Zet reactievideo’s op YouTube in voor meer views & nieuwe klanten

Het YouTube-kanaal van mijn vrouw Linor, zangeres en zangdocent, had eind 2018 exact 31 volgers. Amper zes maanden later had ze er duizend keer zo veel. Het geheim? Reactievideo’s. Voorheen uploadde ze instructievideo’s met zangtips. Mooi materiaal, maar er was weinig belangstelling voor. Toen ze besloot om haar reactie op te nemen tijdens het bekijken van het optreden van Queen op Live Aid, schoten de likes, subscribes en comments door het dak. Wat was hier aan de hand?

Enthousiast geworden door de plotselinge hitstatus van haar kanaal, besloten we er werk van te maken. We kochten een goede camera, microfoon en studiolampen. We haalden een extra oppas in huis: de babygeluiden van ons zoontje op de achtergrond waren grappig maar niet het soort reactie waar we op uit waren.

Ook de volgende reactievideo’s bleven het goed doen: tienduizenden, honderdduizenden views. We merkten al snel dat de populariteit ervan verband hield met de populariteit van de artiest waarop Linor reageerde. Zo is ze groot fan van operazangeres Renée Fleming. Maar die is bij het grote publiek natuurlijk minder populair dan pakweg Freddie Mercury. En dus bleef haar reactie op Renée Fleming steken op een paar duizend views, terwijl die op Freddie as we speak richting de 3 miljoen gaat.

Na die eerste reactievideo begon het YouTube-algoritme Linor ook reactievideo’s van andere zangdocenten voor te schotelen. Wat blijkt? Het is een complete industrie. Er zijn zeker acht zangdocenten met YouTube-kanalen met meer dan 250 duizend volgers. Vooral gevuld met reactievideo’s. Sommige uploaden bijna dagelijks.

Het concept is overigens niet ontstaan in de muziekwereld. De moeder van alle reactievideokanalen is React: bekend van reactiethema’s als ‘Kids react to…’ en ‘Teens react to…’. React is opgericht in 2010 en heeft inmiddels 12 miljoen volgers op YouTube. Talloze mediakanalen zijn nadien op de reactiewagen gesprongen: van Buzzfeed tot GQ.

Waarom zijn reactievideo’s zo’n groot succes?

Weinig dingen zijn leuker dan te zien hoe iemand overdonderd wordt door jouw favoriete film of artiest. Het is een apart soort high: een fijne cocktail van voyeurisme en een ervaring delen.

Reactievideo’s werken het beste als de expert in kwestie heftig reageert op iets. Dat weten de makers: vaak zie je in de thumbnail van de video’s een close-up van het gezicht van degene die reageert, met een blik van: wat heb ik nou gezien?! Dat maakt je nieuwsgierig naar de video.

Wat ook een rol kan spelen bij het succes van reactievideo’s is het contrast tussen degene die reageert en waarop gereageerd wordt. ‘Bejaarden reageren op hip hop’, of in het geval van Linor: ‘Operazangeres reageert op Freddie Mercury’. De onbekendheid of afstand prikkelt de kijkers.

Behalve de emotionele kick is hebben reactievideo’s ook iets educatiefs. We leren graag van de experts. Zeker als het ook een element van entertainment bevat. In dat opzicht is een reactievideo te vergelijken met het format van een masterclass. Je leert iets, maar wordt ook vermaakt door de dynamiek tussen de leraar en iets of iemand waarmee hij of zij interactie heeft.

Vergroot je bereik met reactievideo’s

Als expert zijn reactievideo’s een explosief middel om je klantenkring te vergroten. Stel, Linor maakt een video waarin ze reageert op Pavarotti. Het YouTube-algoritme zal haar reactievideo dan voorschotelen aan Pavarotti-fans. En dat zijn er heel wat.

Een leuk bij-effect van al dat reactiegeweld is dat ook je ‘normale content’ meer views krijgt. Zo krijgen Linors instructievideo’s meer views dan voorheen.

Laat je persoonlijkheid en status als expert zien

Iedereen kan reactievideo’s maken en veel reactievideo’s van niet-experts zijn ook populair. Maar dat wil niet zeggen dat iedereen er ook van profiteert. Beavis en Butthead, de ongekroonde koningen van het reactieformat, waren enorm grappig. Maar niemand zou ze inhuren als zangdocent.

Het gaat dus om de combinatie van entertainment die je biedt en kennis die je demonstreert. Potentiële klanten zien in één klap je persoonlijkheid en je status als expert.

Bij Linor bijvoorbeeld kloppen sinds haar reactievideo’s nieuwe zangstudenten aan. Ze noemen vaak een bepaalde reactievideo die een snaar raakte. Die emotionele klik is belangrijk voor zangstudenten. Als (beginnend) zanger stel je jezelf open en dat is griezelig. Je moet je zangdocent kunnen vertrouwen. Het is handig als je ongeveer weet wat voor vlees je in de kuip hebt voordat je een eerste afspraak maakt. Een reactievideo is in dat opzicht transparant. Meer dan een instructievideo laat het de persoonlijkheid van de docent zien. We kunnen onze reacties op dingen die we voor het eerst zien niet instuderen.

Reactievideo’s kunnen ook helpen bij je positionering. Misschien is jouw visie op het werkveld niet mainstream – dat is juist goed. Door je in een reactievideo af te zetten tegen een andere aanpak (het liefst natuurlijk niet op een nare manier) positioneer je jezelf. Je trekt er klanten mee aan die houden van die visie. Een beetje gezonde controverse is niet verkeerd. Mensen houden van experts die durven te laten zien waarvoor ze staan.

Wat verschillende experts kunnen doen

• Als je fotografiecurussen verkoopt: reageren op de winnaars van World Press Photo van de afgelopen tien jaar. Wat maakt die foto’s volgens jou zo goed?
• Je bent plastisch chirurg: reageer op foto’s of video’s van sterren met (hopelijk mooi gelukte) cosmetische operaties: wat ging er goed of fout?
• Wanneer je een restaurant hebt: reageer op kookshows of op jouw favoriete chef, of op kookscènes in bekende films.
• Je bent business coach: reageer op seminars of video’s van jouw favoriete beroemde coach, bijvoorbeeld Tony Robbins.
• Ben je een schoonheidsspecialist? Reageer op de make-up van Lady Gaga of sterren op de rode loper bij een recent event.
• Je bent advocaat: reageer op scenes uit films met rechtszaken: wat klopt er wel en niet aan?
• Als je een datingcoach bent: reageer op fragmenten van pick-up coaches of tv-programma’s als First dates.
• Je bent tekstschrijver en leest hardop een passage voor uit een favoriet boek, waarbij je af en toe stopt voor commentaar.

Aan de slag met reactievideo’s

Een reactievideo is dus een slimme manier om jezelf te introduceren bij het publiek van een grote naam. Zo surf je mee op de populariteit van die beroemdheid en hebt toch voldoende ruimte om je eigen persoonlijkheid en kunde te laten zien.

Zijn reactievideo’s ethisch in de haak? Waar ligt de grens? Er zijn zangdocenten die het niet oké vinden om zangkritiek te geven op iemand die hier niet om gevraagd heeft. Ook sterren zijn kwetsbaar op dit vlak. Een oplossing voor dit dilemma lijkt mij om te reageren op artiesten of optredens die je hoog hebt zitten. Zo kun je oprecht lovend zijn.

Daar komt bij dat de muziekindustrie er kennelijk geen moeite mee heeft dat hun materiaal gebruikt wordt. Vrijwel alle rechthebbenden staan dit toe. Je krijgt weliswaar een copyright claim als YouTube detecteert dat je bestaand materiaal gebruikt, maar dat klinkt erger dan het is. Afhankelijk van het type claim kun je de reclame-inkomsten houden, delen, of – in de meeste gevallen – afstaan. Dat laatste is jammer maar redelijk en lijkt mij een win-win-situatie: jij krijgt extra publiek en de eigenaar van het copyright profiteert via reclamegeld van jouw huisvlijt.