Filter
ChatGPT De toekomst van virtuele persoonlijke assistenten
In de populaire televisieserie M*A*S*H trad korporaal Radar O’Reilly op als het uiterst vermakelijke hulpje van kolonel Sherman Potter. Radar deed zijn naam eer aan, want hij beschikte over een bovenzintuiglijk waarnemingsvermogen. Hij verscheen aan Potters zijde, voordat die hem had geroepen en maakte voortdurend andermans zinnen af.
Ook had hij een uitzonderlijk scherp gehoor: helikopters hoorde Radar aankomen, ver voordat anderen er erg in hadden. In dit tv-typetje Radar zag het Amerikaanse DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency) de toekomst van het leger, want in digitale vorm zou hij de ideale assistent zijn van elke soldaat.
Van korporaal Radar naar Siri
Op de Big Data-conferentie van het Orange Institute, afgelopen maart in in San Francisco, was Norman Winarsky de allereerste spreker. Winarsky is Vice-President Ventures bij SRI International, de commerciële onderzoekstak van Stanford University en tevens mede-oprichter en bestuurslid van Siri. In zijn verhaal ging Winarsky in op de toekomst van Virtuele Persoonlijke Assistenten (VPA) en hoe het Amerikaanse DARPA uiteindelijk bij SRI International terechtkwam om een digitale versie van Radar te maken.
Sinds 1990 verdiept SRI zich in kunstmatige intelligentie, spraakherkenning, natuurlijke-taalverwerking, locatie-informatie en agenttechnologie. En begin 2000 stelde DARPA voor om de haalbaarheid te onderzoeken van een “digitale persoonlijke assistent, die in staat was om te leren”. DARPA wilde een systeem om bevelhebbers en hun staf te helpen bij een meer effectief beheren van informatie in militaire commando- en controle-omgevingen. Daarmee was Project CALO geboren, een Cognitive Assistant that Learns and Organizes.
Uiteindelijk mondde het onderzoek uit in de bekende Apple-applicatie Siri, die we in gewone spreektaal aan het werk kunnen zetten. Voor van alles en nog wat, zoals: “Siri, wil je vanavond een tafeltje voor twee boeken in een Italiaans restaurant in Amsterdam”. In februari 2010 verscheen de gratis app in de Apple AppStore en op 28 april werd Siri verkocht aan Apple. De prijs is geheim, maar insiders gaan uit van 150 tot 200 miljoen dollar.
Curt Carlson, President en CEO van SRI International, zei vlak na de aankoop van Siri door Apple het volgende over de impact van VPA’s op ons leven: “You can guess what will be in the next iPhone. This technology could be as ubiquitous as the PC-mouse user interface that was created by Doug Engelbart here more than 40 years ago.” Maar het idee is natuurlijk verre van nieuw.
The Knowledge Navigator
John Sculley bijvoorbeeld beschreef al een zogeheten Knowledge Navigator in zijn boek “Odyssey” uit 1987, toen Sculley CEO was van Apple Computer. Deze kennisnavigator moest een apparaat zijn, dat toegang heeft tot een groot netwerk van informatie en in staat is om via opdrachten de juiste informatie te presenteren. Apple heeft hier destijds een conceptvideo over gemaakt. Die laat een tablet-achtige computer zien, waarmee de gebruiker kan communiceren dankzij onder meer multi-touch en spraakherkenning. Siri is de verwezenlijking van de toekomst, die Apple destijds voorzag.
Siri is een Google killer
Op 14 oktober 2011 introduceerde de Apple de iPhone 4S, met de applicatie Siri standaard geïnstalleerd. Twee weken later liet Gary Morgenthaler, bestuurslid van Siri en investeerder, zich in een interview met het trendblog Mashable ontvallen, dat Siri het businessmodel van Google compleet overbodig maakt: “Google has made a huge contribution to all of our lives … they’ve made search comprehensive and instantaneous … but the whole paradigm is wrong. People don’t want a million blue links, they want one correct answer. All the rest is noise that you’d rather have go away.”
Een maand eerder hadden de voormalige Google-CEO Eric Schmidt en een aantal rivalen moeten verschijnen voor de antitrust-subcommissie van de Senate Judiciary Committee, in de kwestie of Google zijn positie in de online-zoekmarkt misbruikt. In een verklaring schreef Schmidt het volgende:
“Moreover, history shows that popular technology is often supplanted by entirely new models. Even in the few weeks since the hearing, Apple has launched an entirely new approach to search technology with Siri, its voice-activated search and task-completion service built into the iPhone 4S. As one respected technology site reported: “[E]veryone keeps insisting that Apple will eventually get into the search engine business. Well they have. But not in the way that everyone was thinking. Siri is their entry point. Another commentator has described Siri more simply as intended to be a ‘Google killer’.”
Van Search Engine naar Do Engine
Op de Big Data-conferentie van het Orange Institute karakteriseerde Winarsky de applicatie Siri als “do engine” in plaats van “search engine”. De kern van de zaak is de kunstmatige intelligentie, die op de achtergrond draait. Het gaat om de keten van activiteiten – het zelflerende vermogen, de natuurlijke taalverwerking en de bestaande zoekalgoritmen op het web – die in werking treedt, zodra Siri een vraag krijgt voorgelegd.
Nabije toekomst
In het artikel The Future Of The Virtual Personal Assistant op TechCrunch beschrijft Winarsky de toekomst van VPA’s. Hij ziet twee belangrijke ontwikkelingen. Ten eerste zal Apple Siri straks openstellen voor ontwikkelaars. Het in normale spreektaal bevragen van applicaties wordt de nieuwe default. Siri zal niet alle kennisdomeinen alleen aankunnen. Reizen, verzekeringen, pensioenen enzovoort krijgen in de toekomst allemaal hun eigen virtuele hulpjes. Ten tweede wordt de relatie met digitale assistenten straks nog intiemer en zal er steeds vaker een echte dialoog mogelijk zijn. Zelflerende applicaties zullen steeds beter de context, die tijdens het gesprek ontstaat, kunnen ‘begrijpen’. Alle contexten zullen worden bewaard om in volgende gesprekken ingezet te kunnen worden.
VPA’s zijn bedacht en ontwikkeld om de bestaande capaciteiten van de mens uit te breiden en te verbeteren. Onder meer in de dagen van Doug Engelbart, de uitvinder van de muis en pionier op het gebied van mens-computer interactie, stond die thematiek al centraal. In zijn artikel ‘Augmenting Human Intellect’ (1962), waarmee Engelbart voortborduurt op ‘As we may think’ (1945) van Vannevar Bush, legt hij het zo uit:
“By augmenting human intellect we mean increasing the capability of a man to approach a complex problem situation, to gain comprehension to suit his particular needs, and to derive solutions to problems.”
Winarsky is ervan overtuigd dat VPA’s een nieuw tijdperk inluiden. In een interview met de website 9to5mac verwoordt hij het als volgt: “We’re talking another technology revolution. A new computing paradigm shift.” Winarksy durft zelfs te beweren dat VPA’s ons denken over computers radicaal zullen veranderen, net zoals Engelbart dat in 1968 deed met zijn “Mother of All Demos”. In die live-demonstratie werden de computermuis, video-conferencing, teleconferencing, hypertext, tekstverwerken, hypermedia, object-adressering en dynamisch bestanden koppelen, bootstrapping en samenwerken in een real-time editor allemaal geïntroduceerd.
Over de auteurs
