5 technologieën voor de komende 5 jaar: age of cognitive computing

Welke vijf technologieën gaan de komende vijf jaar de wereld waarin wij leven radicaal veranderen? Ieder jaar maakt IBM in de maand december dit ‘5 in 5’-lijstje bekend. Deze keer is de lijst afwijkend van voorgaande versies: de menselijke zintuigen staan centraal. Welkom in ‘The age of cognitive computing’.

Computer beschikt net als wij over zintuigen

In dit tijdperk komt de computer op een hoger niveau binnen de bekende DIKW-hiërarchie terecht. De computer was van het niveau van dataverwerking naar informatieverwerking gegaan. Nu is het niveau van kennisverwerking aan de beurt. Dit nieuwe plafond vereist dat computers de wereld om ons heen begrijpen. Computers moeten het vermogen ontwikkelen om zelfstandig hun omgeving waar te nemen en er betekenissen aan toe te kennen. Dit waarnemingsvermogen kan alleen gerealiseerd worden als de computer net als de mens beschikt over zintuigen.

De computer moet in staat zijn om te zien, te horen, te ruiken, te proeven en te voelen om betekenis aan iets toe te kennen. Bedrijven als Google met Project Glass, Apple met Siri en Microsoft met Kinect begaven zich al eerder op dit gebied. IBM zet hier de komende jaren ook zwaar op in.

Smarter Planet op steroïden

De afgelopen vier jaar stond het ‘Smarter Planet‘-gedachtengoed hoog op de agenda van IBM. Smarter Planet is IBM’s visie op het ‘Internet of Things‘. Smarter Planet geeft bedrijven en instellingen de instrumenten om orde te scheppen in de chaos om hen heen. Om de complexe wereld inzichtelijk te maken. Volgens IBM’s Fellow & VP Innovation Bernard Meyerson komen nu een aantal technologiëen tezamen die het oorspronkelijke Smarter Planet gedachtengoed doen verbleken. Het tijdperk van cognitive computing is Smarter Planet, maar dan op steroïden.

Nabootsen van het menselijk brein

Eén van de meest interessante aspecten van deze verschuiving is het vermogen van machines om de rechterkant van het menselijk brein na te bootsen en te versterken. Eerder hielpen computers mensen om beter te begrijpen hoe de wereld in elkaar steekt, nu maken een aantal nieuwe technologiëen het mogelijk voor mensen om dingen beter te begrijpen, op een veel dieper niveau dan ooit tevoren. Met als direct gevolg dat mensen in staat zijn om nog betere beslissingen te nemen.

Technologie verbetert de mens

De visie van IBM sluit naadloos aan op het beeld dat Eric Schmidt, de voormalig CEO van Google, ons al enige tijd voorhoudt. Schmidt spreekt over ‘Augmented Humanity’:

“All the information someone might be interested in, including information thay they can’t get today. An we’re nearly there, which is what’s so profound. Think about it as hearing, speaking, thinking, augmenting the way you understand things, all of it literally available to you now. That’s the big change, because of the combination of the mobile device, the network and these supercomputers.”

Zelflerend vermogen van systemen

In de komende jaren worden computers nog meer bedreven in het omgaan met complexiteit. In plaats van afhankelijk te zijn van mensen die regels code in het geheugen zetten, programmeren computers zichzelf. Zodat ze zich nog beter kunnen aanpassen aan de veranderende omgeving en de gestelde verwachtingen. Computers leren zelfstandig, door te interacteren met gegevens in al haar hoedanigheden: getallen, tekst, video, enzovoorts. In toenemende mate worden ze zo ontworpen dat ze steeds meer op dezelfde manier denken zoals wij dat doen.

De menselijke zintuigen overstijgen

Inmiddels kennen we al een aantal van dit soort voorbeelden: zelfsturende auto’s, het neurale netwerk van Google dat zelfstandig katten herkent en de wijze waarop Microsoft gesproken taal realtime vertaalt. Al deze systemen nemen de wereld waar met digitale sensoren die de menselijke zintuigen overstijgen. Volgens IBM’s Meyerson hoeven we echter niet bang te zijn dat het menselijk intellect vervangen wordt door een kunstmatig brein. Ons biologische brein wordt alleen versterkt op die fronten waar het zwak in is:

“The machines will be more rational and analytic. We’ll provide the judgment, empathy, morale compass and creativity.”

Technologie verandert de mens

Marshall McLuhan, het orakel van het electronische tijdperk, verkondigde ooit:

“All media are extensions of some human faculty. The wheel is an extension of the foot. Electric circuitry is an extension of the central nervous system. The extension of anyone’s sense, displaces the other senses and alters the way we think. When these changes are made, men change.”

Doordat technologie meer onze natuurlijke interface – onze zintuigen – versterkt, gaan we een steeds intiemere relatie met informatie aan. Informatietechnologie kruipt letterlijk onder onze huid. Onze relatie met informatie wordt symbiotisch. De een kan niet zonder de ander. Het zal er uiteindelijk toe leiden dat we als mens zullen veranderen. Hopelijk is dit ten goede, zoals IBM’s Meyerson aan het einde van zijn blogpost schrijft:

“[…] I don’t believe that cognitive systems will usurp the role of human thinkers. Rather, they’ll make us more capable and more successful–and, hopefully, better stewards of the planet.”