Dit zijn de 12 beste crowdfundingprojecten van 2015

Met crowdfunding worden tegenwoordig miljoenenprojecten gefinancierd voor onder meer een ziekenhuis en windmolens. Het biedt daarnaast nieuwe kansen voor franchiseorganisaties en buurtbewoners die vastgoed samen willen aanschaffen. De belangrijkste trends in 2015 waren dat grotere organisaties crowdfunding in gaan zetten en de groei van do-it-yourself crowdfunding, dat wil zeggen crowdfunding buiten bestaande platformen om. Ook is serial crowdfunding, waarbij crowdfunding wordt ingezet in verschillende groeifases van een organisatie, sterk in opkomst. Wat waren de meest inspirerende crowdfunding-initiatieven van 2015 die deze trends ondersteunen?

Net als vorig jaar heeft de CrowdfundingHub, het Europese kenniscentrum op het gebied van crowdfunding en andere vormen van alternatieve financiering, de meest bijzondere projecten van dit jaar op een rij gezet.

1) Zeeuwen financieren het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis

Dit initiatief is het grootste Nederlandse crowdfundingproject ooit en voor het eerst is hiermee de grens van 10 miljoen euro doorbroken voor een individueel project. Ruim 600 investeerders (waarvan 70 procent uit Zeeland) hebben gezamenlijk 10,6 miljoen euro in dit project geïnvesteerd om het Admiraal de Ruyter ziekenhuis op te knappen. De komende 17 jaar ontvangen zij 5 procent rente en wordt hun lening afbetaald.

CrowdfundingHub: “Het bijzondere aan dit project is ten eerste natuurlijk de omvang. Zo een groot project is er in Nederland nog niet eerder succesvol via crowdfunding gefinancierd. Wat echter opvalt, is dat ook bij dit grote project de meeste investeerders (70 procent) uit de eigen regio komen. Dit versterkt het beeld dat de investeerders naast het financiële rendement ook het maatschappelijke rendement belangrijk vinden.”

2) De projector die je in elke lamp kunt draaien: Beam

Beam was dit jaar verreweg het grootste Nederlandse project op Kickstarter. Het oorspronkelijke doel van 200.000 dollar werd snel doorbroken en uiteindelijk stond er bijna 800.000 dollar op de teller aan het eind van de crowdfunding-campagne.

CrowdfundingHub: “Een mooi project, wat alles goed gedaan heeft in haar campagne. Met een sterk team, een uitgebreide voorbereiding van de campagne en een sterke mediastrategie werd de juiste doelgroep benaderd en hebben uiteindelijk bijna 2.000 personen bijgedragen aan de campagne. Ook is goed nagedacht over de vervolgfase en is het product deze maand verzonden naar de backers.”

3) Werkkapitaal voor ervaren crowdfunder WakaWaka

Ook dit jaar staat WakaWaka weer in de lijst van meest inspirerende crowdfunding-initiatieven. Na succesvolle campagnes op Symbid (aandelen), 2x Kickstarter (reward) en OnePlanetCrowd (reward+lening) hebben ze in 2015 500.000 euro werkkapitaal opgehaald via Geldvoorelkaar.

CrowdfundingHub: “WakaWaka is in deze lijst opgenomen omdat zij als eerste laten zien hoe je crowdfunding op verschillende manieren en in verschillende groeifasen kunt inzetten. We noemen dit serial crowdfunding. Na het aantrekken van eigen vermogen via aandelen-crowdfunding, hebben ze diverse producten zelf gefinancierd via reward-based crowdfunding en zetten ze nu crowdlending in om hun voorraden verder te financieren. Aandacht voor crowdrelations wordt nu erg belangrijk. De investeerders in de verschillende crowdfunding-campagnes hebben waarschijnlijk andere verwachtingen.”

4) Groeifinanciering voor SnappCar

Ook SnappCar, een autodeelplatform met 150.000 gebruikers, is een ervaren crowdfunder. In 2014 haalde zij via OnePlanetCrowd al ruim 560.000 euro op. Met deze tweede campagne werd ruim 630.000 euro opgehaald, waardoor het totaal nu op 1,2 miljoen euro is gekomen.

CrowdfundingHub: “Het bijzondere van deze campagne is dat SnappCar een groot deel van haar groeifinanciering nogmaals ophaalt bij haar eigen klanten, naast het ophalen van traditionele financiering van investeerders.

5) Bouw van nieuwe Windpark Nijmegen-Betuwe

Een bijzonder project is het windpark Nijmegen-Betuwe. 1082 investeerders uit de regio Arnhem/Nijmegen hebben ruim 2 miljoen euro geïnvesteerd in een lokale coöperatie die 4 windmolens gaat bouwen. De total omvang van het project is 14,7 miljoen euro, maar de investering van 2 miljoen euro was voldoende om de rest van de financiering via een bank te ontvangen.

De 1082 investeerders hebben bijna 100 procent van de aandelen in handen en kunnen zelf besluiten hoeveel en welk rendement er jaarlijks uitgekeerd gaat worden. Het bijzondere is dat in de statuten al opgenomen is dat er boven een bepaald percentage, 50 procent van de extra winst, gebruikt gaat worden om de energietransitie in de regio te ondersteunen.

CrowdfundingHub: “Een project van bijna 15 miljoen realiseren dankzij een succesvolle crowdfunding-actie. Dit is iets wat we nog maar kort geleden niet voor mogelijk hielden. Het is ook een goed voorbeeld van hoe crowdfunding kan dienen als katalysator om andere bronnen van financiering op te halen.”

6) Crowdfundingplatform OnePlanetCrowd financiert zichzelf

Wanneer het crowdfundingplatform OnePlanetCrowd zelf groeifinanciering nodig heeft, dan is het logisch dat zij ook crowdfunding hiervoor in zetten. Met bijna 400 investeerders wordt er 1 miljoen euro aan investeringen opgehaald. Met converteerbare leningen krijgen de investeerders op termijn een aandeel in dit platform.

CrowdfundingHub: “Het is niet het eerste crowdfunding-platform wat groeifinanciering ophaalt via haar eigen platform, maar wel het grootste succes in Nederland. Symbid heeft eerder 250.000 euro opgehaald en in de UK hebben CrowdCube (1,5 miljoen pond en 1,2 miljoen pond) en Seedrs (2 x 2,5 miljoen pond) zelfs al meerdere investeringsrondes via hun eigen platform gedaan. We kunnen dus nog meer van dit soort rondes verwachten, waarschijnlijk ook van andere platformen”.

7) Buurtbewoners starten eigen vastgoedcoöperatie JEBC

Buurtbewoners in Amsterdam-West werken al 5 jaar samen om de winkelstraat Jan Evertsenstraat te verbeteren. De winkelstraat is in die tijd erg opgeknapt, maar om de volgende stap te zetten is de Jan Evertsen BuurtCooperatie opgericht. Deze vastgoedcoöperatie is eigendom van alle bewoners, winkeliers en lokale investeerders uit de buurt en gaat in 2016 winkelpanden aankopen en verhuren, waardoor er een grotere winkeldiversiteit ontstaat in de straat.

CrowdfundingHub: “Een bijzonder initiatief, waarbij bewoners zelfstandig het initiatief nemen om werkelijk impact te hebben in hun buurt en waarbij ze niet alleen hun tijd inzetten, maar ook daadwerkelijk investeren in hun eigen buurt. Via een eigen buurtcoöperatie wordt dit ook mogelijk gemaakt. Dit is een mooi voorbeeld voor andere buurten in Nederland om zelf te participeren in het verbeteren van de eigen wijk.”

8) Investeren in lease auto’s via Mijndomein Auto

In de laatste 2,5 jaar heeft Mijndomein Auto, een lease maatschappij ontstaan uit webhoster Mijndomein, via verschillende obligatie uitgiftes al 4 miljoen euro opgehaald. Met een eenvoudig model waarbij obligaties van 1000 euro gekocht kunnen worden met een looptijd van 2 jaar en 3 procent rente en een hoge zekerheid (auto’s zijn het onderpand en maximaal 75 procent van de waarde wordt gefinancierd) worden de nieuwe auto’s snel gefinancierd en komt er geen bank aan te pas.

CrowdfundingHub: “Het financieren van lease-auto’s wordt traditioneel gedaan door financiële instellingen. Mijndomein Auto geeft hiervoor een alternatief, bedrijven kunnen de crowd inzetten. Volgens de prospectus kan Mijndomein Auto in totaal voor 10 miljoen euro aan obligaties uitgeven, dus ook de komende jaren zullen zij nog vaker crowdfunding inzetten. Het is erg interessant voor andere organisaties die auto’s, vastgoed of andere producten willen financieren met een onderpand.”

9) Starters4Communities trainingsprogramma’s voor lokale impact

Starters4Communities biedt starters op de arbeidsmarkt trainingsprogramma’s in sociaal ondernemen en bewoners-gestuurde stadsontwikkeling. Voor de opzet van nieuwe programma’s in wijken in een stad wordt structureel crowdfunding ingezet om 15.000-25.000 euro aan crowdfunding op te halen, waar gemiddeld 500 donateurs per project aan deelnemen.

CrowdfundingHub: “Starters4Communities heeft serial crowdfunding goed begrepen met 9 gecrowdfunde programma’s dit jaar. Door op elke locatie waar ze een training op willen zetten eerst een crowdfunding-campagne te starten, zorgen ze er voor dat het lokale team erg betrokken is en wordt een netwerk van ambassadeurs geactiveerd. Met een groei van 160 procent dit jaar en voor volgend jaar nog eens 14 crowdfunding-campagnes in de planning, wordt ook duidelijk dat het geen eenmalig succes is. Er waren afgelopen herfst op een gegeven moment zelfs 4 campagnes tegelijk actief, die allemaal op een andere locatie gericht waren en elkaar dus niet in de weg zaten.”

10) Rode Kruis start met Voorkomderamp een eigen crowdfunding platform

Tijdens TEDxAmsterdam heeft Prinses Margriet het eigen crowdfundingplatform Voorkomderamp van het Rode Kruis gelanceerd. Op dit platform worden meerdere projecten van het Rode Kruis gepresenteerd die zich richten op het voorkomen van (natuur)rampen en die op zoek zijn naar financiering. Ambassadeurs zoals Andre Kuipers, Chris Zegers, Eric Corton en Paul Rosenmöller hebben allemaal een project geadopteerd en zijn een eigen crowdfunding-campagne hiervoor gestart.

CrowdfundingHub: “Een dappere stap voor het Rode Kruis om als eerste grote goede doelen organisatie het initiatief te nemen om structureel crowdfunding in te zetten voor haar projecten. Voor het Rode Kruis is het een kans om een nieuwe, jongere doelgroep aan te spreken die normaal gesproken geen interesse meer heeft in de traditionele goede doelen. Zij willen weten waar hun donatie daadwerkelijk naar toe gaat en meer inzicht hebben over hoe het gebruikt wordt en wat de impact is. Een goed voorbeeld voor andere goede doelen!”

11) Financiering franchise vestigingen Brownies en downieS

Vier vestigingen van de keten Brownies en downieS, een lunchzaak waarbij de bediening door jongeren met een verstandelijke beperking worden gedaan, zijn dit jaar gefinancierd via Collin Crowdfund en drie nieuwe vestigingen gaan binnenkort starten met het ophalen van financiering. Waar het normaal gesproken lastig is voor horeca om bankfinanciering op te halen, is er via crowdfunding wel de mogelijkheid voor deze sociaal ondernemer om te groeien.

CrowdfundingHub: “Als een van de eerste franchiseorganisaties snapt Brownies en downieS heel goed dat ze de groei van hun franchisevestigingen ook via crowdfunding kunnen financieren. Elke ondernemer die een franchisevestiging wil openen krijgt de mogelijkheid om dit via Collin Crowdfund te doen. Doordat de aanvragen gestandaardiseerd zijn, kunnen deze ook sneller en efficiënter afgehandeld worden. Een goed voorbeeld voor andere franchiseorganisaties.”

12) Weer lopen met een exo-skelet

Ruben de Sain uit Nijmegen heeft 10 jaar geleden een motorongeval gehad waardoor hij een dwarslaesie heeft opgelopen en niet meer kan lopen. Via een extern ‘exo-skelet’ heeft hij in een pilot meegedaan om uit te proberen of hij hiermee zou kunnen lopen. Dit gaat erg goed, alleen wordt het experimentele skelet niet vergoed. Via massale media aandacht is aandacht besteed aan de crowdfunding-campagne van Ruben en hebben 4454 personen 86.894 euro opgehaald waarmee hij het aan kan schaffen. Dit is verreweg de grootste donatie crowdfunding-campagne tot nu toe in Nederland.

CrowdfundingHub: “Crowdfunding draait om emotie. Deze campagne in de aanloop naar kerst werd aan alle kanten opgepikt en kreeg veel aandacht, waardoor veel mensen er van hoorden en Ruben wilden helpen. Een mooi voorbeeld van een campagne waar de crowd meedoet puur om iemand te helpen.”

Crowdfunding in 2016: groter, onafhankelijk en meerdere keren

Opvallend dit jaar is dat steeds meer (grote) initiatieven geen gebruik maken van een bestaand crowdfunding-platform, maar zelf een eenmalige campagne starten. Campagnes tot 500.000 euro worden nog vaak via een bestaande platform gefinancierd. Grotere projecten die meer op willen halen of meer controle willen hebben over de campagnes, zetten soms een eigen platform op (Ziekenhuis Zeeland, Rode Kruis) of starten individuele campagnes op een eigen site (Windpark Nijmegen-Betuwe, JEBC, Mijndomein Auto), waarmee bestaande platformen worden gepasseerd. Voor deze platformen wordt het belangrijk om de komende jaren ook hun meerwaarde aan te tonen voor deze projecten als ze ook grotere campagnes willen gaan financieren.

De andere belangrijke trend dit jaar was dat organisaties crowdfunding meerdere keren gaan inzetten. Dit kunnen bedrijven zijn die voor de eigen groei meerdere crowdfunding-campagnes starten (WakaWaka, SnappCar), maar ook organisaties die nieuwe franchisevestigingen en initiatieven financieren via losse campagnes (Brownies & downieS en Starters4Communities). Dit zal in de toekomst steeds vaker plaatsvinden, waarbij de franchisegevers dit als aanvullende dienst aan zal bieden aan haar franchisenemers en hiermee haar eigen groei ondersteund.