Windows 7 en de relevantie van de desktop

Onlangs introduceerde Microsoft Windows 7, de nieuwste versie van het meest gebruikte besturingssysteem ter wereld. Maar hoe relevant is de desktop c.q. het OS nog, nu alles steeds meer browser based wordt en Google Chrome OS aan het ontwikkelen is? Daarom hebben we een gesprek met Bas Paumen, Business Group Lead Windows Commercial van Microsoft, om te horen wat hun visie is op de desktop en de opkomende concurrentie.

800 Pound Gorilla

Onlangs ving ik een gesprek op tussen twee jongens, leeftijd zo ongeveer 18 jaar. Het gesprek ging zo ongeveer:

• ‘Heb je gehoord dat Google bezig is om ook een OS te maken? Daarmee gaan ze Microsoft helemaal van de kaart vegen.’
• ‘Echt? Wanneer komt dat dan?’
• ‘Dat weet ik niet, maar ze zijn er bij Microsoft ziek van!’

Terwijl de eerste jongen de zinnen uitsprak zag ik zijn ogen twinkelen, alsof hij hoogst persoonlijk had meegewerkt aan de totstandkoming van Google Chrome OS.

Alhoewel Oscar Wilde heeft gezegd dat er maar een ding erger is dan dat er over je gepraat wordt en dat is dat er niet over je gepraat wordt, moet het toch wel vervelend zijn om zo in het middelpunt te staan als ‘ bad guy’ of de z.g. 800- pound gorilla. Wanneer het gaat over besturingsystemen of browsers ontstaan in sommige kringen een felle discussie, op het fanatieke af.

In dit soort kringen kan je wel veel plezier hebben door eerst te kijken welke kant van de streep (Microsoft of niet Microsoft)  de mensen staan en dan vervolgens te vermelden dat de andere partij superieure  technologie heeft / een grotere installed base of iets dergelijks. Er zal gelijk een felle discussie volgen om je ter overtuigen van je ongelijk.  Jammer is wel dat je er moeilijk van wegkomt omdat ze niet rusten tot je een volgeling bent.

Hier volgt het interview met Bas Paumen, Business Group Lead Windows Commercial bij Microsoft.

Bas, hoe kijkt Microsoft aan tegen dit voordurende spotlight?

‘Er zijn veel ontwikkelingen in de industrie. Microsoft maakt producten en diensten die relevant zijn voor heel veel mensen. Dan sta je in het spotlight, maar daar zijn we wel aan gewend. De heftige discussies geven veelal geen objectief of gebalanceerd beeld van gemiddelde perceptie en mening, maar hebben hier wel invloed op. Wij volgen deze discussies online, en waar nodig zullen wij influencers informatie geven als hier behoefte aan blijkt te zijn, of vragen hen artikelen aan te passen als blijkt dat feiten echt onjuist zijn.’

Vista had een slechte naam en tijdens de introductie van Windows 7 was de pers er als de kippen bij om dat nog even te memoreren met de bekende ‘nuance’: printers werkten niet meer onder Vista. Is deze kritiek terecht?

‘Met Vista introduceerden we een nieuw driver model. Dit technisch fundament in het OS bepaalde hoe de OS randapparatuur, hardware componenten en andere software aanstuurt. Het was tijdens de ontwikkeling een paar keer nodig om laat nog wijzigingen door te voeren waardoor hard- en softwarepartners drivers opnieuw moesten testen. Ook heeft Vista hogere hardware eisen dan XP. Bij de introductie van Vista hadden veel leveranciers door de krappe tijdslijn hun drivers nog niet geüpdatet. Het ging in de meeste gevallen wel om oudere printermodellen, maar dit is nu al lange tijd opgelost. We hebben er wel veel van geleerd.’

Wat zijn dan de lessen die Microsoft heeft geleerd van de Vista-introductie?

‘Bij sommige gebruikers die XP door Vista vervingen werkte de PC prima, maar hun printer stopte met werken. Wij hebben bij de introductie van Windows 7 heel veel aandacht geschonken aan compatibiliteit. Een computergebruikerservaring wordt gevormd door het OS, maar ook alle zaken die er mee samenwerken. Gelukkig bouwt Windows 7 voort op het driver model van Windows Vista en hebben we dus niet meer het probleem van een grote architecturele verandering.’

‘Wat misschien nog wel veel belangrijker is: we hebben het ontwikkel- en introductieproces transparant gemaakt. Al vanaf de eerste publieke bèta was het product qua functionaliteit compleet. Dit maakte dat hard- en softwarepartners al vroeg in het proces konden beginnen met testen en zorgen dat hun producten bij lancering compatible waren. In Nederland hebben ongeveer 280.000 mensen meegedaan aan de publieke bèta, een enorm hoge participatie. Dan zie je ook maar weer dat Windows iets is waar mensen warm voor lopen.’

Of het laat hen koud …

‘Die zijn er ook. Maar wat je merkt is dat we veel reactie krijgen, zowel positief als negatief. We volgen wat er over ons geschreven wordt op het internet en daar waar nodig (bijvoorbeeld als iets echt niet klopt) zullen we door het geven van meer informatie dit proberen recht te zetten. Soms doen gebruikers het ook voor ons. Een journalist scheef iets wat pertinent niet waar was en de lezers corrigeerden hem.’

Het artikel heeft als ondertitel: de relevantie van de desktop. Wat is de grootste bedreiging voor de Windows familie?

‘Windows heeft een enorme installed base en gebruikers verwachten alle functionaliteit uit voorgaande versies en ook dat een nieuwe OS backward compatible is, en verwachten dus dat een leverancier oplossingen mee levert om hun randapparatuur en software blijvend te laten werken. Voor Windows is dit een zeer complexe situatie met zo’n breed ecosysteem.’

‘Daarnaast ontwikkelen de eisen en wensen van gebruikers in zeer diverse richtingen. Wij willen hier graag met onze OS-en invulling en oplossingen voor bieden. Dit maakt echter dat er altijd niches zullen zijn waar sneller een oplossing voor ontwikkeld kan worden, met of minder functionaliteit of minder aansluiting op bestaande software en apparatuur.’

Is Google Chrome een niche product?

‘Ik denk dat zoals het in de preview van Google Chrome OS op Frankwatching beschreven staat (en door Google gezegd, red.) correct is: de focus ligt op mensen die veel online werken en leven, bijvoorbeeld op reis zijn. Chrome OS en Windows zijn eigenlijk niet te vergelijken (behalve dan dat ze beide een OS zijn). Waarbij Windows een brede doelgroep dient en een lange historie heeft.’

Terugkomend op de bedreigingen voor Windows …

‘We willen voor elk soort device een Windowsversie hebben, zodat de gebruiker een eenduidige ervaring heeft, op welk apparaat hij ook besluit te gaan werken. Ook voor Netbooks hebben we nu Windows 7 Starter, een wat uitgeklede versie van Windows 7.’

‘Nieuwe hardware met nieuwe eisen en gebruiksbehoeften van klanten bepalen wat voor OS en software op deze systemen draait. Maar met een eenduidige Windows gebruikservaring onafhankelijk van het device.

De grote uitdaging voor de Windows familie is het blijvend snel kunnen inspelen op de wensen van de gebruikers. En wellicht zijn hier dan ook ingrijpende veranderingen nodig.’

En een versie van Windows 7 Starter die nog sneller opstart, meer zoals Chrome OS?

‘Op dit moment heb ik daar nog niets over gehoord, maar Microsoft Research zit natuurlijk niet stil.’

Is Vista de ‘Prins Charles van Engeland’ onder de Operating systemen?

‘Ik denk dat het voor bedrijven interessant is om bij een overstap van XP in verband met de ondersteuning (ondersteuning voor XP SP2  stopt op 13 juli 2010) om over te stappen naar Windows 7 en Vista inderdaad over te slaan. Helaas voor Vista en Prins Charles …’

‘Vista en Windows 7 zijn goed vergelijkbaar. Ook bedrijven die de migratie van XP naar Vista wel al hebben onderzocht maar nog niet de roll-out hebben gedaan, kunnen met weinig meerwerk de stap naar Windows 7 maken.
Er zijn trouwens bij de introductie een aantal bedrijven met behoorlijke aantallen pc’s over naar Windows 7 gegaan.’

Wat zijn de belangrijkste nieuwe features in W7?

‘Windows 7 bouwt voort op de ontwikkelingen in Windows Vista. Er zijn generieke nieuwe features, niet gericht op een speciaal marktsegment, bijvoorbeeld de veranderingen in de User Interface, de nieuwe taakbalk, de wijze van organiseren van je openstaande schermen. Ook is connectie maken met een draadloos netwerk nu kinderspel geworden en kan je makkelijker in een thuisnetwerk informatie en randapparatuur delen.’

‘Zakelijk is het managen van Windows heel belangrijk. Direct Access stelt je instaat om met Single Logon op je PC ook bij het bedrijfsnetwerk te komen (zonder VPN). Hierdoor wordt thuiswerken makkelijker en goedkoper.’

‘Regelmatig lees je dat er USB-sticks met vertrouwelijke informatie in treinen en taxi’s blijven liggen. Nu zou je dan maar nooit meer met een trein of taxi kunnen gaan, maar je kunt ook BitLocker to Go gebruiken om  USB-sticks en portable harde schrijven te beveiligen (encryption).’

‘Voor het MKB zit er in Windows 7 de XP-mode, die het risico wegneemt dat een programma dat belangrijk is voor het bedrijf niet meer zal werken bij overstap naar Windows 7. Hierbij draait een programma virtueel in XP op deze PC. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden.’

Hoe groeit het marktaandeel van W7 en wat zijn de doelstellingen (verkopen , upgrades van Vista uit)?

‘Het marktaandeel van Windows 7 groeit gestaag is nu zo’n kleine 7% (Statcouter). We zien dat er meer upgrades plaatsvinden. Bij de grote klanten gaat achter een migratie echter veel werk schuil, ze moeten hun applicaties testen of ze draaien op Windows 7. Wij zien bij partners die zogenaamde Applicatie Compatability Services aanbieden hier veel vraag naar.’

Het lijkt alsof er minder ‘tromgeroffel’ bij de introductie van W7 (in ieder geval minder naar de consumenten toe, geen winkels open om 12 uur oid).  Klopt deze inschatting?

‘Met Vista hebben we duidelijk geleerd dat de eindgebruikerservaring bepalend is. De conversaties tussen gebruikers/klanten is wat het vertrouwen in een product bepaalt, niet zozeer wat de producent ervan vind en er over zegt. Voor Windows7 hebben we dan ook als uitgangspunt genomen dat we de ervaring met het product als uitgangspunt willen nemen in de communicatie naar de markt.’

‘We hebben de focus gelegd op het creëren van ervaring bij gebruikers (zoals de grote publieke bèta) en bij de zakelijke early adopters hebben we een aantal van hun medewerkers met elkaar in contact gebracht en ervaringen laten delen over Windows 7 (ook via een LinkedIn groep).’

‘Nog nooit hadden we zoveel zakelijke gebruikers al op een nieuwe versie van Windows  tijdens de introductie. In de consumentenmarkt hebben we de ervaringen gecreëerd door een heel dorp (Zevenhuizen in Groningen) te laten overgaan op Windows 7, de ervaringen van deze mensen hebben we door  Valerio (presentator van BNN)  laten opnemen zodat ze aan andere consumenten kunnen laten zien dat Windows 7 echt werkt zoals zij willen.

Toch nog even terug naar de relevantie van de desktop. De browser wordt steeds belangrijker als front end voor applicaties, wat is de relevantie van de desktop nog, nu en in de toekomst.

‘De ontwikkeling van een net-only PC, de overstap naar devices die volledig afhankelijk zijn van het internet, is natuurlijk niet nieuw en we praten er al jaren over. Maar de ontwikkeling van een overal betrouwbaar netwerk en alle functionaliteit die we nu hebben opde PC naar het web kan nog jaren duren. Tot die tijd is er veel behoefte aan de rijke functionaliteit van een desktop maar langzaam zal je de verschillen kleiner zien worden tussen desktop en webtop.’

‘Dit is niet iets van vandaag op morgen, maar dit zal in verschillende scenario’s met verschillende functionaliteit en vormfactors gebeuren. Deze ontwikkelingen zijn gaande en wij zullen daar als Microsoft natuurlijk ook invulling aangeven.’

Wordt er al gewerkt aan Windows 8?

‘Ja, er wordt alweer gewerkt aan Windows 8; hierover kan ik helaas nog niet zeggen. Het is de policy van Microsoft om iedere 3 jaar een nieuw OS te introduceren. Er wordt trouwens door een grote hoeveelheid mensen aan Windows gewerkt, zo’n 6000 in rustige tijden oplopend tot 10000 man vlak voor een introductie.’

Windows 7 in de praktijk

Natuurlijk kan ik alleen voor mijzelf spreken, dus N=1. Laat ik ook duidelijk zijn, dit is geen review van Windows 7 (anders zou het artikel nog langer worden). Kijk op Tweakers voor een uitgebreid review van Windows 7.  Ik ga kort in op mijn ervaringen met twee versies van Windows 7, Windows 7 Ultimate op mijn desktop en Windows 7 Starter op mijn netbook. Een overzicht naast elkaar van nog meer OS-en vind je hier.

Installatie

De installatie van Windows 7 was redelijk eenvoudig en snel maar leverde wel wat problemen op.  Ik maak gebruik van een boot manager (BootIT NG van Terabyte Unlimited) om alle versies van XP, Vista en nu ook Windows 7 uit elkaar te houden. BootIT heeft een eigen EMBR (Enhanced Master Boot Record). De verwijzing naar dit EMBR wordt bij iedere installatie van een Windows versie veranderd naar de Windows MBR zodat Windows opstart inplaats van mijn bootmanager, maar gelukkig weet ik dat een kleine heractivering van BootIT dit weer oplost.

Windows 7 was hier niet blij mee en gaf de cryptische boodschap BOOTMGR Missing – Press CTRL – ALT – DEL. Bij even zoeken op internet was de oplossing snel gevonden, weliswaar voor Vista maar Windows 7 heeft het zelfde mechanisme. De repair actie duurde wel langer dan ik verwachtte maar geduld en een kop koffie en alles draaide weer. Kostte me ongeveer 2 uur om alles te installeren en weer werkend te krijgen (XP, Vista en Windows 7 op een systeem).

Gebruik

Beide Windows versies werken prima. Je moet een Netbook niet vergelijken met een zware Quad Core desktop. Het vervelende van mijn netbook is dat het OS preinstalled was en ik dus zit opgescheept met allerlei versies die ik niet wil hebben zoals Office Home en Student 60 dagen trial en een hele hoop andere software. Nog maar even afgezien van de recovery tool van Samsung die ik moet doorgronden.

Geef mij maar gewoon een OS DVD waarmee ik dingen opnieuw kan installeren en controle kan uitvoeren. Maar helaas … preinstalled software en geen DVD. Wat opvalt is dat Starter geen mogelijkheid heeft (zoals normaal Windows) om de standaard achtergrond te wijzigen. Volgens Microsoft is dit omdat Starter een light version is van Windows 7 en je moet toch ergens de functionaliteit beperken. Ach … er zijn vast wel mensen die deze uitdaging hebben opgelost … (kijk wel even goed welke oplossing wel werkt!).

Alternatieven

Zijn er alternatieven voor Windows 7? Ja die zijn er zeker. Natuurlijk XP en Vista, prima om te gebruiken, alleen zal in de toekomst de ondersteuning van XP afnemen en programma’s niet meer op XP draaien (het OS is ook al 9 jaar oud). Een ander alternatief is natuurlijk Max OS X Snow Leopard. Standaard geinstalleerd op alle nieuwe Macs. het is niet toegestaan om Mac OS X op niet Apple computers te installeren, maar het internet trekt zich daar natuurlijk niets van aan.

Is Mac OS X beter dan Windows 7? Als je het aan Macgebruikers vraagt is het antwoord zeker ja. In een ver verleden (midden jaren 80) werkte ik bij een Apple Dealer als PC-specialist, en de Applemensen lieten geen moment onbenut om de superieuriteit van Apple te benadrukken. Op dat moment was dat ook zeker het geval. De uitdaging van Apple is altijd het zorgen voor compatibiliteit met de PCs, van het lezen van PC floppydisks tot het inlezen van op de PC gemaakte bestanden. Hoe jammer het ook is (voor Macfanaten), de wereld bestaat niet alleen uit Macs. Ik heb al tijden niet meer met Mac gewerkt en waag me niet aan een keuze voor het ene OS of het andere OS. In sommige omgevingen (e.g. vormgeving, reclamewereld) is Mac dominant, in andere werelden de PC.

Linux (en alle varianten ervan) zijn ook een alternatief op de desktop en ook hier zijn er fanatieke gebruikers. Linux heeft een vrij klein marktaandeel van zo rond de 1% (volgens deze bron). Ook voor Linux geldt dat er bepaalde groepen gebruikers zijn die bij voorkeur dit OS gebruiken.

Chrome OS wordt verwacht eind 2010 en zal in eerste instantie alleen op Netbooks komen. Maar zoals blijkt uit het interview met Microsoft, wie weet wat zij nog gaan ontwikkelen als antwoord op Chrome OS. Ook van Apple kunnen we nog wel een en ander verwachten, bijvoorbeeld het gerucht over de Apple Tablet.

Het belangrijkste is natuurlijk dat er keuze is in welk OS je wilt gebruiken.  Werkt iedereen om je heen met een Mac, dan lijkt Mac OS X een goede keuze. Zit je in een zakelijke omgeving dan is Windows een natuurlijke keuze. Reis je veel en ben je veel online? Een netbook met OS naar keuze, met eind 2010 ook de keuze voor Google Chrome OS. Ieder OS heeft voor- en nadelen, crasht en loopt vast en werkt soms als een zonnetje.

Wat overblijft is, zoals de Engelsen zeggen “The agony of choice”.