Hoe leer je een olifant dansen? De toekomst sneller af met de juiste ‘moves’

Logge olifanten die snelle, soepele bewegingen proberen te maken. Meestal gaat dat mis of ziet het er belachelijk uit. Toch is dat de situatie waarin veel grote bedrijven zich nu bevinden. Hoe leer je deze organisaties wendbaarder te worden, zodat ze beter voorbereid zijn op de toekomst?

De snelheid van innovaties is nauwelijks meer bij te houden. Predikte ondernemer/auteur Peter Hinssen vroeger nog ‘Digitaal is het nieuwe normaal’, inmiddels lijkt disruptive de nieuwe standaard geworden. Zijn nieuwe boek, ‘The day after tomorrow’ (aff.), gaat over de stappen die bedrijven kunnen zetten richting future proof.

Helse reflexen

Grote bedrijven hebben veel moeite met het oppikken van radicale, nieuwe technologieën. Volgens de auteur besluiten deze bedrijven vaak populaire of veelbelovende start-ups te kopen, waarna ze met behulp van bedrijfsreflexen en bureaucratie de vruchtbare startup vakkundig veranderen in een hel. Grote bedrijven zijn meestal te verlamd om het potentieel van de toekomst te benutten. Hoog tijd dus voor een reeks patronen en tips die jouw bedrijf losschudden.

Een toverformule is er niet. Dat moet vooraf worden gezegd. Maar door de jaren heen heeft Hinssen bij veel grote bedrijven achter de schermen gekeken. Hij ontdekte 9 duidelijke trends waarmee zij zich klaarstomen voor wat er gaat komen. Een paar daarvan vat ik kort samen:

Patroon 1. De silo ver weg

Bouw een plek waar je een team specialisten toekomstplannen laat bedenken en uitwerken. Het liefst zó afgelegen, dat zij nauwelijks nog contact met de buitenwereld hebben. Laat staan met de collega’s die bezig zijn met hun dagelijkse werk, het hier en nu (en nog erger: vroeger!). Realistisch is deze aanpak niet. Stel dat het je al zou lukken om mensen geheel af te sluiten van de normale wereld, dan ligt er een flink risico op de loer. Zij kunnen te veel geïsoleerd raken en afdrijven van de bedrijfswaarden.

Al gezien? Stilstaan is dodelijk: je waardepropositie moet op de schop

Toch is het lokaliseren van je ‘innovatielab’ búiten de muren van je bedrijf, volgens Hinssen, absoluut de moeite van het onderzoeken waard. Johnson & Johnson noemt hij als geslaagd voorbeeld. Deze producent van gezondheidsproducten heeft zijn toekomstdenkers expres in een andere stad geplaatst, weg van het hoofdkantoor. Het team krijgt zo de kans om baanbrekende vernieuwingen te bedenken, zonder de remmende factoren van alledag.

Patroon 2. De aparte entiteit

Koppel de bestaande activiteit los van de nieuwe en maak een tweedeling. Aan de ene kant blijft je ‘gewone’ bedrijf gewoon bestaan. Dat blijft gewoon bezig met de gewone zaken, gewone producten en gewone werkwijzen. Daarnaast roep je een nieuw bedrijfsonderdeel in het leven dat zich voor de volle 100% gaat inzetten voor nieuwe producten en diensten die je wil ontwikkelen. Deze twee entiteiten kunnen zonder problemen in hetzelfde gebouw huizen, maar ze zijn letterlijk bezig met totaal verschillende opdrachten. Ze lopen ze elkaar dus niet in de weg.

Patroon 3. Disruptieve katapulten

Zet de top van jouw bedrijf onder hoge druk om tot innovaties te komen. Moet jij eens opletten wat dat oplevert! Hinssen noemt in zijn boek het voorbeeld van de International Airlines Group. Glenn Morgan leidt daar heftige innoveersessies, die de naam ‘disruptieve katapulten’ hebben gekregen.

Een klasje van acht directeuren komt samen in een acht weken durend programma. Daarin worden ze ondergedompeld in een zee aan disruptieve ideeën, concepten en startups. Daarna zijn zij aan de beurt: hun uitdaging is om daarna zelf met een plan op de proppen te komen dat hun sector op zijn grondvesten doet schudden. In die acht weken zijn ze ook werkelijk gescheiden van hun teams: er is geen enkel contact. De focus ligt volledig op vernieuwing.

Patroon 4. Cocreatie met klanten

Nodig je klanten uit om mee te denken. Volgens Hinssen is deze vorm van ‘cocreatie’ een van de meest effectieve manieren om de vinger aan de pols van de markt te houden. Kijken door de ogen van de klant levert je nieuwe inzichten op, die jou ontschieten als je alleen vanuit je eigen perspectief blijft kijken.

Regels voor succes

Naast bovenstaande patronen biedt Hinssen ook een stel regels om succesvol te zijn in de toekomst. De eerste regel luidt: lap de regels aan je laars. Door braaf in het gareel te blijven lopen, is innovatie nog nooit van de grond gekomen. Hinssen:

Maak je eigen regels. Vervolgens vervorm je ze, breek je ze en maak je nieuwe.

Hij adviseert ook om circa 10% van je tijd te besteden aan radicale experimenten.

Omarm de angst… en de lastpakken

Ook moet je je allerminst neerleggen bij de status quo. Verleg de grenzen, mik niet op de maan, mik op Mars. En ja, daar is een dosis moed voor nodig. Risico’s vermijden is nu eenmaal niet veilig.

Omarm de angst en probeer zoveel mogelijk dingen uit. Onthoud: falen is leren. Een andere tip van de auteur is: volg de lastposten. Juist die lastige, irritante klanten die jou het bloed onder de nagels vandaan halen  zitten vaak vol met ideeën en meningen over hoe het beter kan. Ze laten jou dingen zien die je eerder ontgingen. Ze zetten jou vaak op een ander spoor. Misschien vragen ze het onmogelijke, maar stel dat het jou lukt om juist dát mogelijk te maken, dan stijg je boven jezelf uit. En pas dan ben je disruptief.

Uit de eerste hand

‘The day after tomorrow’ van Peter Hinssen is een fijn boek vol goede tips en inspirerende voorbeelden. Hij put veel uit eigen ervaringen. Altijd prettig om de adviezen zo uit de eerste hand te krijgen. Hij maakt goede vergelijkingen tussen de aanpakken van verschillende bedrijven en hij vertelt nét genoeg om de situatie in deze organisaties helder te schetsen. Wat mij betreft hadden sommige voorbeelden nog wel wat verder uitgediept mogen worden, maar daar hebben we het wereldwijde web voor!

Springplank

Hinssen weet, net als in zijn vorige boeken, de lezer mee op pad te nemen. Zijn nuchtere manier van schrijven helpt daarbij. Nergens trapt hij in de valkuil om zichzelf té interessant voor te doen. Zoals hij zelf zegt: je moet geen wondermiddelen of panklare oplossingen voor jouw specifieke situatie verwachten in dit boek. Het is geen eerste dansles voor olifanten, maar het geeft wel een duidelijk uitleg over de verschillende dansstijlen die er zijn.

Neem rustig jouw ingesleten bewegingen onder de loep, kies een dansstijl uit, stap over je angst heen (want dat hoort bij disruptie) en begin zachtjes mee te wiegen met het ritme om je heen.

Over het boek

Titel: The day after tomorrow: hoe overleven in tijden van radicale innovatie
Auteur: Peter Hinssen
Uitgever: Lannoo & Van Duuren Management
Jaar: 2017
ISBN: 9789082542257 – NUR 801
Mediatype: Boek, 284 bladzijdes
Prijs: €29,99
Bestellen: via Managementboek (aff.)