Innovation Awards 2011: dit jaar geen 2 maar 11 winnaars

“5 jaar geleden zaten we nog aan de kantinetafel de eerste 100 deelnemers door te nemen, dit jaar hebben we meer dan 1250 aanmeldingen gehad”, aldus Barend van Doorn, Senior Executive bij Accenture. Er wordt in Nederland dus genoeg geïnnoveerd lijkt me. Maar de manier waarop en de overlevingskansen van nieuwe technieken, daar zijn de meningen nogal verdeeld over. Wat zijn dit jaar de innovatietrends?

Media, Communications & High Tech

Zat ik vorig jaar nog in een stampvol Pakhuis de Zwijger in 1 zaal alle inzendingen te bekijken, dit jaar was RAI Elicium een stijlvol alternatief met maar liefst 5 zalen waar 10 awards werden uitgereikt, 5 categorieën met ieder een publieksprijs en een juryprijs. Een beetje verwarrend als je de andere jaren 1 categorie gewend bent geweest en dat was in de pers na gisteren ook gelijk te merken. Hier werd gesproken over 1 winnaar van de juryprijs, Repudo, een mobiele App waarmee je digitale objecten op straat kunt achterlaten. De publieksprijs ging naar eFaqt, een dienst waarmee studenten, scholieren en werknemers effectief gedrukte studieboeken en artikelen kunnen gebruiken.

Consumer Products & Agri

Wat ik hiervoor beschreef waren ‘slechts’ de winnaars van de categorie Media, Communications & High Tech. Maar de andere categorieën werden ten onrechte achterwege gelaten, kijkend naar één van de 5 finalisten in de categorie Consumer Products & Agri, Fashiolista. Een inzending die het vorig jaar ook probeerde in de eerste categorie, maar dit keer in de categorie Consumer Products & Agri hogere ogen gooide. Het werd mij echter niet duidelijk waarom deze inzending dit keer onder Consumer Products viel.

De uiteindelijke winnaar voor de juryprijs werd Ecofont, speciale fonts waarmee je 50% op je inkt en toner kunt besparen doordat er hele kleine gaatjes in de fonts zitten. De publieksprijs ging naar de Firesquid, een handbrandblusser, met een gewicht van anderhalve kilo, dat de blusstof DSPA bevat en geen drukvat nodig heeft.

Energy

Doordat er dit jaar zoveel prijzen te vergeven waren, vielen veel pitches en sessies samen en moest ik noodgedwongen een paar ongetwijfeld enerverende pitches missen, zoals in de categorie Energy. Waar de juryprijs werd uitgedeeld aan Roadled voor de Solarleds, deze bieden een aanvulling op de openbare verlichting. Het publiek koos voor Orphiro, de elektrische motor.

Health & Public Service

In de categorie Health & Public Service heeft de jury de prijzen verdeeld over ‘Health’ en ‘Public Service’. Bij Health viel het project Carebro in de prijzen, een nieuw systeem waarmee mensen met een lichamelijke beperking, via ‘mindcontrol’ met een sensor op het hoofd, zelfstandig activiteiten en functies kunnen uitvoeren (eenvoudig bekeken, een elektrische variant van The Force uit Star Wars).

Bij het gedeelte Public Service was de prijs voor de Qiy Foundation, een onafhankelijke ‘nutsvoorziening’ waarop ieder individu een digitale identiteit kan ontwikkelen. Het publiek koos voor Open HealthHub, een cloudinfrastructuur met zorgdata en -diensten, beschikbaar via internet, op basis van het aanbod van de aangesloten zorgpartijen.

Financial Services

Blijft als laatste dan de categorie Financial Services over. Hier mocht Ohpen, een online vermogensbeheerder (tegen zeer lage kosten) van beleggingsfondsen, de juryprijs in ontvangst nemen. De publieksprijs was voor ING met “In 20 minuten uw betaalrekening openen“. Daar hadden ze wel een naam voor mogen verzinnen, al was het alleen al voor de awards, maar goed, we weten wel gelijk waar het om gaat.

De winnaars dus, maar tussen de finalisten zaten ook nog andere hele goeie ideeën en het ene jurylid is het andere niet, dus zal ik de komende tijd nog wat dieper ingaan op de inzendingen en pitches. Misschien dat een project je zo aanspreekt dat je er wat mee kunt, een samenwerking of gewoon als inspiratie. Dat is ook waar het om draait bij de Innovation Awards: het stimuleren van innovatie in het Nederlandse bedrijfsleven en dit onder de aandacht te brengen.

Innovatieklimaat

Jeroen van der Veer, tot 2009 CEO van Shell, gaf in zijn toespraak aan dat er veel knappe koppen in Nederland rondlopen, maar nieuwe producten toch maar erg traag op de markt komen. Het innovatieklimaat zal daarvoor moeten veranderen. Volgens de strategie van Lissabon hadden we 6 miljard meer moeten uitgeven aan onderzoek en ontwikkeling (3% van het BBP). Daarnaast is de verhouding van ‘bèta’-mensen in Nederland (2 op de 10) het laagst in heel Europa.

Hij pleit daarom voor een beleid waar gelijk wordt ingezet op innovaties en de kennis en ervaringen hiermee meteen worden verwerkt. Dit in plaats van subsidies voor bestaande technologie. Hij was dan ook erg blij dat per 1 januari 2012 de Research en Development-aftrek op de vennootschapsbelasting wordt ingevoerd. Waarbij alle kosten die geen loonkosten zijn, aftrekbaar zouden moeten zijn. Er is een innovatiefonds van 500 miljoen voor startende MKB-ers en voor MKB-ers die niet te maken hebben met vennootschapsbelasting komt er een extra fiscale aftrek.

Boris Veldhuijzen van Zanten had een andere kijk hierop. Hij gaf aan dat het helemaal niet zo slim is voor grote bedrijven zoveel te investeren in research en development, omdat dat al bij veel kleine bedrijfjes wordt gedaan. Waarom zoveel geld aan development uitgeven, als je de gedane kennis ook kan opkopen met het overnemen en inlijven van kleinere bedrijven?

Innovatie zou een structureel onderdeel van ieder proces moeten zijn en niet iets wat je wegstopt in een aparte afdeling met een apart budgetI Een mooi voorbeeld daarvan is het verschil (alweer) tussen Apple en Microsoft. Waar Microsoft een research & developmentbudget heeft van 12 miljard, ligt dat bij Apple op 0 miljard, maar er is daar wel een budget voor acquisities.

In de Fortune 500 blijkt 80% van de genoemde bedrijven jonger dan 30 jaar oud te zijn. Zou je een zelfde vergelijk in Europa maken, dan zou dit eerder andersom zijn, 80% ouder dan 30 jaar oud. Die bedrijven worden vaak gerund door managers in plaats van founding entrepreneurs. Managers vinden startups en entrepreneurs over het algemeen maar vaag, raar en ongrijpbaar, dus worden die jonge bedrijven niet overgenomen. Daardoor is ondernemen in Europa minder aantrekkelijk dan in de VS. Wat is er nodig om het aantrekkelijk te maken?

• een ‘mindshift’, niet alleen in Nederland, maar in heel Europa
• een crisis (die hebben we dus al)
• voorbeelden (bedrijven die wel verkocht worden en succesvol zijn, kijk maar naar Skype)

Innovatietrends

Volgens Wouter Koetzier, Global Lead Innovation Consulting bij Accenture, zijn die voorbeelden zeker aanwezig tussen de finalisten. Aan de hand van de laatste innovatietrends gaf hij een paar tips van bedrijven die de moeite waard zijn:

• Sustainablity: Orphiro, de elektrische motorfiets en Watter, een desinfectiemiddel wat vanuit water en zout wordt verkregen.
• Involvement: ASN-bank voor de wereld van morgen. Crowdsourcing van het bankbeleid, dat is nog eens innovatie.
• Digital: Carebro, het aansturen van apparaten door gedachten en Shapeways, één van de meerdere bedrijven op het gebied van 3D-printing.

Maar misschien wel de belangrijkste trend is Frugal Innovation. Geen specifiek bedrijf om hier te noemen, maar wel dat er nieuwe kopersmarkten gaan ontstaan. De economische groei gaat zich, vooral in Brazilië en China, ontwikkelen in de Mergers Middle. De innovatie zal hier voornamelijk betrekking hebben op het goedkoper maken van dezelfde producten, om die nieuwe markt aan te boren. Volgend jaar dus een categorie Frugal Innovation?