Locatiegebaseerde diensten: best practices bij de overheid

Location Based Services (LBS) zoals Foursquare, feest.je, Gowalla en Facebook locaties bestaan alweer een aantal jaar. De diensten worden door organisaties met name gebruikt in een commerciële context. Maar waarom worden ze niet meer door overheidsinstellingen ingezet? Er zijn zo veel leuke en nuttige toepassingen te bedenken. Bovendien is een eerste experiment eenvoudig en kost alleen wat tijd. Als je maar durft!

In dit artikel geef ik een paar ideeën en voorbeelden van LBS door overheidsinstellingen; voor social media fanatiekelingen geen ‘rocket science’. Ik laat graag zien dat dergelijke diensten niet alleen weggelegd zijn voor grote commerciële organisaties maar praktisch kunnen worden toegepast in het directe contact met burgers.

Wat zijn Location Based Services?

Location Based Services zijn informatie en entertainment services die bereikbaar zijn vanaf mobiele apparaten via internet. De services maken gebruiken van de locatie van het mobiele apparaat (Wikipedia). Het bekendste voorbeeld is Foursquare. Via de app check je in op de locatie waar je bent. Dat kan bijvoorbeeld een café, kantoor of treinstation zijn. Je krijgt punten voor de keren dat je incheckt en vrienden kunnen van elkaar zien waar ze zijn en reageren. Degene die de meeste keren incheckt op een locatie, krijgt de titel ‘mayor’. De beheerders van locaties kunnen campagnes opzetten voor de mensen die inchecken. Een gratis kop koffie bijvoorbeeld of een bioscoopkaartje. Of een eigen bankje op het metro station:

Het gemeentehuis

De meest voor de hand liggende toepassing van LBS in deze context is het ‘managen’ van het publieke loket of gemeentehuis. Beloon check-ins met iets leuks of laat de mayor aan de beurt zonder nummertje. Zo wordt het voor mensen leuk om in te checken. Vervolgens kun je de LBS uitrusten met nuttige informatie. Bijvoorbeeld op welke tijden het rustig is, of hoe je zaken ook online kunt regelen. Maar ook welke participatietrajecten gaande zijn. Zo kun je mensen die aan het loket wachten direct informeren over zaken die nu spelen en waar ze hun voordeel mee kunnen doen.

City marketing

Als gemeente wil je bezoekers goed informeren over wat er allemaal te doen, te krijgen en te zien is. Een mooie manier om dat inzichtelijk te maken, is om data uit LBS te bundelen en bij elkaar te brengen in een (mobiele) website of app. De lokale winkeliers, horeca gelegenheden, musea etc. houden hun eigen informatie bij in bijvoorbeeld Foursquare en zijn zelf verantwoordelijk voor het up to date houden. De rol die de gemeente zich kan toe-eigenen is het faciliteren van dit proces en begeleiden van de verschillende partijen. Door op deze manier LBS te gebruiken als database, is het ook toegankelijk voor mensen die geen account hebben. Speciale acties en badges kunnen daarnaast alsnog worden gebruikt voor mensen die wel een account hebben en zich inchecken op de locaties.

Een mooi voorbeeld is die van gemeente Delft. Op het toeristendeel van de  website kun je zoeken in Google Maps naar hotels, restaurants en cafés. De informatie is ingegeven door Foursquare en wordt bijgehouden door de managers van de locaties.

Informatievoorziening

Naast wat er te beleven is in de stad, wil je bewoners en bezoekers ook informeren over belangrijke zaken als werkzaamheden en de bereikbaarheid. Door gebruik te maken van LBS kun je dit doen op de fysieke locatie waar het op dat moment relevant is, doordat mensen inchecken en de informatie direct zien.

Breng hiervoor belangrijke locaties in kaart zoals stations, buurthuizen en openbare gelegenheden. Voeg tips toe aan de locaties in Foursquare en Facebook over de bereikbaarheid van de locaties of werkzaamheden die op rol staan. Zo kunnen bezoekers bij het inchecken zien dat het kruispunt voor het gemeentehuis binnenkort is afgesloten en dat er beter een stukje omgefietst kan worden. Bewoners en bezoekers kunnen natuurlijk zelf ook tips aanleveren of reageren.

Al deze locaties en tips kunnen ook gebundeld worden op een website of grafisch weergegeven worden op een kaart of aangeboden in een app. Je gebruikt de informatie die in de LBS staat als het ware als database. Zo houd je één plek waar je de informatie opslaat. De informatie is daardoor niet alleen toegankelijk voor de relatief kleine groep mensen die LBS gebruikt, maar voor iedereen die de website bezoekt.

Jongeren

Een heel andere toepassing van LBS is om het in te zetten in de directe communicatie met burgers. Zoals jongerenwerker Bob Heemskerk in dit artikel vertelt, helpt zijn aanwezigheid op Foursquare bij het contact met jongeren. Hij kan zien waar ze zijn, maar ook vertellen waar hij is. Jongeren kunnen hem opzoeken als ze daar behoefte aan hebben.

Je zou het gebruik van LBS in deze context nog verder kunnen trekken, door het als stimulans te laten werken. Bijvoorbeeld om een nieuwe ‘hangplek’ te promoten. Jongeren kunnen een beloning verdienen als ze drie keer inchecken op de nieuwe plek bijvoorbeeld. Of als ze vrienden meenemen en laten inchecken. Je kunt je er van alles bij voorstellen en de realisatie ervan is heel eenvoudig.

Een beginnetje maken

Begin eerst eens met het aanmaken van een account op Facebook of Foursquare en zie hoeveel locaties er al bestaan en wat er allemaal gebeurt. Laat je inspireren door ‘Location Based Services zijn dood, leve LBS!’ en voorbeelden uit Amerika. Probeer een week lang in te checken op de plekken waar je komt om te zien hoe het werkt en wat je ervan vindt.

Inventariseer vervolgens welke locaties je handig kunt gebruiken. Bekijk welke locaties al geclaimd zijn (‘in eigendom van’) door andere partijen en welke partijen dat zijn. Bepaal vervolgens welke locaties je zelf wilt claimen. Claimen kun je handmatig doen, maar als je meerdere locaties hebt, dan is het al gauw aan te raden om dit als ‘bulk’ aan te vragen.

Begin met experimenteren en kijk wat er gebeurt. Maak mensen er op attent dat ze in kunnen checken, met een raam sticker bijvoorbeeld. Je kunt in de uitgebreide statistieken zien hoeveel mensen inchecken, of ze het doorplaatsen op andere sociale media en hoe de populatie eruit ziet. Hele nuttige informatie die direct inzicht biedt. Zorg voor een eerste succes en presenteer dit binnen de organisatie. Quick wins werken in dit geval vaak beter dan dikke plannen.

We kunnen uren praten over de zin en onzin van sociale media, maar ondervind het liever zelf!