Google Smart TV: De TV revolutie is begonnen

Google gaat televisietoestellen maken. Toestellen die toegang bieden tot alle tv-programma’s, films en video’s die beschikbaar zijn op internet. Zo Google het wil. De tv-revolutie is definitief begonnen. Televisienetten: bedankt en tot ziens.

Eerder kondigde de New York Times het al aan, later werd het bevestigd door Sony, en vandaag zal Google het nieuws op de jaarlijkse I/O Conferentie zelf naar buiten brengen (grappig bewijs): Google zet de stap naar de tv-markt. In samenwerking met Sony, Intel en Logitech gaat Google televisietoestellen produceren waarop kijkers kunnen internetten. Internet-tv wordt mogelijk gemaakt met een settopbox, al dan niet in de tv ingebouwd. Je steekt de internetkabel of het apparaatje (WIFI) dat draadloos contact legt met je modem in de tv en de rest gaat vanzelf.

Slimme samenwerking Sony, Intel, Logitech en Google

Dankzij Sony zijn de tv-toestellen van hoge kwaliteit. Intel zorgt ervoor dat de ingebouwde processor goed genoeg is om de internetbeelden te verwerken en Logitech levert de apparatuur om de tv met een afstandsbediening te kunnen bedienen. Google zorgt voor de rest.

Het klinkt als een ijzersterk consortium, dat niet alleen de benodigde competenties heeft om internet-tv in optima forma te leveren, maar ook de macht en kracht heeft om de strijd met de gevestigde orde op de televisiemarkt aan te gaan. Een strijd die bijvoorbeeld Philips niet aandurft. Daarom toont dit bedrijf op zijn Net TV alleen websites met wie het zelf contracten heeft afgesloten. Philips koos daarmee voor een gesloten businessmodel waarbij de gevestigde tv-orde in al haar omvang onaangetast werd gelaten.

Google: richt je op de gebruiker en de rest komt vanzelf

De eerste toepassingen voor de Google Smart TV zijn vermoedelijk gericht op internet toepassingen zaken als Youtube, Flickr en Facebook. Maar het is niet waarschijnlijk dat Google zich bescheiden blijft opstellen in deze nieuwe markt. Op de eerste plaats is de wereldwijde tv-markt miljardenbusiness. Op de tweede plaats worden die miljarden verdiend met advertising, de inkomstenbron die Google nu heeft op internet – en waar het bedrijf dus al enorm goed in is. Op de derde plaats heeft Google het geld en de ballen om de strijd aan te gaan. En tot slot is onbeperkte toegang tot internet-tv in het belang van de gebruiker. En laat dit nou de eerste kernwaarde van Google zijn: richt je op de gebruiker en de rest volgt vanzelf.

Dit maakt het onwaarschijnlijk dat Google zich bescheiden zal opstellen in deze markt. Het ligt veel meer voor de hand dat het bedrijf een tactische stap-voor-stapbenadering volgt. Met hetzelfde eindresultaat: onbeperkt internet op je tv.

Internet op je tv, hoe ziet dat eruit?

Als je kijkt naar de hardware, dan zie je nog steeds een tv-toestel waar een kabel ingaat en die je met een afstandsbediening bestuurt. Zo op het oog dus geen verschil. Dit is een belangrijke sleutel tot het succes van internet-tv. Tot nu toe is gebleken dat de consument geen zin heeft in extra kastjes, snoeren trekken en andere zaken die al snel als ‘gedoe’ worden ervaren. Toch zijn er verschillen: de kabel heeft een ethernet aansluiting (LAN/internet kabel). De afstandsbediening heeft een ingebouwde muis en er is iets van een toetsenbordje.

Zelf kiezen waar en wanneer je kijkt

Het grootste verschil zit echter in de manier waarop je tv kijkt. Uiteraard zal de mogelijkheid om traditioneel tv te kijken blijven. Maar er komt een manier bij. Via het knopje ‘internet’ krijg je met je browser toegang tot alles op internet. Je gaat nu zelf kiezen waar je naar kijkt en wanneer. Via tvtutti.nl bijvoorbeeld. Deze door Martin Klerx en mij ontwikkelde website levert je elke dag alle nieuwe uitzendingen van je favoriete tv-programma’s meteen op je homepage. En dankzij slimme aanbevelingssoftware krijg je programmatips die horen bij jouw kijkgedrag.

Je kan nu zappen tussen tv-programma’s die je allemaal leuk vindt. En dát is een groot verschil met het traditionele aanbodgedreven zappen. Verder heb je in tegenstelling tot voorheen, bij internet-tv op je pc, geen actieve houding meer nodig. Je zapt gewoon op je tv-toestel, vanaf de bank, met je afstandsbediening.

Luchtfietserij of tv-revolutie?

Het standpunt dat het allemaal wel zal loslopen is lange tijd redelijk houdbaar gebleven. Tot vandaag. De cruciale stap naar het tv-toestel wordt gezet. Niet door zomaar een bedrijfje, maar door een Google-consortium met de benodigde marktmacht en kracht. De meerwaarde voor de kijker was al aangetoond: zappen tussen tv-programma’s die je echt leuk vindt. Oftewel: alle seinen staan nu op groen.

Maar laten we deze stelling ook eens kritisch onder de loep nemen. Want (1) mensen zijn gewoontedieren die regulier tv willen kijken, (2) het passieve element is juist de kracht van tv, (3) tv kijken is een sociaal fenomeen en (4) de gevestigde partijen zullen dit nooit toestaan.

1. Mensen zijn gewoontedieren

Een waarheid als een koe. Ik ben gehecht aan thuis op de bank ploffen en De Wereld Draait Door kijken om half 8. En wat te zappen tussen andere programma’s die er toevallig op zijn. Maar ik ben 38. Nieuwe generaties groeien op met YouTube als gewoonte. Met de gewoonte dat alles altijd beschikbaar is. En zij zijn de ouderen van straks. Overigens erger ik me zelf ook als ik na 3 keer de kanalen op en neer zappend geen fatsoenlijk programma tegenkom. Dan verlang ik om te kunnen zappen tussen programma’s die ik wel wil zien. En switch ook ik naar het nieuwe tv-kijken, ondanks mijn gewoontegedrag.

2. Het passieve element is de kracht van tv

Ook waar. Maar dat is een slag die softwarematig te maken is. Internet kan ook luiheid faciliteren: je tv-kanalen bieden waarlangs je kan zappen. Zappen langs je favoriete programma’s is ook lui. Sterker nog: internet kan het zappen ook automatiseren. Oftewel: het zo passief maken als u wilt.

3. Tv kijken is een sociaal fenomeen

Hier geldt dezelfde argumentatie. Je kan met de hele familie zappen tussen een programmamix die softwarematig is samengesteld op basis van de familievoorkeuren. En internet biedt nog veel meer sociale mogelijkheden. Samen chatten of twitteren tijdens uitzendingen bijvoorbeeld.

4. De gevestigde partijen zullen dit nooit toestaan

Dat was tot vandaag een valide argument. Maar ik denk niet dat het bedrijf Google erg zal schrikken van de macht van Endemol, UPC of RTL. Het gaat de strijd wel aan. Om eerder beschreven redenen.

Grote gevolgen voor medialandschap

Als internet de distributie gaat verzorgen van tv-programma’s, zijn de gevolgen voor tv-distributeurs enorm. Wat voegt een partij als Net5 toe als distributeur van Amerikaanse tv-series? Wat als de kijker Grey’s Anatomy direct afneemt bij de producent? Kabelaars voorzien ons nog steeds van kabels. Maar hun settopbox hebben we niet meer nodig. Laat staan dat we pay-per-viewdiensten gaan afnemen van UPC. Die rode knop biedt niks wat we zelf niet via internet kunnen binnenhalen.

Het omroepbestel gaat volledig op de schop. Het systeem dat uitgaat van schaarste is voorbij. Beperkte zendtijd noopt tot vergaderingen en beslissingen van omroepen en programmaraden over welke programma’s getoond moeten worden. Een oneindige hoeveelheid zendtijd maakt dit fenomeen onzinnig. Dit introduceert een volstrekt nieuwe problematiek op politiek niveau. Schaarste geeft macht aan de aanbieder. Het volk kan nu bijvoorbeeld culturele programma’s worden voorgeschoteld. De kans dat een behoorlijk aantal mensen ze ziet, is aanzienlijk. Natuurlijk hou je ook rekening met de voorkeuren van kijkers, maar je doet meer dan ‘u vraagt wij draaien’, je bent immers geen commerciële omroep. Er wordt invulling gegeven aan de publieke taak.

Nogmaals: richt je op de gebruiker en de rest komt vanzelf

De afwezigheid van schaarste en een directe lijn tussen tv-/videoaanbod en de kijker reduceert de mogelijkheid om kijkers verantwoorde kost voor te schotelen. Het middel tv om positieve maatschappelijke impulsen te geven en de maatschappij indirect te sturen, boet in aan kracht. Wat betekent dit voor de politiek? Nuance en saaie complexe politieke boodschappen zullen nog moeilijker gehoor vinden. Overigens is mijn privémening dat de publieke omroep uitstekend invulling geeft aan haar publieke taak en ik ben eraan gehecht. Maar dit is volstrekt irrelevant. De techniek schrijdt voort en ook hier zal het Google-principe in al haar hevigheid invuling krijgen: richt je op de gebruiker en de rest komt vanzelf.