Mobiel + RFID + NFC + Bluetooth + Biometrie = contact op maat

Media Plaza organiseerde gisteren het seminar Contactloze identificatie en registratie. Onderwerp van gesprek: ‘contact op maat’ via oplossingen als RFID, NFC (Near Field Communication), Bluetooth, Biometrie en natuurlijk mobile devices. Cor Molenaar denkt dat RFID het IP-adres van de fysieke wereld wordt en Logica’s Michel Bayings gaf een goed overzicht van de meest relevante ontwikkelingen. Onder meer MCom, Payter en Rabo Mobiel brachten verschillende praktijkcases en voorbeelden in en gaven demonstraties van nieuwe toepassingen. In deze reportage een samenvatting van de belangrijkste presentaties .

RFID meer dan technologie

De opening vindt plaats door Cor Molenaar, hoogleraar e-marketing aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam en tevens voorzitter van het RFID platform Nederland. Er wordt eerst een video getoond over Near Field Communication (NFC) over een proef met betalen met je mobiel in de supermarkt (C1000).

RFID (Radio Frequency Identification) is voor Molenaar meer dan technologie, het overbrugt het gat tussen de virtuele en fysieke wereld. Molenaar stipt aan dat hij veel scepsis tegenkomt, wat hem betreft ten onrechte. Een artikel in het FD van afgeopen maandag (registratie vereist) meldt dat het plastic label de streepjescode vervangt. Binnen vijf jaar zal ieder denkbaar product in de supermarkt dit label hebben. We staan dus nu echt voor de doorbraak omdat de kosten bijzonder laag zijn geworden.

Cor Molenaar (foto) zegt dat hij ooit geroepen heeft dat RFID de grootste innovatie is sinds internet en maakt een vergelijking met de fysieke wereld. Op internet ga je meteen met mensen een praatje aan, in de gewone wereld (zoals op dit event) is er een drempel. De boekwinkel waar hij al 20 jaar komt, daar kennen ze hem niet. RFID kan dat gat overbruggen, zoals het IP-adres identificatie doet op internet, zo zou RFID dat in de fysieke wereld voor elkaar kunnen krijgen. We spreken dan over contactloze identificatie en registratie. Dus op het moment dat we aanloggen we meteen ook identificatie hebben, op het moment dat we ergens komen we ook herkend worden. “We zien mensen en kunnen ze meteen faciliteren”.

Je werkt met een database met informatie over producten en mensen, zaken als beweging, signalering, herkenning, gebiedsprotectie en historie. Molenaar geeft aan dat er een verandering is van het beeld over wat de werkelijkheid is. We komen vanuit een situatie van een fysieke werkelijkheid, er is nu een tweede variant bijgekomen, de virtuele werkelijkheid. Daarnaast is er een bindingswerkelijkheid, we hebben een behoefte om ergens bij te horen, om ons te binden. In die werkelijkheid past RFID perfect. Je kunt weer zelf keuzes maken, het vrije gevoel van keuze op internet wil je ook in de fysieke wereld hebben. Mensen willen op kennis gebaseerde interactie hebben en jongeren zijn daarin nog een stuk verder en vrijer, aldus Molenaar.

Cor Molenaar: …RFID helpt ons bij het realiseren van onze bindingswerkelijkheid…

Toepassingen op productniveau zijn:

• Nieuwe business concepten zoals Vendor Managed Inventory (VMI) waardoor je niet uit voorraad raakt en altijd kunt leveren
• Product historie en samenstelling voor controle (levensmiddelen) en persoonlijke controle (gewichtsregulatie en allergie)
• Gebiedsbewaking (inbraakpreventie, diefstal)
• Voorraadbewaking en inkoopcontrole

Toepassing bij mensen zijn:

• Identificatie en registratie
• Tracking en tracing (ook bij een onderwerp als hardlopen)
• NFC (Near Field Communication)
• Narrowcasting
• Procesondersteuning (o.a. betalen en openbaar vervoer)
• Discrimineren (in een positieve betekenis, bijvoorbeeld als je meer wil betalen voor een VIP-kaartje)

Als je dan kijkt naar toepassingen in het business concept dan zie je:

• Integratie van diensten
• Efficiency in processen (service element dat er bij komt)
• Samenwerking in supply chain en met klanten (iedereen heeft een eigen rol daarin en RFID kan overbruggen, zowel op persoonsniveau als op productniveau)
• Nieuwe diensten

Een klant is blij als je RFID toepast omdat hij eindelijkherkend wordt. Je kunt immers ook samenwerken zonder de controle te verliezen. Dat leidt tot een stukje gemak en efficiency. Maar belangrijk is wel dat het alle partijen voordeel moet bieden.

Overzicht contactloze identificatie en registratie

De tweede spreker is Michel Bayings (foto) van Logica, hij geeft een overzicht van de ontwikkelingen op het vlak van Contactloze identificatie en registratie. Hij werkt als Management Consultant bij het Business Innovatieteam van Logica, een unit die zich bezig houdt met (vandaag) toepasbare innovaties.

Volgens Bayings kun je het onderwerp in vier onderdelen opsplitsen:

• identificatie (wie ben je, tot welke groep behoor je)
• authenticatie (hoe zeker is het dat je bent wie je zegt dat je bent)
• autorisatie (bepaalde toepassingen of functies toekennen aan mensen)
• registratie (bijvoorbeeld eenmalig aanmelden voor toegang tot verschillende diensten)

De tools die hierbij horen zin RFID, NFC, Bluetooth, Biometrie en mobile devices.

Waarom doen we dat eigenlijk, identificatie en registratie? Aanleidingen zijn veelal de eisen van de fiscus, het wegnemen van achterdocht en met name beveiliging en veiligheid, maar dat is niet alles. Je kunt voor een reis (naar binnen- of buitenland) of bezoek van een locatie (bijvoorbeeld een winkel) op de desbetreffende plek na afloop faciliteiten bieden.

Als mensen vertrouwen krijgen dat ze niet alleen gevolgd worden, maar er ook een eigen voordeel van hebben dan verdwijnt de gereserveerdheid die er in eerste instantie vaak is. Bayings neemt ons vervolgens mee in een serie praktijkvoorbeelden en vertelt over de resultaten.

Resultaten bij C1000 proef

• 100% deelnemers vond deelname aan de pilot leuk
• 5% van de deelnemers had nog nooit een mobiele telefoon gehad en was razend enthousiast (“ineens kreeg ik berichten van mijn kleinkinderen”)
• 76% had nog nooit gehoord van nieuw (NFC) toepassingen met een mobiele telefoon
• 96% vond de informatie sessies essentieel voor de acceptatie van de NFC applicatie

Ook werd duidelijk dat de mobiele telefoon binnen deze groep in korte tijd verreweg de populairste betaalmethode werd (bij 68% van de mensen). Men kwam ook met veel suggesties hoe de telefoon in dit verband op een andere manier handig gebruikt kan worden.

Travel Assist Airline

Een volgend voorbeeld is dat van Travel Assist Airline waarbij het reisproces gefaciliteerd wordt. Diensten als inchecken via internet (NFC boarding pass), loyalty card services, smartposter advertising, change seat service, flight (change) information, temporary access to airline lounge en purser latest passenger information.

In Japan gebeurt dit al, op 55 luchthavens wordt (een deel van) dit systeem al toegepast. In Nederland zullen er door de luchtvaartmaatschappijen binnenkort ook stappen worden genomen.

Andere voorbeelden

RFID: In Zwitserland heb je RFID-toepassingen in wintersportgebieden waardoor je niet langer meer in de rij hoeft te staan. Je hebt RFID toepassingen in boekhandels waarbij je een contactloze pas hebt en meteen bekend is bij wie welk boek is.

Bluetooth: Je ziet hier combinaties ontstaan, bijvoorbeeld dat je met je telefoon een scherm aanraakt en toepassingen mogelijk worden. Adverteren via abri’s en bushokjes (Bluecasting of Proximity Marketing) wordt – ook in Nederland – al toegepast (zie ook artikel over Proximity Marketing).

Biometrie: Hierbij wordt het fysieke of gedrag van mensen gebruikt voor verificatie en identificatie. Vandaag werd bekend dat AH gaat werken met fingerprint waarmee je met een vingerafdruk in de supermarkt kunt kunt betalen. Maar ook schrijfstijl of toetsaanslagen kunnen hiervoor worden gebruikt. Een van de toepassingen is de Privium pas (“snel de grens over met de irisscan“) waarmee je op Schiphol en New York allerlei voordelen hebt, bijvoorbeeld het bij de douane meteen kunnen doorlopen. Gemak voor jezelf en voor de luchthaven. Een ander voorbeeld is de proef met biometrie op het Rotterdamse Zuidplein waarmee men probeert criminelen te herkennen.

De conclusies zijn volgens Logica’s Michel Bayings:

• Identificatie en registratie bevordert het (gevoel van) veiligheid
• Identificatie en registratie helpt bij het leren kennen van je klanten
• Toepassing is complex: Veel partijen zijn betrokken, gebruikers moeten eraan wennen en regels van privacy spelen een rol

Contactloze ID en Registratie kan je dus (mits goed toegepast) veel voordelen bieden.

Conceptontwikkeling rondom Contactloze Identificatie & Registratie

Peter van Dijk (foto) is directeur van MCom (Mobility Commerce Services, COO van East-West eticketing bv (OV Chipkaart) en is betrokken bij NED Tuxedo Money Solutions Ltd (Pre-Paid MasterCard programma’s).

Hij vertelt een verhaal over conceptontwikkeling bij contactloze identificatie en registratie. Volgen Van Dijk is gemak het woord waarover we heb moeten hebben. Dat slecht ook een heleboel barrières als het gaat om privacy en vertrouwen. De mobiele telefoon is daarbij een uiterst belangrijke device.

Voor MCom gaat het niet zozeer om de technische exercitie, maar om de gebruikerservaring. Hij geeft wat voorbeelden van toepassingen waarin men bezig is:

• Openbaar vervoer: OV chipkaart (Trans Link Systems, NS, Connexxion, RET, GVB, HTM) en Reizigersinformatie systemen (Connexxion)
• Parkeren: Proof of Concept OV chipkaart (Q-Park)
• Entertainment & Retail, in het bijzonder Electronic Ticketing evenementen: Content (Keukenhof, Artis, Blijdorp, Dierenpark Amersfoort) en Distributie (Albert Heijn)

Hij vertelt vervolgens over een Oostenrijks initiatief waarbij een horloge op de markt wordt gebracht waarmee -met een ingebouwde chip van MasterCard – betaald kan worden. MasterCard dat overigens haar eigen concept tot Europese standaard heeft uitgeroepen. Ook hier geldt weer: gemak is de key-driver. Is het niet gemakkelijk, is het niet simpel uit te leggen, dan gaat het nooit vliegen.

Men gaat verder in Nederland een mobiliteitskaart introduceren. Hierbij kan iedere werknemer zijn budget managen. Het is de eerste kaart ter wereld waarin een OV-chip met een Pay-pas chip op een kaart wordt gecombineerd.

Bij de WheretoCard gaat het erom dat je combinaties maakt, combinaties tussen reizen, parkeren en toegang in relatie tot evenementen. Je kunt bijvoorbeeld op de site van Artis een e-ticket kopen (net zoals voor je vliegreis) en men wil dat niet langer via printen doen maar via een RFID waarmee mensen toegang kunnen krijgen. Bij Dierengaarde Blijdorp is er bovendien de koppeling met Rabo Mobiel en kun je met je mobiel naar binnen.

Volgens Van Dijk zijn er nu al 2,5 miljoen chipkaarten in omloop (waaronder de heel interessante groep van studenten) en groeit dat snel naar 8 miljoen. In Hong Kong zijn dat er al 16 miljoen en gaat het erg snel met de toepassingen.

Voordelen van dit soort toepassingen zijn een snellere service (mensen verwachten tegenwoordig ook dat het snel geregeld is en werkt), lagere verkoop- en distributiekosten en betere marketinginformatie.

Contactloze informatie en privacy

Bart Schermer, privacyjurist bij Considerati, presenteert over Contactloze identificatie en privacy. Hij begint zijn presentatie met een fragment uit de film Minority report. Naar aanleiding hiervan komt meteen het onderwerp privacy op tafel. Schermer geeft aan dat de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer door mensen soms wel en soms niet als vervelend wordt gevonden. Op Hyves of in Big Brother vinden we het niet erg om veel van onszelf te laten zien,

Het heeft te maken met zaken als het recht om alleen gelaten te worden, om jezelf te zijn, om zelf te bepalen wat er met je informatie gebeurt.

Doelen van privacy zijn:

• afschermen van het privé-leven
• het voorkomen van hinder
• het beschermen van (deel)identiteiten
• het waarborgen van persoonlijke autonomie
• het waarborgen van (economische) gelijkwaardigheid

Er zijn verschillende dimensies aan privacy, zoals ruimte (woning), lichaam, correspondentie en informatie. In de presentatie van vandaag gaat het vooral om de private verhouding.

Bij contactloze identificatie gaat het primair om persoonsgegevens die gebruikt worden voor direct marketing. Verwerking van persoonsgegevens is op zich prima, maar consumenten die het idee krijgen dat ze gevolgd worden vinden dat niet altijd prettig. Ook vinden ze dat informatie niet buiten een bepaalde context (bijvoorbeeld Hyves) gebruikt wordt. Verder wil je niet dat een bedrijf alles van je weet, want dat verlies je de economische gelijkwaardigheid. Direct marketing, narrowcasting, kan een heel krachtig instrument zijn, maar slaat ook ergens om in hinder en wordt dan spam.

Een organisatie die op de een of andere manier een naam of identiteit kan achterhalen is bezig met het verwerken van persoonsgegevens. Dat met je op een nette manier doen: in overeenstemming met de wet en op een zorgvuldige wijze, met een grondslag voor de verwerking (toestemming en gerechtvaardigd belang), informatieplichten (vraag een klant om toestemming), doelbinding (doelen mogen niet te ver uit elkaar liggen, dus niet heel verschillende toepassingen) en kwaliteit en beveiliging (je moet op dit vlak aan bepaalde eisen voldoen, nauwkeurig en goed beveiligd volgens de stand der techniek die in een branche gebruikelijk is).

Vervolgens loopt hij de belangrijkste wetten langs: de Wet op bescherming persoonsgegevens (Wbp), de Telecommunicatiewet en onderdelen van het Burgerlijk wetboek. Verder geeft hij een toelichting op de begrippen opt-out en opt-in:

• Opt in: alleen met voorafgaande toestemming; geautomatiseerde oproepsystemen zonder menselijke tussenkomst
• Opt-out: betrokkene kan toestemming intrekken; overige oproepsystemen (bijvoorbeeld telefonisch contact)

Hij besluit met een tweetal cases, om te beginnen Bluetooth reclame via een zuil. Je loopt langs en krijgt een bericht. Volgens de OPTA is dit geen spam, het voldoet niet aan de structuur van de wet. De wet gaat er namelijk van uit dat je een gebruiker of abonnee bent. Bij Bluetooth is er geen sprake van zo’n situatie, dus de wet voorziet hier niet in.

Bluetooth is push, maar je kunt ook pull doen. Een gebruiker die zelfstandig kiest om informatie ‘uit een poster’ te halen. Hier speelt context een belangrijke rol. In het gemeentehuis vind je iets misschien wel prettig, bij CarGlass mogelijk niet. NFC faciliteert de beweging van push naar pull, een prettige ontwikkeling.

De conclusie van Schermers verhaal:

• contactloze identificatie en registratie zijn goed te verenigen
• overtredingen kunnen leiden tot boetes en aansprakelijkheid
• goed privacybeleid is ‘good business’
• less is more

Payter: betalen met je mobiel

Henk Bohlander van Payter geeft een productpresentatie van Payter (Payter is de naam van een organisatie, de naam van een product en de naam van de applicatie die op de telefoon draait). Payter is betalen met je mobiel, maar ook meer. Het is NFC (eigenlijk gewoon RFID in je telefoon) waarbij men ook experimenteert met reclame (als een soort tegenprestatie voor het gratis gebruik).

In de visie van Payter wil men de portemonnee in de telefoon krijgen (‘your phone as a wallet’, als kluisje). Dat betekent dat je de consument een aantal leuke dingen kan geven (betalen, kortingsregelingen) en dat geldt eveneens voor de winkelier (betere klantgegevens e.d.).

In de video die getoond wordt (zie homepage), wordt het principe van Payter duidelijk: ‘tap & go’. Pizza bestellen, reageren op een tv-commercial, afrekenen in een restaurant, parkeergeld betalen en e-ticketing. Sommige consumenten roepen ‘Waarom zou ik mobiel betalen, ik heb toch een bankkaart?’. Dat is op zich waar, maar de mobiele telefoon wordt zo sexy en volgestopt met nieuwe technologie, dat dit device in de toekomst het centrale punt van gebruik wordt.

In Rotterdam wordt een pilot uitgevoerd, op een Nokia 6131NFC krijg je een pre-installed Payter wallet mee, gevuld met € 15,-. Hij geeft vervolgens een demonstratie waarbij zowel het opwaarderen als het betalen gedemonstreerd wordt. Ondanks wat connectieproblemen wordt duidelijk dat dit soort toepassingen steeds gebruiksvriendelijker worden. Hij laat ook zien hoe je door in de Allerhande te tikken je zaken met korting kunt kopen. Voor de winkelier is er de Payter Biz omgeving.

Doelen die men nastreeft zijn aantonen dat het werkt, de marketing en het commercieel maken van concepten en men beschouwt het als een soort soft launch voor Rotterdam. Er doen 1.000 consumenten en 55 retailers mee., waaronder QPark (parkeergeld betalen via mobiele telefoon).

Er zijn ook nog wel wat hobbels. Zo zijn er nog maar een beperkt aantal NFC-telefoons op de markt beschikbaar. Maar er is ook een fragmentatie in allerlei telefoons en operating systems. Ook is de vraag ‘Where is the money?’ en is security (en de beleving ervan) een belangrijk aandachtspunt. Men is overigens op zoek naar hybride oplossingen, waarbij een contactloze kaart op de telefoon bevestigd wordt.

Payter denkt op drie lagen geld te gaan verdienen:

• infrastructuur (terminals, POI devices, realtime transacties)
• platformen
• services en diensten

Het Payter NFC mobile marketing platform schema komt er in essentie op neer dat aloude principes van direct mail en marketing op het mobiele kanaal worden toegepast. Het geld komt niet van de consument (die wil immers niet betalen), maar van de winkeliers. In de roll-out planning is voorzien dat ook – behalve Rotterdam – ook Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Arnhem en Eindhoven van Payter voorzien gaan worden.

De presentatie van Payter zal hier later nog toegevoegd worden

Rabo Mobiel introduction, Mobile Financial Services and NFC Innovation

Chrisjan de Weerd, senior product manager van Rabo Mobiel vertelt dat de Rabobank 3 miljoen internetbankierende klanten heeft (op een totaal van 7 miljoen klanten). Rabo Mobiel is in 2005 gestart met het aanbieden van mobiele diensten. Rabo Mobiel heeft twee rollen: de eigen broek ophouden met het mobiele product en innovatieve mobiele financiële dienstverlener. Een grootschalige marktintroductie in november 2005 leidde tot een naamsbekendheid van 85%. Men maakt als service provider gebruik van het netwerk van KPN (voorheen was dat Orange).

De consument wil gemak, dus de consument komt centraal te staan (en niet de verschillende kaartjes en producten). Rabo Mobiel heeft een aantal pilots, first roll-outs en teasers gedaan waar veel publiciteit mee is gehaald, onder meer met C1000, Coca Cola en FEBO. Als het om de business case gaat, dan zijn dit zaken die ook voor het grote geheel meetellen, de business case moet je niet te ‘eng’ zien.

Er is een proef gedaan met NFC-toegang in Diergaarde Blijdorp, die proef wordt aan de hand van een filmpje gedemonstreerd. Je koopt een kaartje via de internetsite, betaalt via Ideal of het gewone Rabobank account en met de Rabo Mobiel telefoon krijg je toegang tot het park. Bij NFC-contactpunten krijg je niet alleen toegang tot het park, maar kun je ook zaken downloaden.

https://nl.youtube.com/watch?v=x-9_Qx0iUx4

NFC is meer dan betalen en toegang, het is een beleving. Maar het is voor de bank ook erg belangrijk om er van te kunnen leren. Qua nieuwe initiatieven is men onder meer bezig met parkeren, tijdregistraties en SMS-betalen.

De business case voor Diergaarde Blijdorp is dat men hun klanten een beleving wil geven. Een beperking is dat er nog maar weinig mensen deze telefoons hebben. Wat nodig is, is dat NFC overal beschikbaar komt zodat het gemak voor de consument echt duidelijk wordt. Voor Rabobank zelf zit er nog niet echt een verdienmodel achter, belangrijk is dat men wil laten zien dat het mogelijk is. Het past in de visie ontwikkeling van nieuwe diensten.

Roundup van de dag

Met dit verhaal kwam een einde aan een interessante dag. Wat me vooral is bijgebleven dat de verschillende sprekers doordrongen zijn van het feit dat de consument voor de basisdienstverlening niets wil betalen, het verdienmodel moet dus op een andere manier rondgemaakt worden. Ook is de consument bereid om een deel van de eigen privacy op te geven mits men een eigen voordeel ziet. Gemak, gemak en nog eens gemak (‘What’s in it for me?’) is daarbij van cruciaal belang. In feite een ontwikkeling die we met Web 2.0 ook op internet hebben gezien en het lijkt erop dat eenzelfde fenomeen zich nu ook op de mobiele telefoon gaat afspelen.

De parallel die Molenaar ziet tussen het IP-adres als koppelaar op internet en RFID (en mobiel!) als koppelaar in de fysieke wereld lijkt erg logisch. De mobile devices zijn er, de kosten zijn laag en het aantal toepassingen groeit. De hobbels liggen nog op het terrein van het niet altijd beschikbaar zijn van open standaarden, verschillende (mobiele) protocollen en wat mij betreft vooral het gebruiksgemak (standaardfuncties met een gebruiksvriendelijke interface op je mobiel). Maar dat is een kwestie van tijd, het lijkt erop dat de komende 1 tot 2 jaar binnen mobiel eenzelfde doorbraak zal plaatsvinden als we eerder bij breedband (thuis) hebben meegemaakt.

Het hele seminar is als webcast terug te zien op Media Plaza TV.

Het seminar Contactloze identificatie en registratie vormt een onderdeel van het programma Nederland Digitaal in Verbinding en was een initiatief van het Ministerie van EZ, ECP.nl, Syntens, NBL, SenterNovem, HBD en Media Plaza.