Voorkom digitaal feodalisme: bescherm je big data

Op de tech-conference The Next Web (TNW) viel op dat veel presentaties gericht waren op het gedrag van de mens. Vanuit het thema ‘Power to the People’ verdiepten sprekers zich in de mens als consument en als medewerker.  Er is al veel geschreven over TNW. In dit artikel focus ik op visies en tips over wat ‘power to the people’ betekent voor organisaties.

Macht verplaatst zich

Eerst even terug in de tijd. Wie was in ‘power’ voordat ‘the people power’ kregen? Vanaf de jaren ’70 in de vorige eeuw kregen de multinationals steeds meer de macht over de mens. Met ingenieuze marketinginspanningen overtuigden zij de consument. Brian Solis illustreerde dit op TNW met de toepasselijke uitspraak van Rachel Botsman: ”Advertising has us chasing cars and clothes, working jobs we hate, so we can buy shit we don’t need.” Het was ‘power to the multinationals’.

De opkomst van het internet zorgde ervoor dat de ‘power’ zich verplaatste naar ‘power to the network’: de aanbieder die een krachtige groep aan zich weet te binden, kan dankzij die kracht van het netwerk snel groeien. iTunes deed het, maar ook de AirBnB’s drijven er op.

En nu is het epicentrum van de macht verplaatst naar ‘the people’.

Digitaal feodalisme

Aral Alkan, founder van de open Indie technologie maakt zich in deze tijd van (vrijwel) gratis devices en diensten van bijvoorbeeld Google grote zorgen om de mens. Hij is, als een van de weinigen in de zaal, kritisch op het businessmodel van reCapthcha.

De tools die wij allen gebruiken, geven ons kracht maar verzwakken ons tegelijkertijd, waarschuwt hij. We sluiten ons als gebruiker op in ‘concealed barterdeals’ waarbij Google en Facebook geld verdienen met al onze data. Dreigend kijkt hij de zaal in als hij zegt: “You’re the quarry beinig mined.” Hij heeft gelijk. En, gaat Alkan door, Google zet nu de stap naar devices met de ontwikkeling van Google Loons, Google Fiber en Project tango.

Gedreven door ervaring

Alkan roept ons als consument op om ‘digital feudalism’ te voorkomen: de ontwikkeling dat “private actors undermine the democratic and participatory platform of the internet” (bron). Producten moeten de mens verlichten, versterken en vermaken. In de optiek van Aral Alkan is het de beleving, de ervaring waar het om gaat bij technologie.

Apple ontwikkelt weliswaar vanuit die filosofie, maar in een gesloten omgeving. Alkan gelooft in ‘experience driven open technology (XO)’, waarbij de mens bovendien zijn eigen data bezit. Daarom werkt hij aan de Indie Phone, een telefoon waarbij het niet gaat om de ‘features’ maar juist om ‘the experience’. Balkan’s telefoon biedt dezelfde ervaring biedt als bestaande tools, maar waarborgt wel onze privacy.

De vraag is inderdaad, wat gaat de mens doen in deze tijd van rondzwervende big data? Dragen we ons aankoopgedrag over aan bijvoorbeeld Paypal om niet meer in de rij staan of te sjouwen met boodschappentassen? De snelheid waarmee wij mensen de afgelopen decennia nieuwe technologie met praktische voordelen inpassen in ons leven, laat zien dat dit – door John Lunn van PayPal gepresenteerde – idee grote kans van slagen heeft.

Medewerkers aan het stuur

Organisaties die willen overleven geven medewerkers ruimte hun ideeën te laten horen en te ontwikkelen, natuurlijk in nauw contact met de klant. Aan het woord is Wyatt Jenkeins, VP of Product van Shutterstock.com. Bij Shutterstock zijn ze continu op zoek naar de optimale user experience.

Volgens Jenkeins gebeurt dit vanuit een cultuur waarin geen angst is, maar juist een honger naar verbetering, naar stapsgewijze vernieuwing: “Keep changing, is the challenge.” De VP deelt de volgende tips:

• geloof niet teveel in bestaande ux-regels;
• omarm de mislukking en duik diep in waarom iets minder goed is gegaan;
• benader het ontwikkelproces open en niet dogmatisch;
• de tijd gespendeerd aan een ontwerp hoeft niet gelijk te zijn aan de waarde van het resultaat;
• voer veranderingen uit als een iteratief proces, maak kleine stappen;
• stop er geld in;
• last but not least: pas op voor hippo-killers die experimentele ideeën stop leggen (hippo = highest paid person in the room).

Menselijke macht

‘Power’ is macht. ‘Power’ is óók kracht. Na een dag TNW is het me duidelijk: de macht ligt bij de consument, de kracht bij de medewerker. Aral Alkan roept ons als gebruikers op onze ‘power’ in te zetten voor zijn ‘experience driven open technology’. Het data-driven bedrijf Shutterstock.com zet juist power van de mens in als kracht om te blijven experimenteren en te verbeteren.

Historici breken hun hoofd op de vraag wie er eerder was in de pre-historie, de boer of de jager? Wie nam van wie zijn werkwijze over? Het antwoord is niet van belang. Wel de conclusie dat de mens zich steeds aanpast aan veranderende omstandigheden, zich laat beïnvloeden en zich laat inspireren.
De kracht van het gedrag van de mens is meer dan ooit nodig: als creatief brein, als veranderaar, als regisseur van wat we willen delen en van wat we voor ons zelf willen houden.

Foto intro met dank aan Fotolia.