Pottermore: experiment tussen uitgevers, auteurs en verkopers

Weinig prullebakken in de openbare ruimte, in London. Je kunt er eindeloos met een papiertje rondlopen dat je netjes wilt weggooien. Met dank aan de terroristen. Weinig e-readers in de underground ook, in London. Wel druk, veel mensen met oortjes in, veel mensen met een boek of een gratis dagblad. Vergelijk dit met de metro in New York, en je ziet een heel ander beeld.Zeg mij hoeveel e-readers u in de metro zag en ik vertel u in welke stad u was. Het succes van een e-book wordt bepaald door het succes van de e-reader, en hoe meer verschillende readers in de omloop zijn des te minder e-books er zullen worden verkocht. Europa maakte nog geen keuze.

Pottermore

Het was zonnig, het terrasje bij Portobello Road, ik had een vrij tafeltje weten te vinden en de vorige koffiedrinker had de Financial Times aan mij gegund. Op de voorpagina, onderaan, een artikel over vier kolommen met een foto van J.K. Rowling, de schrijfster van de Harry Potter boeken. De schrijfster die door twaalf Engelse uitgevers werd geweigerd. De schrijfster die in Nederland door Querido werd geweigerd voordat ze bij de Harmonie terecht kwam.

Het was allemaal in de tijd dat de uitgevers het nog voor het zeggen hadden. De kop van het artikel vertelt dat dame Rowling –geschat vermogen van zo’n 600 miljoen euro- werkt aan Pottermore.com. De site zal in oktober in de lucht gaan, en het echte grote nieuws is dat alle boeken van Harry Potter als e-book zullen worden verkocht op deze site, en niet via de sites van iTunes of Amazon. Ze zullen beschikbaar zijn voor de iPad (van Apple) en de Kindle (van Amazon) of de Sony e-reader.

In de onderhandelingen met de uitgevers Blomsbury en Scholastic is Rowling zo verstandig geweest om de rechten voor het e-book buiten het contract te houden. Als je niet oplet bij uitgeverscontracten heb je voor je het weet ook de rechten op je eigen hond weggeven. Pottermore wordt de monopolie-plaats waar e-books van Harry Potter worden verkocht. Het wordt een interessant experiment in het machtspel tussen uitgevers, auteurs en boekverkopers, ook al zegt een succes weinig. Daarvoor is het Potter-merk te groot.

Lezer wordt schrijver. Schrijver wordt verkoper.

En er komen nog veel meer varianten. De uitgeversloze schrijver die zijn e-book aanbiedt via Amazon. John Locke is daar een voorbeeld van, hij verkocht meer dan 1 miljoen boeken voor de Kindle. Amazon verwierf ook de rechten voor 35 titels van de misdaadauteur Ed McBain. De verkoper (Amazon) wordt uitgever, in dit voorbeeld. De hele keten wordt door elkaar geschud.

Nieuw spel: maak vier kaarten: Uitgever, Schrijver, Verkoper en Lezer. Pak telkens twee kaarten uit het spel, zet er het woordje ‘wordt’ tussen en kijk of het kansen biedt. De schrijver wordt verkoper. Kan. De lezer wordt schrijver. Kan wel degelijk, kijk naar Tenpages.com, er komen ook steeds meer boeken in een oplage van tien op de markt. De schrijver wordt verkoper. Gebeurt ook, met eigen printing on demand oplages. Eigenlijk kan vrijwel alles. Dat is het leuke van deze tijd.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.