Inspiratie nodig? 6 levenslessen van TEDxAmsterdamWomen

Het verhaal achter het verhaal – mijn persoonlijke thema van het afgelopen jaar. Uit ervaring weet ik hoezeer je in je zoektocht kunt blijven graven en uitdiepen. Ontrafelen is een kunst en dient delicaat en nauwkeurig te gebeuren. Al die mozaïekstukjes aan elkaar plakken, betekent dat je een flinke dosis (emotionele) intelligentie nodig hebt, veel geduld en kracht en bovendien soms wel gigantisch grote bakken met letterlijke en figuurlijke lijm. Hoe hebben anderen dat gedaan? Inspiratie van TEDxAmsterdamWomen.

Laat dat nou net tijdens de 2016-editie van TEDxAmsterdamWomen aan bod komen. De sprekers op het podium in het Concertgebouw in Amsterdam zijn er in geslaagd. Dit keer ben ik niet van ’s ochtends vroeg tot einde middag onder de pannen. Het evenement begint namelijk aan het eind van de middag en duurt voort tot later in de avond. Dat geeft iets extra’s, misschien wel dat storytelling ’s avonds meer tot leven komt dan overdag. Mystiek is het woord dat in mij opkomt, evenals minimalistisch – houd alleen de pure essentie over. Dat voel ik als ik voor in de zaal plaatsneem en ik ben nog nooit zo thuis in mijzelf als nu.

Idee 1. De combinatie resultaat en ervaring

Michelle Miller (schrijver) maakt een onderscheid tussen resultaat – masculien en ervaring – feminien. Jarenlang was zij verslaafd aan presteren. Alles kon altijd beter, maar was zij wel gelukkig? Had zij bovendien het recht om hierover na te denken? Al die generaties vrouwen vóór haar, hadden immers zo hard gestreden om haar de kansen te bieden die zij nu had. Toch besloot zij zich aan te melden voor een cursus schrijven. Ze was er in eerste instantie niet goed in, maar genoot van de ervaring. Van het één kwam het ander en vandaag de dag is zij schrijver.

Iets doen voor de ervaring wordt in de huidige maatschappij soms als lui bestempeld. Miller pleit voor de combinatie resultaat en ervaring. De juiste balans houdt je weg van angst, zorgt voor betekenisgeving en voldoening. Alhoewel, Michelle Miller is de strijd voor gelijke beloning tussen man en vrouw nog lang niet beu. Bekijk de video en oordeel zelf.

Idee 2. Iedereen heeft recht op een stem

Mariéme Jamme (oprichter I am the code): die vrouw! Gemaakt in Senegal, op 24 kindertehuizen gezeten, in een SOS-dorp gewoond, als prostitué verhandeld, 1,5 jaar in het treinstation van Parijs gewoond, tot haar 16^e ongeletterd gebleven en vervolgens met #Iamthecode begonnen, om één miljoen meiden en dames voor 2020 te leren programmeren. Zelf leerde zij zeven talen in slechts twee jaar. Het duurde tien jaar voordat haar werk erkend werd, maar oh, wat was dat moment hemels.

Iedereen heeft recht op een stem. Maak er gebruik van, zeker wanneer je op onrecht stuit. Meiden en dames kunnen de wereld veranderen. Jamme gelooft namelijk dat alles altijd alleen maar beter kan worden. Meiden en dames zorgen voor daadkracht en empathie – precies wat er nodig is om al die platforms en systemen op te zetten. Geef hen kansen en laat hen datgene doen wat zij altijd hebben willen doen.

Idee 3. Verandering door de ander als jezelf te behandelen

Gloria Wekker (hoogleraar sociale en culturele antropologie) wist als klein meisje al dat ze wilde schrijven. Later ontdekte zij schrijvers zoals Maya Angelou en volgde ze een studie in de Verenigde Staten. Zij kreeg er les van een donkere docente die als voorbeeld diende voor haar eigen leven. Wekker schreef verschillende boeken, onder andere over witte onschuld.

In Nederland houden we graag een uithangbord uit met de kreet dat we tolerant zijn. Kleurenblind, vóór homo’s en lesbiennes en antiracistisch: zo willen we gezien worden, alleen komen we niet onder de restanten van het kolonialisme uit. Wekker spreekt over de sporen en witte superioriteit. De zogenaamd onschuldige, witte denkwijze en houding moeten ontleerd worden. Wij kunnen niet onverschillig blijven. Inclusie en verandering begint bij de ander te behandelen als jezelf. Zoals ik altijd zeg: diversiteit is slechts fase één. Wat gebeurt er in fase twee? Hoe ga je om met die diversiteit? Fase drie is waar Wekker naar refereert. En ja, je ziet het goed; aan het eind spring ik overeind voor een staande ovatie.

When I dare to be powerful, to use my strength in the service of my vision, then it becomes less and less important whether I am afraid – Audre Lorde

Idee 4. Drie regels en een fundament

Monique Maarsen (vastgoeddirecteur) vertelt over haar fundament. In haar werk kijkt zij naar funderingen van gebouwen en probeert ze van alles op te lossen. Haar medische strijd en zoektocht om zichzelf te fixen, nemen haar leven in beslag. Toch zou zij achteraf gezien, niets anders willen hebben ervaren.

Drie regels hebben Maarsens leven richting gegeven en haar fundament opgebouwd, namelijk totale acceptatie – je kunt het aan als je weer moet strijden als de kanker teruggekomen is, heb moed – ren niet weg en ga de confrontatie met je problemen en demonen aan, zodat gebroken stukken in jezelf weer geheeld worden en luister naar je echte zelf – je persoonlijke intuïtie weet het het beste en wijst je de weg. Uiteindelijk ervoer Maarsen wat in zo’n situatie niet voor iedereen is weggelegd. Ze maakte drie keer een wonder mee, in de vorm van drie gezonde kinderen.

Idee 5. Wat er binnen onszelf te vinden is, is een bijzondere gewaarwording

Na het diner speelt Ute Passionflower (muzikante) een prachtig stuk op haar viool. Zij laat ons luisteren naar onszelf, naar anderen die naar de muziek luisteren, naar anderen die naar ons luisteren en verder. We hebben een gebrekkig bewustzijn, oftewel realiteitsperceptie, want wij bestaan niet zoals we denken dat wij bestaan. Alles is energie. Wat vibreert, kan ingesteld worden. Wat achter ons en voor ons ligt, is niets in vergelijking met wat er binnen onszelf te vinden is. Een bijzondere gewaarwording.

Idee 6. Soms schieten woorden tekort

De zwaarte en duisternis van de talk van Jan Ilhan Kizilhan (expert psychiatrie en traumatologie) doet mij pijn. Mijn hart huilt niet, het bloedt. Soms schieten woorden tekort, of zijn ze al zo goed door Kizilhan gekozen, dat ik er niets meer aan moet toevoegen. Diep respect voor zijn werk en iedereen moet de video bekijken.

TEDxAmsterdamWomen: terug naar de kern van het bestaan

Er komt een tijd in je leven waarin het niet meer gaat om wat je allemaal kunt doen, maar vooral wat je wilt doen. Een zoektocht, waarbij het verhaal achter het verhaal zeker dient om zaken helder te krijgen.

De enige vraag die overblijft, is: wat brengt je tot leven? Iets waar deze sprekers kennelijk antwoord op hebben gevonden. Als jij leeft, leeft de ander ook. In deze woorden ligt de kern van het bestaan. Iemand die leeft, doet namelijk goed ten opzichte van anderen, waardoor wat voor probleem dan ook, passé is. Of beter gezegd, het probleem doet zich in eerste instantie nooit voor en oplossingen zijn dus overbodig.

Hele fijne dagen en een levendig 2017.