Een andere kijk op innovatie: sta ook eens stil

IoT, blockchain, machine learning, AI… Wat gaat nou echt de impact zijn van al die razendsnelle technologische innovaties? In plaats van welke technologieën je gebruikt en hoe je die inzet, gaan juist heel menselijke factoren als ethiek, zelfkennis en zingeving of purpose in de toekomst het verschil maken. Voor individuele mensen én organisaties. Een andere kijk op de impact van technologie.

Binnenkort speelt de Formule 1 zich niet meer af op wielen maar in de lucht, een paar meter boven een futuristisch verlicht parcours met de wendingen van een gemiddelde achtbaan. Inclusief loopings. En misschien wel gedeeltelijk in virtual reality.

We moeten de realiteit met andere ogen beschouwen, om de maximale waarde uit nieuwe technologieën te halen. – Paul Bessems, blockchainconsultant

In jouw eerstvolgende pitstop kun jij je natuurlijk gewoon afvragen hoe je je auto nóg sneller maakt. Óf je bekijkt hoe je van je huidige auto tot een meer future proof en mogelijk andersoortig voertuig komt. Of je dat voertuig niet beter kunt laten besturen door een algoritme. En, waarom je eigenlijk de eerste zou moeten willen zijn in een race, in the first place.

Maar om dat te bedenken moet je wel eerst even stilstaan.

Future: Fast Forward onderzoek

Ik heb het afgelopen jaar het geluk gehad om hele gave gesprekken te voeren en heel interessante mensen te leren kennen. Voor de serie Future: Fast Forward interviewde ik namens Motion10 enkele vooraanstaande visionairs en pioniers op het gebied van innovatie en data in het Nederlandse bedrijfsleven.

De hoofdvraag was: wat zal de impact zijn van belangrijke, huidige technologische trends op het bestaansrecht van organisaties en marketing; op leiderschap, samenwerken, benodigde skills en recruitment, en ten slotte de maatschappelijke verantwoordelijkheid van organisaties?

De combinatie van de inzichten uit desk research en 18 interviews, deel ik hier met jou.

Verrassing: ethiek en maatschappelijke verantwoordelijkheid

Als je start met een onderzoek uit naam van een ICT-consultancybedrijf, en je vertrekt vanuit het idee dat trends als machine learning, IoT, het Digitale Platform-denken, blockchain en Quantum Computatie sterke impact gaan maken op leven en werken in organisaties, verwacht je bepaalde uitkomsten.

Wat je niet echt verwacht, is dat maatschappelijke verantwoordelijkheid en ethiek door bijna alle 18 geïnterviewde visionairs worden genoemd als cruciaal voor succes in de toekomst.

Daarin zit volgens mij de grootste verandering: van ‘profit’ gaat het naar ‘purpose’ en van ‘ik’ gaat het naar ‘samen’. Volgens mij gaan we vooral transformeren van ‘ik’ naar ‘wij’. – Mounia Houari, blogger en Head of People Development bij Motion10.

Maar, dat maatschappelijk en ethisch verantwoord handelen steeds belangrijker wordt, is nog tot daar aan toe.

Drie verrassend cruciale thema’s

Wat je al helemaal niet verwacht, is dat drie min of meer levensbeschouwelijke thema’s achteraf komen bovendrijven als de thema’s die echt het verschil gaan maken. Zelfactualisatie, zelfsturing (met een twist) en zelfinzicht zullen jouw relatieve succes en toegevoegde waarde – als mens en voor de organisatie waar jij deel van uitmaakt – voor een groot gedeelte bepalen.

Deze drie duidelijk aan elkaar gekoppelde thema’s vormen samen een model dat je kan helpen om je eigen succes en effectiviteit continu te verbeteren. De ‘Purpose Alignment Piramide’ kan als praatplaat en als mentaal model werken voor organisaties én individuen. We beginnen, voor het gemak, aan de bovenkant van de piramide.

Thema 1: Zelfactualisatie

Zelfactualisatie betekent het vergroten van je eigen potentieel, en het verwezenlijken van steeds meer van dat potentieel. Isabel Moll-Kranenburg, verantwoordelijk voor het Cloud & Enterprise portfolio van Microsoft, omschreef het tijdens ons interview als volgt:

“[…] het maximale potentieel uit jezelf te halen. Uit jou als persoon, en uit jou als organisatie. Dat betekent dat je na moet gaan denken over zaken als: wat wil ik dan bereiken?” Individuen en bedrijven die dit in alle oprechtheid nastreven voor zichzelf, hun collega’s en hun klanten, gaan de nieuwe standaard straks definiëren.

Waarom komt dit naar boven als een cruciale factor voor succes in de toekomst in zo’n techy onderzoek? Omdat technologie ons steeds meer in staat gaat stellen om ons potentieel te verwezenlijken. En omdat, in het competitieve landschap van de toekomst, de laatste positieve ervaring die een klant heeft gehad bij jouw concurrent, de norm wordt voor haar verwachting bij de volgende interactie met jou. Lees voor ‘klant’ ook wel ‘manager’ en voor ‘concurrent’ ‘concullega’.

Meer bereiken

Niet voor niets heeft bijvoorbeeld Microsoft als missie “To empower everyone […] to achieve more.” Wij bij Motion10 hebben onze eigen ‘Cirkel van Groei’. Maar als je even doordenkt, is ook een Google of een Netflix (of welk ander succesvol bedrijf dan ook) gericht op het in staat stellen van medewerkers en klanten om makkelijker meer te bereiken. En omdat ‘snelzamerhand’ ieder bedrijf een IT-bedrijf wordt, gaan we dat met zijn allen steeds meer doen met behulp van data en innovatieve technologie.

Mascha Driessen, Head of Search Marketing Western Europe bij Microsoft: “De technologie stelt ons in staat om op basis van zoveel informatie juiste keuzes te maken, snel keuzes te kunnen maken, en impactvolle keuzes te kunnen maken.” Maar, hoe werk je dan naar die zelfactualisatie voor jezelf, collega’s en klanten toe?

Thema 2: Zelfsturing

Als steeds meer technologie zelfsturend wordt, kunnen wij juist ook steeds meer zelfsturend worden.

Managers moeten het stuur loslaten. Als je gelooft dat de toekomst zelfsturend is, dan moeten mensen zelf uitvinden wat ze willen gaan doen. – Vincent Everts, trendwatcher

Lees voor ‘managers’ net zo goed directies, mensen, of simpelweg ‘wij’. Het punt rondom het thema zelfsturing is dat technologie én andere mensen heel veel van je kunnen en willen overnemen. Denk aan zelfsturende auto’s; (stofzuigerro-)bots of je collega of externe partner die dat ene rotklusje veel beter kan en leuker vindt dan jij. Het punt is ook dat je dat vooral moet toestaan, of zelfs toejuichen.

Als je meer van de activiteiten waarin jij nou net níet het verschil maakt, niet meer hoeft te doen, maakt dat het pad vrij voor zelfsturing. Hoe meer controle je hebt over de inzet en toepassing van jouw energie, beschikbare hulpbronnen, kennis en vaardigheden, hoe meer je bereikt.

Het summum daarvan zou zijn om als een soort neo-zen-boeddhistische samoerai zo scherp mogelijk te focussen op die activiteiten waar je goed in bent, en die bijdragen aan de doelen die je wilt bereiken voor jezelf en voor de wereld.

Vind je purpose

Focus, in plaats van een continue stroom van multitasking en afleidingen. Dus: niet het zoveelste mailtje beantwoorden, die nieuwe tool implementeren of toch weer die wekelijkse teammeeting bijwonen.

Niet nog even scrollen in je Facebook- of Instagram-feed. En wél dat boek lezen of die training volgen. In het speelveld tussen jou, je collega’s, je liefje en familie, externe partners en klanten kun je de plek vinden waar jij de meeste waarde toe kunt voegen, en die past bij jouw gekozen pad.

Let wel: die plek is continu in beweging. En jouw pad als het goed is ook. Ook je hoogste doel is waarschijnlijk veranderlijk. Maar hoe kom je dan tot jouw beste benadering voor dat hogere doel? En hoe weet je wanneer je erin bij moet stellen?

Thema 3: Zelfinzicht

Inzicht in jezelf in relatie tot de wereld vormt de basis voor al het overige. Daarom vormt het thema zelfinzicht de basis van de piramide. En zegt het iets over waar de top van de piramide precies uitkomt. Alleen als jij als individu – of als organisatie – weet wat jou kenmerkt en onderscheidt van anderen, kun je het verschil maken.

Alleen als je een sterk gevoel hebt van wat hetgeen is waar jouw hart sneller van gaat kloppen, kun je een doel vastpinnen waar je voor een langere tijd effectief naartoe kunt werken. Alleen als je weet waar je sterke punten en valkuilen zitten, maak je enige kans om je doelen te verwezenlijken.

Samen en cyclisch

Het model wordt bijna compleet als we ons bewust worden van het feit dat geen enkel individu en geen enkele organisatie in een vacuüm bestaat. En dat ‘jezelf verbeteren’ of ‘succes’ geen eenmalige projecten zijn. Je maximale groei bereik je samen en in een continu proces.

Mensen zijn in eerste instantie sociale wezens. En als je het daar niet mee eens bent, dan zul je toch moeten toegeven dat in ieder geval organisaties in eerste instantie sociale entiteiten zijn, en economisch verkeer een sociaal fenomeen. Dat betekent dat de ontwikkeling en actualisatie van ons potentieel altijd in de wisselwerking met anderen moet plaatsvinden. “Je maximale potentieel bereik je alleen in een netwerk”, zo omschrijft Isabel Moll-Kranenburg dat.

De mooiste versie – of, vooruit: meest winstgevende versie – van jezelf kun je dus alleen worden door waarde toe te voegen voor anderen. En: iedere volgende stap die je zet in je ontwikkeling als individu of als organisatie kan je ertoe dwingen om jezelf en je doelen nogmaals onder de loep te nemen. Vooruitgang is nooit ‘af’, het is een continu en cyclisch proces. Vandaar dat de bovenstaande Purpose Piramide dan ook uitmondt in het volgende, bijna volledige model:

Er hangen nog heel veel vragen aan vast, over het hoe, en het wat, bijvoorbeeld. Maar dat volgt later. Dit model is hier natuurlijk verkort weergegeven. Het is toe te passen op de inzet van een dataplatform. Of het vormgeven van een nieuwe propositie. Het grappige is dat ik dit nu al dagelijks toepas in mijn persoonlijke ontwikkeling en in mijn werk. Ik hoor echter graag van je hoe werkbaar en helder het nu voor jou overkomt.

Jouw why en value add samenbrengen

Het is, nu meer dan ooit, extreem belangrijk om te weten waar jij waarde toe kunt voegen voor andere mensen. En waar dat samenkomt met datgene dat ook past bij jouw innerlijke ‘why’ en je voorlopige ontwikkelpad. En dat geldt voor ieder individu, zowel los als in organisaties – niet alleen voor marketeers.

“Wat wij in bedrijven – maar ook als individuen – nu moeten doen, is in de spiegel kijken. […] Ik wil dat mensen een gesprek aangaan met zichzelf. Iedere dag. ‘Volgens mij kan ik meer.’ Dat geldt voor iedereen,” aldus Mounia Houari.

Ook het uitvogelen waar dat kruispunt van passie en toegevoegde waarde zit, kun je goed samen met anderen doen. Als organisatie, maar in feite evengoed als individu kun je daar bijvoorbeeld het bekende Value Proposition Canvas of een vergelijkbaar model voor gebruiken.

Het is echter minstens net zo belangrijk en heel verstandig om te rade te gaan bij jezelf.

Witruimte en contemplatie

Het laatste onderdeel van het model is dan misschien wel het meest cruciale deel: witruimte en contemplatie – de blauw omlijnde druppelvorm in het midden symboliseert dit. Witruimte – wat je ervaart als je mediteert, of misschien wel juist wanneer je sport of met een hobby bezig bent –  geeft jou ruimte om het beste uit jezelf naar boven te halen. Het is de voedingsbodem voor elke vorm van creativiteit. Rust.

Contemplatie – doelbewust overdenken – bouwt daarop voort, en helpt je de focus te behouden, je doelen te bepalen, op te delen in subdoelen en om die doelen én je voortgang continu kritisch te evalueren.

Neem een pitstop, adem, en contempleer

Maar te rade gaan bij jezelf kan niet zonder, midden tijdens die race naar de toekomst, even stil te staan en tijd te maken voor jezelf. Voor rust, desnoods meditatie, maar vooral ook voor contemplatie. En dat is wel het laatste waar we in onze maatschappij aan toekomen.

Wegdromen, mindfulness en sporten zijn goede manieren om even níet te denken. Maar het is heel belangrijk dat je even de tijd neemt om gestructureerd en doelmatig juist wél na te gaan denken. Over jezelf en jouw plek in de wereld. Welke impact wil jij maken en waarom?

Hoe worden jij, jouw mensen en jouw klanten gelukkig en succesvol in de toekomst? Doordat jij nu even écht tijd gaat maken voor jezelf. Doordat je de witruimte opzoekt. Eerst om te onthaasten en te ontspannen, om even rustig adem te halen, en dan om na te denken over wie je nou eigenlijk bent en wat je nou eigenlijk wil bereiken. En met wie en voor wie.

***

Een laatste noot: ik ben heel erg benieuwd naar jouw feedback op mijn model. Omdat ik het model wil toepassen op de ontwikkeling van het model zelf. Meta, hé? Dus, zelfkennis: ik heb jouw feedback nodig om een beter inzicht te hebben van mijn toegevoegde waarde (en specifiek van dit model), krachten en zwaktes. Zelfsturing: ik bepaal dan zelf of en zo ja wat ik doe met jouw feedback, en hoe ik het model precies verder uitwerk. Zelf-actualisatie: dat zorgt ervoor dat ik dichter kom bij het verwezenlijken van mijn maximale potentieel. Voor jou en met jou.

En dat proces blijft lopen. Dankzij continue feedback-loops, tussen mij en de buitenwereld. Continu, dus. En samen.