn het vloeibare niveau waarin partners samenwerken in een ogenschijnlijk vrije en ongeordende vorm. Dit gaat ver voorbij eigenbelangen en ‘profit’. Het is langetermijn-gericht en in deze vorm werken meerdere bedrijven in gelijkwaardigheid aan nieuwe mogelijkheden en oplossingen. Zo creëren ze voor veel meer partijen waarde dan voor de samenwerkende partijen alleen.
Zoals eerder opgemerkt in het voorbeeld van de hospitality-industrie. Hoe uitdagend en aantrekkelijk is het beeld van partijen die met elkaar gaan werken aan de toekomst van toerisme, reizen en ontmoeten?
Tegelijkertijd is een metasysteem of wild garden voor velen ook een angstig avontuur. Omdat het een vloeibare vorm is, geen manual heeft en omdat uitkomsten en samenwerkingsvormen niet vastliggen. Een metasysteem kan daardoor ook alleen maar slagen als er een hoge mate van vertrouwen bestaat. Je kunt niet zonder.
Naar boven in de piramide
De uitdaging en ambitie voor iedereen in een B2B omgeving zou dus moet zijn om steeds een niveau hoger te komen in die piramide van partnerships en relaties. De samenwerking steeds een stap verder brengen, waardoor je als partners volledig verbonden bent in je ambities en oplossingen.
Vertrouwen als bouwsteen voor partnerships
Partnerships vragen om wederkerigheid en vertrouwen. Dat vertrouwen moet groeien en ‘gebouwd’ worden. Weten je businesspartners echt hoe je in de wedstrijd zit? Speel je echt open kaart over jouw intenties? Bouwen doe je door ‘gewoon te doen wat je belooft’ tot volledig open zijn over je intenties. En besteed vooral ook heel veel tijd en aandacht aan je partners.
Die tijd en aandacht zijn de ‘currency’ van een metasysteem. En dat gaat verder dan dat partners in het metasysteem elkaar regelmatig zien voor een afgesproken meeting. Wil je elkaar leren kennen en vertrouwen? Dan moet je ongeregisseerd tijd met elkaar doorbrengen door echt samen te werken. Probeer je voor te stellen hoe dat eruit ziet.
Verder dan alleen intentie
Partijen gaan partnerships aan omdat ze er zelf beter van kunnen worden, maar in een metasysteem ga je verder dan die intentie alleen. Het zelf beter worden of een ‘profit first’-gedachte gaat niet leiden tot een succesvolle samenwerking. Sterker nog, bedrijven die vandaag de dag nog werken met alleen hun eigen gewin voor ogen, zijn gedoemd om overbodig te worden. Die bedrijven gaan zeker niet profiteren van de waarde die metasystemen kunnen brengen.
Je zult dus verder moeten willen denken dan het belang van de partners in het metasysteem. De gezamenlijke purpose van het partnership is daarbij key en die moet verder gaan dan aandeelhouders- en klantbelangen. In een metasysteem moet je bereid zijn te werken aan de impact van profit and groei op je organisatie, je klanten, je medewerkers en de maatschappij.
Waarom zou je?
Hoewel het verhaal over metasystemen wat idealistisch of weinig concreet kan klinken, zijn er keiharde bouwstenen en voordelen te vinden in de samenwerking in een metasysteem.
Je werkt samen aan ‘purpose’ en bereikt een grotere impact dan wat veel bedrijven in hun eentje voor elkaar zouden kunnen krijgen. Samen ben je veel beter in staat om klanten te servicen en te werken aan customer convenience, onder andere doordat je kennis en data deelt. Je werkt samen, daagt elkaar uit en deelt, waardoor innovaties ontstaan. Zo kunnen metasystemen voor alle partners leiden tot onder andere:
- gedeelde inzichten
- echte impact
- ontzorging
- nieuwe proposities en oplossingen
- naadloze customer- en employee journeys
Metasystemen vallen niet snel uit elkaar en zijn niet inwisselbaar voor andere. Betere verstrengeling bestaat bijna niet, waardoor er een enorme loyaliteit naar elkaar ontstaat. Maar er worden ook steeds betere oplossingen en innovaties gerealiseerd. Die houden alle partners relevant en waardevol en borgen de continuïteit.
Is je bedrijf geschikt voor partnerships?
Om mee te doen in metasytemen moet je als organisatie wel in staat zijn om dat te doen. Uitspreken van de ambitie voor samenwerking en partnership is niet genoeg. Je moet het leven. Het boek omschrijft met het Meta System Wheel glashelder wat je als bedrijf moet organiseren om deel uit te kunnen maken van een metasysteem. Grofweg gaat het daarbij om 3 organisatiegebieden met hun eigen dimensies. Hier moet je aan werken: purpose gedreven, focus op samenwerking en cultuur eerst.
Door te streven naar de optimale situatie in elk van die gebieden, ontwikkelt de organisatie zich tot een organisatie die weerbaar is tegen de complex en rommelige realiteit waarin we nu leven en werken. Maar ook tot een organisatie die het vermogen heeft om samen te werken in partnerships en metasystemen.
Stevige kost
In Meta Systems wordt gedetailleerd omschreven wat je moet doen om je organisatie geschikt te maken, hoe je leiderschap eruit moet zien en hoe je partnerships kunt organiseren tot en met een Partnership Agreement.
Om het hele boek uit de doeken te doen zou hier te ver gaan. Daarvoor is het gewoon te volledig en te veelzijdig. Dit is slechts mijn interpretatie van de hoofdlijnen die mij raakten en aanspraken. Die volledigheid maakt het boek ook tot stevige kost. Je moet er wel even de tijd voor nemen. Maar doe dat hoe dan ook. Het is de moeite waard. Het boek biedt ongelofelijk veel inzichten, verklaringen oplossingen voor iedereen die bedrijfsmatig wil of moet optrekken in echte partnerships. Goed om je huidige manier van relaties en partnerships eens te herijken en opnieuw uit te vinden.