Digitale toegankelijkheid, nu is het de beurt aan ondernemers

In 2025 wordt de European Accessibility Act van kracht. Dit betekent dat onder andere geldautomaten, financiële diensten en e-commerce-bedrijven digitaal toegankelijk moeten worden. En dus aan de WCAG-richtlijnen moeten voldoen. Je kunt als ondernemer natuurlijk wachten tot 2025 met het toegankelijk maken van je website of webshop, maar het is de vraag of dat slim is.

Sinds 23 september 2020 moeten alle overheidswebsites digitaal toegankelijk zijn of moeten overheden laten zien wat zij doen om die situatie te bereiken. Dit betekent dat ook mensen met een visuele of andere beperking vanaf deze datum idealiter zélf online een paspoort kunnen aanvragen, een aangifte bij de politie kunnen doen of zelf kunnen opzoeken wanneer het vuilnis in hun straat wordt opgehaald.

Nu is het de beurt aan de ondernemers!

In 2019 is de European Accessibility Act aangenomen en deze wordt in 2025 van kracht. Je kunt als ondernemer nu al aan de slag met het toegankelijk maken van je website, want als je als overheid een bezoeker online ‘kwijtraakt’ is dat vooral lastig voor de bezoeker. Als jij als ondernemer een klant kwijtraakt, betekent dat minder omzet én een ontevreden bezoeker die ergens anders zijn inkopen gaat doen. Dus waarom zou je wachten als je nu al meer klanten kunt winnen?

4 voordelen van een digitaal toegankelijke website

1. Je wordt eerder gevonden

Een digitaal toegankelijke website wordt veel beter gevonden door zoekmachines. Google is namelijk ook blind en kan een website beter lezen als de WCAG-richtlijnen zijn toegepast. Zo wordt je website ook beter beoordeeld en krijg je een hogere notering in zoekopdrachten.

2. Je bereikt een groter publiek

Uit onderzoek in de statistieken van de Europese Commissie, de Verenigde Naties en de Wereldbank is gebleken dat ongeveer 20% van de bevolking een tijdelijke of permanente beperking heeft. Deze beperking belemmert het gebruik van je website. Omgerekend zijn dat circa 3,4 miljoen Nederlanders. Met een toegankelijke website krijg je deze potentiële klanten erbij.

3. Je ontlast je helpdesk of klantenservice

Als iedereen goed met je website kan werken, wordt de telefonische klantenservice of de helpdesk minder belast. Dit scheelt je tijd en moeite – en dus kosten.

4. Het straalt positief af op je onderneming

Waarom zou je mensen willen uitsluiten van je dienst of product? Toegankelijk zijn voor iedereen, met of zonder beperking, zorgt ervoor dat je sociale ongelijkheid tegengaat en de integratie bevordert van mensen die vaak onbewust vergeten worden. Dit heeft een positief effect op zowel de gebruikers als op je medewerkers en draagt bij aan een positief imago van je organisatie.

Komt de bezorger met een pakketje of met een palletwagen?

Hieronder deel ik een voorbeeld van waar iemand qua toegankelijkheid tegenaan kan lopen in een webshop:

“Voor iemand die niet goed ziet is online shoppen een tijdrovende aangelegenheid,” vertelt Marco (46). Marco is veertien jaar geleden door een ongeluk van de ene op de andere dag bijna helemaal blind geworden. Juist omdat Marco weet hoe het is om wel te zien en omdat hij werkzaam was als developer, kan hij aan ziende mensen goed overbrengen hoe iemand met weinig zicht het online shoppen beleeft.

“Veel webwinkels hebben honderden producten en nog meer varianten. Als er geen digitaal toegankelijk zoekfilter wordt aangeboden, moet je door alle artikelen heen om het gewenste artikel te vinden. Dat kost veel tijd. Als je als slechtziende met je toetsenbord navigeert, is de beschrijving van een artikel vaak lastig te vinden. Dan moet je voorleessoftware overuren maken en duurt het steeds even voordat de juiste beschrijving ten gehore wordt gebracht.

Vervolgens, als je het juiste product gevonden hebt, dan wil je het in het winkelmandje stoppen. Het vinden van de knop hiervoor kan lastig zijn, omdat de knop visueel wel bij het product staat maar in de structuur niet. Het is dan gissen welke knop bij dat product hoort.”

Niet alles zichtbaar in voorleessoftware

“Ook hoeveelheidseenheden (bijvoorbeeld liter of kilogram) staan regelmatig visueel aangegeven, maar niet zichtbaar voor voorleessoftware. En om iets te bestellen moet je toch een keuze maken: toch spannend of de bezorger met een pakketje komt of met een palletwagen.

Als je klaar bent met shoppen, hoop je dat je het winkelwagentje kunt vinden. Veel winkels hebben wel een mooie afbeelding van het winkelwagentje, maar niet zichtbaar voor voorleessoftware. In het ergste geval moet je dan de producten van je keuze achterlaten… Echt zonde. Het controleren van het winkelwagentje en het eventueel aanpassen van een bestelling (aantal aanpassen of verwijderen) blijkt in de praktijk ook lastig. Vaak moet je zelf puzzelen welke tekst bij welk product hoort en hopen dat je de aanpassing bij het juiste product doet.

Dan komt het moment van afrekenen. Je gegevens invullen gaat gelukkig steeds beter, meestal zijn invulvelden voorzien van een label dat je vertelt wat je moet invullen. Maar waar wil je je bestelling laten bezorgen? Elke webshop heeft hier zijn eigen methode voor. Daardoor is het keer op keer een kwestie van uitzoekwerk en hopen dat de pakketbezorger inderdaad bij jou aan de deur komt.

Als je zover bent gekomen, kan het betalen nog een laatste obstakel opleveren. Is je bank (iDeal) vindbaar? Als er alleen gebruikgemaakt wordt van logo’s, zonder tekst, wordt het lastig de juiste bank te vinden. Dan kun je alleen maar hopen dat er iemand in de buurt is waaraan je het kunt vragen, zodat de geïnvesteerde tijd en moeite niet voor niets is geweest…”

Geen klanten mislopen

Zodra het ergens in de website stokt met de toegankelijkheid, kan dit betekenen dat iemand:

• het winkelmandje met de aankopen niet kan vinden.
• een bestelknop niet herkent.
• een contactformulier niet kan invullen.
• verdwaalt in de structuur.
• blijft hangen in een pop-up, omdat deze niet herkend wordt door de voorleessoftware.

Zo loop je als ondernemer, zonder dat je ervan bewust bent, klanten en omzet mis.

Toegankelijk maken, wat kun je zelf doen?

Er is veel dat je zelf kunt doen om de digitale toegankelijkheid van je website te vergroten. Als je een nieuwe website laat bouwen, zoek dan een webdeveloper die kennis heeft van de WCAG-richtlijnen. Zo zorg je ervoor dat digitale toegankelijkheid vanaf het begin wordt meegenomen. Dat scheelt je later tijd en geld.

Heb je al een website, dan kun je in het contentmanagementsysteem (cms) al veel zelf doen, bijvoorbeeld:

• ‘hang’ een tekst aan een afbeelding (alt-tekst) zodat deze tekst opgelezen wordt zodra iemand met voorleessoftware op de afbeelding klikt.
• geef webteksten kopjes mee (header 1, 2, etc) zodat iemand die met een toetsenbord door je website navigeert op een logische en snelle wijze met de tab-toets door je website heen kan gaan.
• voeg betekenisvolle links toe, dus niet ‘lees meer’ want dit vertelt de gebruiker niet waar hij meer over gaat lezen. Liever: ‘lees meer over het belang van gezonde voeding’.
• maak zoveel mogelijk gebruik van html-tekst in plaats van pdf’s (of het moet een toegankelijke pdf zijn).
• zorg voor goed contrast van tekst en achtergrond.
• maak je gebruik van een automatisch afspelende video of een bewegende slider? Zorg ervoor dat deze ook stopgezet kan worden.
• Voeg aan je video niet alleen ondertiteling toe, maar ook audiodescriptie. Een audiodescriptie is een gesproken beschrijving van wat er op beeld gebeurt op momenten dat er niet wordt gesproken. Zo kunnen mensen die blind of slechtziend zijn precies volgen wat er in jouw video gebeurt. Met de software van scribit.pro voorzie je jouw video’s eenvoudig van ondertiteling en audiodescriptie.

Wat kan de webdeveloper doen?

Je kunt echter niet alles in het cms oplossen. Soms gaat het een laagje dieper de techniek in en moet een webdeveloper de  aanpassingen uitvoeren. Denk bij het toegankelijk maken aan:

• invulvelden labelen, zodat voorleessoftware herkent wat er ingevuld moet worden.
• een zichtbare focus toepassen. Bijvoorbeeld een kader om het geactiveerde item zodat iemand die met een toetsenbord navigeert ziet op welk onderdeel van de pagina op dat moment de focus ligt.
• knoppen een naam geven, zodat de voorleessoftware bij het aanklikken herkent dat het een knop is en wat de knop doet.
• geen CAPTCHA gebruiken. Deze is namelijk zichtbaar. Een goed alternatief is om bijvoorbeeld de gebruiker te vragen een eenvoudige rekensom op te lossen.

Enkele tips voor webshops

• Zorg ervoor dat het filter is voorzien van HTML-checkboxes/-radiobuttons met duidelijke namen. Zodat voorleessoftware deze ook kan lezen.
• Zorg ervoor dat de titel van een artikel in een HTML-kop staat, bijvoorbeeld een H1 of een H2.
• Zorg ervoor dat de knop om het product toe te voegen (of te verwijderen) een duidelijke naam heeft en op een logische plek bij het product staat.
• Geef de klant ook een tekstuele terugkoppeling als er iets in het winkelmandje gelegd wordt. Op deze manier wordt het ook voor voorleessoftware kenbaar gemaakt dat iets in de winkelwagen is toegevoegd.
• Geef het visuele winkelmandje-icoon een beschrijvende linknaam, bijvoorbeeld ‘Winkelmandje’.
• Geef het overzicht van aangekochte artikelen weer op een logische manier, zoals in een HTML-tabel.

Kleine aanpassingen van grote betekenis

Je kunt de digitale toegankelijkheid van je website tot in alle perfectie doorvoeren, maar dat kost veel tijd, geld en energie. Als je je in eerste instantie focust op de bovengenoemde punten ben je al een heel eind op weg. Dat zijn vaak kleine aanpassingen, maar van grote betekenis voor mensen met een beperking.