RIVM genoodzaakt tot gebruik sociale media

Als organisatie kun je de kracht van sociale media ook ongevraagd ondervinden. Roderick Gielis van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) deelt zijn bevindingen aan de hand van een praktijkvoorbeeld.

Rol wetenschap ondermijnd door sociale media

Al ruim 100 jaar adviseert het RIVM op onder meer het gebied van Volksgezondheid en Zorg.

Tijdens de start van de eerste baarmoederhalskanker-campagne in 2009 blijkt dat de bestaande rol van het wetenschappelijke instituut wordt ondermijnd door de kracht van sociale media. De burger is niet alleen mondiger, maar dankzij internet ook in staat om een opinie te vormen en deze uit te dragen.

Lessen Brent Spar

Bij de case Brent Spar ging het niet om wie gelijk had, maar vooral om wie gelijk kreeg. Greenpeace heeft hier in 1995, met behulp van de media, handig gebruik van gemaakt. Deze zaak is nog steeds actueel, want Shell is voornemens in 2012 weer olieplatforms te laten afzinken. Maar ditmaal, bericht een woordvoerder, volgt een publieke consultatie: ”Iedereen kan dan zijn zegje doen.”

RIVM ontwikkelt nieuwe strategische visie op communicatie

De eerste baarmoederhalskanker-campagne was gericht op meisjes van 12 tot 16 jaar. De meisjes werden verzocht om zich te laten inenten tegen een virus dat later baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Het onderwerp is enigszins beladen, omdat het virus seksueel overdraagbaar is en daarom inenting bij voorkeur plaats moet vinden voordat de meisjes seksueel actief worden. Op diverse sociale media, waaronder Twitter, ontstonden felle discussies over de noodzaak en zelfs de mogelijke gevaren van deze prik. Dit in tegenstelling tot de feiten. In Engeland en Amerika zijn immers al duizenden meisjes ingeënt zonder bijwerkingen. En onderzoek wijst uit dat het vaccin met 99,99% zekerheid de kans op kanker verkleint.

Het RIVM heeft vanwege deze gebeurtenis een nieuwe strategische visie op communicatie opgesteld. Sociale media spelen hier nu ook een rol in. Roderick presenteert deze visie onder de noemer RIVM 2.0.

Deze visie gaat uit van een balans tussen autoriteit tonen en luisteren naar wat er leeft in de maatschappij. Dit lukt alleen als het RIVM meer in contact komt met haar omgeving. In de realisatie worden de eerste stappen gezet, met monitoring van wat er gebeurt in de nieuwe media.

Zoals de Brent Spar Shell heeft doen inzien dat je als maatschappelijke speler moet luisteren naar je omgeving, heeft de baarmoederhalskanker-campagne het RIVM doen beseffen dat volksgezondheid en zorg een dynamisch speelveld is, waarbij je niet meer om de positie van sociale media heen kunt.