Het recht om morgen vergeten te zijn

Het EU-Hof in Luxemburg heeft gesproken, op 13 mei. Het is een uitspraak met Grote Gevolgen. De uitspraak houdt in dat Google verplicht kan worden om niet te verwijzen naar sites met persoonsgevoelige informatie. Let wel, ook al is de informatie nog zo waar, iemand die de oude informatie schadelijk vindt, kan het verzoek aan Google richten om de link naar deze bron niet te tonen.

Informatie bestaat pas als zij gevonden wordt, is de gedachte. Een bezoeker vraagt aan een bibliothecaris: “Kunt u mij vertellen wat er is geschreven in de betrouwbare media over de heer Jansen Steur die mij vertelt dat ik dement word?”. “Jazeker”, antwoordt de bibliothecaris, “daar is nogal wat over gepubliceerd, het staat ook in onze bibliotheek, maar ik mag u niet zeggen waar het staat. Succes ermee.”

Het Hof geeft de burger het recht om vergeten te worden.

Het is interessant om dit te combineren met de steeds meer gebezigde uitdrukking ‘met de kennis van nu. Jurgen van Breukelen was krap twee jaar bestuursvoorzitter van KPMG. KPMG is – laten we zeggen – slordig omgegaan met haar verantwoordelijkheden en toen bleek dat ook de privé-persoon Jurgen liberale gedachten bleek te hebben over vertrouwelijkheid, werd het benauwd.

Van Breukelen had wat gehoord op zijn werk en probeerde daar in een privébelegging een voordeeltje uit te halen, aldus de Telegraaf. Dat mag niet. Jurgen trad grootmoedig af, immers KPMG zou niet gebaat zijn bij een poging om hem te redden.

Het ontluisterende interview in het FD (13 mei) geeft als antwoord op de eerste vraag hoe hij aankijkt tegen deze belegging in Blaricum: “Met de kennis van nu kun je zeggen dat we het destijds niet hadden moeten doen”. En, even verder: “Nog niet zo lang geleden was het heel normaal dat zwangere vrouwen rookten en dronken. Het paste binnen de regels.”

Dàt is het zieke. Dat in-en-in zieke ‘het paste binnen de regels’. Bij Jurgen-types is de vlam van het morele besef vlak na de geboorte gedoofd met een porseleinen kaarsendomper en daarna keken ze alleen nog maar naar de regels. Je zwangere vrouw dronken met een sigaar in haar snuit, in de jaren zestig? Niets aan de hand, nergens stond dat het niet mocht. Het lijkt alleen niet zo verstandig. Met de kennis van toen niet. En van nu ook niet. En van straks evenmin.

De uitspraak van het EU-Hof hakt een wak in ‘de kennis van nu’. Over tien jaar – Jurgen heeft aan Google gevraagd om het Telegraaf-artikel niet meer te tonen – kan hij vrolijk zeggen dat er ook met de kennis van nu niets aan de hand was. Hij is dan ambtenaar, staatsteller; de controle op boeken is inmiddels overgenomen door de overheid.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad. Foto intro met dank aan Fotolia.