De onverzadigbare honger van Google

Met een beurswaarde van 200 miljard dollar is Google een dominante speler in de markt van online advertising. De ambities van het bedrijf reiken echter verder. Google is hard op weg om het hele web te domineren, omdat het bedrijf moet groeien. Hoe verhoudt dit zich tot het motto ‘Don’t be evil’?

Don’t be evil

Don’t be evil is het officieuze bedrijfsmotto van Google. De term werd oorspronkelijk door twee medewerkers voorgesteld, maar stond ook in de prospectus t.b.v. de beursgang in 2004. Een van de pijlers onder don’t be evil is dat Google’s zoekresultaten onbevooroordeeld en objectief zijn. In de woorden van de oprichters:

“Google users trust our systems to help them with important decisions: medical, financial and many others. Our search results are the best we know how to produce. They are unbiased and objective, and we do not accept payment for them or for inclusion or more frequent updating…”

In de afgelopen jaren zijn er wel enkele deuken in Google’s imago gekomen als het gaat om don’t be evil. Onder andere dankzij Google’s bereidheid om zoekresultaten in China te censureren. Iets waar het bedrijf later op terug is gekomen.

Online privacy

Een andere zorg is de houding van Google t.a.v. online privacy. In juni 2007 verscheen hierover al een artikel op Frankwatching, met de titel “Google is watching you“. De strekking: Google monitort je online gedrag en legt dit vast om je gegevens te gebruiken voor online advertising. Ook van recentere datum zijn er issues. Het CBP legde Google vorig jaar nog een dwangsom op vanwege het verzamelen van gegevens van 3,6 miljoen WIFI-routers in Nederland. Ook in Europees verband ligt Google onder de loep. In Nederland krijgt Google de vrije hand, maar in een land als Duitsland heeft men met meer obstakels te maken.

Eigen diensten voorgetrokken?

Het afgelopen jaar is er een nieuwe discussie bijgekomen. Google wordt ervan verdacht in de zoekresultaten haar eigen diensten voor te trekken. In recent onderzoek werd Bing overigens aangewezen als een grotere boosdoener wat dit betreft. De grootste bedreiging is voor vergelijkingssites. Met diensten als Google Flights en Google Product Search, maakt Google traditionele vergelijkingssites in potentie overbodig. Vanuit de Amerikaanse Senaat is een oproep gedaan om onderzoek in te stellen naar Google. Met name waar het gaat om de vraag of Google door het bevoordelen van eigen diensten in de zoekresultaten oneerlijke concurrentie bedrijft.

Google+ in zoekresultaten

De meest recente ontwikkeling is de integratie van Google+ in zoekresultaten. Een grote stap op het gebied van social search. Dit komt op zich niet onverwacht. Google heeft bij de lancering van Google+ al aangekondigd dat het niet louter een sociaal netwerk is, maar een element in een online ecosysteem. Met de steeds verdergaande integratie van eigen diensten in de zoekresultaten is het natuurlijk wel de vraag of Google zich schuldig maakt aan oneerlijke concurrentie. In een groot deel van de wereld is Google de dominante zoekmachine. Door steeds meer eigen diensten in de zoekresultaten te tonen, komt Google’s rol als objectieve informatiemakelaar onder druk te staan. Krijgen we de meest relevante zoekresultaten te zien of de resultaten die Google het beste uitkomen? Een vraag die Google waarschijnlijk de komende jaren veelvuldig voorgelegd krijgt.

Google moet groeien

Waar we in ieder geval niet aan voorbij kunnen, is dat Google een beursgenoteerd bedrijf is. Aandeelhouders willen groei. In de traditionele search is de rek er binnen nu en enkele jaren wel uit. Google kan dus niet anders dan haar werkterrein verbreden. Een ontwikkeling die al jaren gaande is. De lijst van diensten die Google biedt is fors. Toch komen de inkomsten tot nu toe voornamelijk uit (tekst)advertenties bij zoekresultaten.

Naast het zoeken naar nieuwe verdienmodellen, moeten de inkomsten uit search ads dus worden veiliggesteld. Daarbij vormen social media, met name Facebook, een bedreiging. Elke minuut die mensen op Facebook doorbrengen, voeren zij geen zoekopdrachten uit bij Google. Ook het zoeken binnen social media is sterk in opkomst. Veel mensen verlaten Facebook niet meer als zij het antwoord zoeken op een vraag, maar leggen die voor aan hun (vrienden)netwerk. Dit, in combinatie met de beperkte toegang die Google heeft tot Facebookdata, was voldoende reden om Google+ op te zetten. In feite een defensieve zet om de searchinkomsten op peil te houden.

De komende jaren kunnen we meer nieuwe Googlediensten verwachten en meer overnames. De honger van Google naar groei is nog lang niet gestild. Een pasklaar antwoord op de vraag of Google zich nog aan het motto ‘Don’t be evil’ houdt kan ik niet geven. Het is en wordt koorddansen tussen de druk van de aandeelhouders en de belangen van de gebruikers. Of en hoe Google zich daarbij staande houdt zal de tijd leren.