Verdieping

Hoe om te gaan met sociale media?

0

Het zou een opmerkelijke paragraaf zijn geweest, in een arbeidsovereenkomst van een contract uit het eind van de vorige eeuw. “Het is  {werknemer} op geen enkele wijze toegestaan om in een kroeg te vertellen over onze klanten noch over zijn arbeidscontract. We maken {werknemer} er op attent dat hij zich voortdurend bewust is van zijn reputatie. Als {werknemer}  zich onwelvoeglijk gedraagt kan dit gevolgen hebben voor zijn tewerkstelling bij {werkgever}, ook al ging het niet over het werk”. ‘De kroeg’ bestaat nog steeds. Er is alleen een kans dat je baas vlak achter je staat. Die kroeg heet bijvoorbeeld Facebook. Zo was er een dame Lindsay die openlijk op Facebook liet weten dat ze schoon genoeg had van haar baan. In het origineel: “My boss is a total pervy w****r, always making me do s**t stuff just to p**s me off!! W****r!”. Haar baas Brian tikte haar op de schouders en liet vriendelijk weten dat ze misschien vergeten was dat Lindsay hem zelf had toegevoegd aan haar vriendenkring, net zoals ze misschien vergeten was dat haar proeftijd nog twee weken duurde. Of Lindsay de volgende ochtend even wilde langskomen, om een en ander af te wikkelen. “And yes, I’m serious”, zo sloot Brian af. Exit Lindsay.

Hoe ver reiken de tentakels van een werkgever in het privé-domein? Klagen in de kroeg is nooit een probleem geweest, dat bleef klein. Maar klagen op Facebook? Bedrijven zien het ongrijpbare spook van de sociale media op hen afkomen en proberen het beest te temmen door voor te schrijven wat wel en niet mag. Daarbij kun je planken misslaan, het bekende voorbeeld is dat van de Australische bank Commonwealth.

De bank schreef voor haar 44.000 medewerkers een richtlijn waar de angst van af droop. Het ging zelfs zo ver dat het als medewerker ook je plicht is je vrienden er bij te lappen als je weet dat ze negatief over de bank (‘The Group’) praten. Het document is afgefakkeld, maar het blijft typerend dat een grote bank het in zich heeft om een ontwikkeling zo grondig verkeerd in te schatten. Het schijnt dat ze hun jubilarissen nog telegrammen sturen.

Ook onze TNT schreef ‘richtlijnen voor het gebruik van sociale media’ (pdf). ‘Wat je buiten je werk doet is in principe je eigen zaak. Je bent echter te allen tijde medewerker van TNT’. Daar kun je dan nog over twisten, je hebt een contract van 40 uur, maar het is 168 uur per week van toepassing. Hoe dan ook, TNT schreef een hanteerbare richtlijn.

De kern van het verhaal is dat een stoker in de kroeg vluchtig publiek had, kort van geheugen. Een streaker die tijdens de Champions-League finale het veld op loopt wordt niet in beeld gebracht: de FIFA is de regisseur van de uitzending. Een streaker op Facebook daarentegen krijgt alle ruimte. Dat is het verschil. Een stoker is pas een stoker als er luisteraars zijn. Een streaker is pas een streaker als hij in beeld komt. De media bepalen wat je bent, jij zelf al lang niet meer.

Deze column is eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.