In 2014 ontdekte ik op Kickstarter, tussen tal van andere interessante en wellicht min of meer overbodige crowdfunding-gadgets, een typemachine. Enigszins dol op typemachines en schrijven als ik ben, trok het me gelijk aan. Het was de Hemingwrite, tegenwoordig de Freewrite. Adam Leeb en Patrick Paul van Astrohaus bedachten een wel heel innovatieve oplossing voor schrijvers die zich te veel laten afleiden: een typemachine.

Terwijl de wereld van de apps inmiddels redelijk verzadigd raakt met distraction free writing-software, zoals ‘Write or die‘ en Omm writer, kwam Astrohaus met hardware. Een wordprocessor, een machine die in feite niets anders kan dan het verwerken van tekst. Was dat waar wij, de continue afgeleide leden van de schrijversgemeenschap, op zaten te wachten?

Misschien wel, misschien niet. Want hoewel er zeer veel kritische geluiden te horen waren, was al gauw duidelijk dat er meer dan duizend enthousiaste backers waren. Het kostte de heren dan ook niet veel moeite om hun goal van 250K dollar op Kickstarter bij elkaar te harken, waarna – zoals bij alle crowdfunding-projecten – het lange wachten en het lezen van updates begon.

Verpakking

Mijn Freewrite arriveerde deze week, verzonden in een Apple-achtige verpakking: een kartonnen koffer voorzien van tal van beschermingslagen en stootkussens. De makers hebben duidelijk ervoor gekozen om hier niet op de te bezuinigen. Het ziet er zeer chique uit en het is dan ook echt een (sorry Androidees en Windowers) Apple-achtig feestje om de Freewrite uit te pakken.

De ervaring om uiteindelijk de kleine slimme typemachine te ontbloten en voor je op tafel te zien, is heel bijzonder. Hij is uitzonderlijk mooi, over smaak valt uiteraard best te twisten, maar de solide feel en de zware kwaliteit van de behuizing, de smetteloos witte toetsen en de duidelijke functieknoppen, geven de Freewrite een krachtige en authentieke uitstraling. Dit apparaat is anders dan ik ooit heb gezien. Ik wacht nog even met aanzetten.

Opstarten en verbinden

De Freewrite is niet groot en niet heel zwaar, al met al een fractie kleiner en lichter dan een MacBook pro. Een druk op de knop en de machine begint aan zijn eerste opstart. In het scherm, waarop als een soort screensaver verschillende schrijvers te zien zijn, zoals Agatha Christie, Isaac Asimov en Edgar Allen Poe, verschijnt een voortgangsbalkje. Na twintig seconden kun je beginnen met typen, simpel als dat.

Schakel de wifi-schakelaar naar new en je kunt een beschikbaar wifi-signaal kiezen of een hotspot. Freewrite vertelt je vervolgens dat je jouw initiële instellingen zoals gebruikte taal, fontgrootte (small, medium en large) en cloudoplag, moet kiezen via de website van Astrohaus. Vervolgens voer je de inloggegevens in en is jouw Freewrite verbonden met de cloud. Het schrijven kan nu echt beginnen.

De Freewrite connect met de cloud

De Freewrite connect zoals gezegd met de cloud. Op het moment van schrijven is het mogelijk om je concepten te synchroniseren naar Google Drive, Dropbox en Evernote. Bovendien slaat de Freewrite alles op in jouw persoonlijke postbus, die je kunt vinden achter een inlog op de website van de Freewrite. Als je geen connectie hebt via wifi, kun je ook offline werken. Zodra je dan weer een verbinding hebt, synchroniseert de Freewrite al jouw drafts met de cloud. En geen zorgen over opslagruimte, de Freewrite slaat meer dan een miljoen pagina’s op. Je kunt alles wat je schrijft ook met een druk op de ‘send‘-knop zowel naar jouw e-mail sturen als naar een vooraf ingestelde printer. Handig als je snel iets met iemand wilt delen.

Schrijven en lezen

Op het moment van dit artikel werk ik aan twee stukken op de Freewrite. Hoewel ik hem dus nog niet uren en uren heb getest, kan ik wel zeggen dat de schrijfervaring heel bijzonder is. De aanslag op de Cherry^TM MX toetsen is super en voor wie het zich nog herinnert, dit voelt dus als de IBM-typewriters of Brother-tekstverwerkers uit de jaren 80 en begin jaren 90 van de vorige eeuw.

Zelf heb ik gekozen voor het ANSI-keyboard, omdat ik de positionering van de toetsen gewoon beter vind. Er is ook een ISO-variant – je weet wel, de grote Enter-toets. Typen maakt wel lawaai en in de trein tussen alle fluisterstille laptopaanslagen, keek ik wel even kort met enige schaamte om me heen na het typen van mijn eerste zin. Voor 15 dollar koop je echter een set rubberen dempers waarmee het typen een stuk stiller is. Er zijn natuurlijk ook mensen die willen dat een typemachine veel meer lawaai maakt, maar of daar ringetjes voor bestaan weet ik niet.

Het E Ink ^TM screen van 5,5 inch is uitstekend en geeft een prima overzicht op wat je schrijft. De hoek van het scherm is voor mij uitstekend, zowel op schoot als op tafel. De fontgrootte is instelbaar, medium is de standaard. Small zou je kunnen gebruiken als je meer wilt kunnen teruglezen en large is echt voor mensen met slechte ogen, fijn dat ze daar aan gedacht hebben! Het scherm is wel zacht verlicht, externe lichtbronnen zijn dus onnodig in het donker. Er zijn schrijvers die het scherm liever onverlicht willen, er komt een update die het mogelijk maakt om de verlichting uit te zetten.

Andere functies

Afleidingsvrij schrijven, hoezo andere functies? Maar goed, er zit een knopje op ‘special’. Daarmee verander je het tweede (ovale) schermpje. De keuze is simpel: een analoge klok, een digitale klok, een stopwatch, de datum met de verbindingingsgegevens en taal, een woord- en karakterteller met daarbij de geschatte leestijd en een helemaal leeg scherm voor wie echt niet afgeleid wil worden. Zelf ben ik fan van de woordteller, best cool om realtime die informatie te kunnen checken en de geschatte leestijd is ook wel bijzonder. ‘Dit artikel kun je in zeven minuten en veertig seconden lezen’, ben benieuwd of dat een beetje klopt.

Schrijven en dus niet redigeren

De Freewrite is een drafting device, een apparaat om op te schrijven zonder afleiding, je kunt er verder helemaal niets mee. Nou ja, oké je kunt er wel de tijd op zien. Maar daarvoor zijn een hoop andere leuke gadgets via crowdfunding tot leven gebracht, die je ook nog eens als sieraad om de pols kunt dragen. Je moet je dus niet teveel zorgen maken om typos en om stijl, vet, schuin, kopjes, lettertypes. Vergeet het gewoon.

Het zijn letters die je ziet, meer niet. Er zijn geen pijltjestoetsen om een stukje terug te gaan in de tekst, je kunt wel page up en page down, maar zodra je een andere toets aanraakt ben je daar waar je met schrijven gebleven was.

Drie documenten tegelijk

Behalve de grote wifi-switch op de Freewrite, is er een knop die aangeeft in welke folder (map) je werkt. Dat is A, B of C. Op die manier is het mogelijk om op het zelfde moment aan drie documenten te werken. Dat is wel een luxe. Dit artikel schrijf ik bijvoorbeeld in mapje C, terwijl ik in mapje A bezig ben met een filmscript. En mapje B is nog lekker helemaal leeg, zodat ik altijd kan besluiten een derde hersenspinsel tussentijds aan het elektronische papier toe te vertrouwen.

Heeft de Freewrite minpunten?

Natuurlijk zijn er minpunten. De prijs is echt behoorlijk hoog. 500 dollar voor een ‘ouderwets’ apparaat is de meest gehoorde klacht. Maar laten we eerlijk zijn, dit kun je niet vergelijken met een iPad en een los keyboard. Ik heb die combinatie ook geprobeerd, het werkt gewoon niet geweldig. En bovendien ligt afleiding op de loer.

Bij de Freewrite betaal je meer voor minder functionaliteit en dat is een bewuste keuze. Bovendien is de Freewrite nog in ontwikkeling en mag je best een hogere prijs verwachten dan voor de zoveelste generatie iPad. Er is geen batterijlevel-indicatie en ook geen lampje of indicatie dat de CAPSLOCK aan staat. Geen ramp, hooguit een beetje vreemd.

Ook zijn de documenten slechts in één richting te synchroniseren, je kunt dus niet al je eerdere drafts uit Word, Evernote of Google Docs in de Freewrite laden om aan verder te werken. Het laatste minpunt is dat de Freewrite geen beschermhoes heeft. Is dat even gek? Daar hoor je iPad-kopers nooit over. De Freewrite past prima in een een bestaande laptoptas, dus ook dat is niet echt een minpunt. Maar eerlijk is eerlijk een stevige kap over de toetsen en het schermpje had niet misstaan.

Support door Astrohaus

Als onderdeel van de website biedt Astrohaus ook een groeiende community waar de makers snel reageren op vragen, twijfels, kritiek en problemen. Alle Freewrite-bezitters hebben hun eigen unieke naam binnen de community en delen informatie met elkaar over het bezit en gebruik van de Freewrite. Zelf ervoer ik wat issues met de taalinstelling op Nederlands. Met dank aan de snelle reactie van Astrohaus bleek al snel dat ik me gewoon had vergist.

Levensduur en robuustheid

De Freewrite kun je eenvoudig van de tafel op de grond gooien, je kunt er ook met een auto prima overheen rijden. Of hij het overleeft… geen idee. Kom op, je denkt toch niet serieus dat ik dat ga testen? Ook de koffie-over-het-toetsenbord-test heb ik niet gedaan. Hij voelt robuust aan, maar het blijft gewoon een computer, daar ga je voorzichtig mee om. Of de batterij lang of kort meegaat weet ik ook niet, ik gebruik hem nog te kort. Maar de makers claimen dat de batterij wekenlang meegaat met gebruik van dertig minuten per dag. We zullen zien.

Mooie aanvulling op laptop en tablet

Met een prijs van 500 dollar is de Freewrite geen speeltje wat je even tussendoor aan iemand cadeau doet. Zo is het ook niet bedoeld. Het is serieus gereedschap voor schrijvers. Ik ben overigens totaal onbekend met Alphasmart Neo, waarover veel goede berichten online staan en die veel goedkoper is dan de Freewrite en meer functionaliteit biedt.

Dus vergelijken kan ik het alleen met mijn laptops, mijn tablet en mijn vintage schrijfmachine. Hoewel ik geen professioneel schrijver ben, heb ik genoten van mijn eerste schrijfsels. Ik baal ervan dat mijn treinreis nu al over is. Mijn eindstation dient zich aan en ik moet mijn Freewrite opbergen, terwijl ik echt nog niet klaar ben. Dit is verslavend, zeker weten. Wat mij betreft is het een geweldige aanvulling op mijn laptop en tablet en ik reken erop dat ik nog heel veel mooie teksten ga produceren op mijn nieuwe schrijfmachine.

Afbeeldingen met dank aan Astrohaus.